Các nghiên cứu gần đây chỉ ra tỉ lệ tử vong trong Covid-19 cao gấp 4.7 lần ở người thừa cân, cho dù người đó còn rất trẻ. Trên thế giới, đặc biệt là trong khu vực Đông Nam Á, tỷ lệ béo phì đang tăng rất mạnh. Việt Nam đang là quốc gia dẫn đầu tốc độ về tỉ lệ người béo phì thừa cân trong những năm trở lại đây. Đây là thông tin mà Hãng tin Bloomberg dẫn số liệu hãng nghiên cứu Fitch Solutions. Béo phì đang ngày càng trở thành nỗi quan ngại của ngành y học bởi vô số bệnh nguy hiểm mà nó gây ra.
Nhưng dù ý thức được tác hại của tình trạng thừa cân, nhiều người không đủ động lực để giải quyết vấn đề đó. Công thức giảm cân thường đơn giản: ăn thực phẩm lành mạnh, không ăn quá nhiều và tập thể dục thường xuyên.
Tuy nhiên, trên thực tế, con người ăn uống vô độ không phải vì cơ thể cần nạp thêm calo, mà để thỏa mãn cảm giác thèm ăn về mặt tâm lý, tìm lại sự thoải mái khi ăn đồ ngọt. Câu hỏi đặt ra là làm thế nào để hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm không lành mạnh như bánh ngọt, phô mai, đồ ăn vặt.
Mới đây, một nhóm các nhà khoa học đến từ Đại học Southern California, Hoa Kỳ đang thực hiện một nghiên cứu như vậy trên chế độ ăn 'fasting mimicry', tạm dịch là 'giả nhịn ăn' - trong đó, lượng calo trong thực phẩm được giảm tối đa. Vì vậy, chúng ta vẫn tiêu thụ thực phẩm như bình thường, nhưng cơ thể sẽ bị đánh lừa rằng nó đang bị 'bỏ đói'.
Theo một số chuyên gia, bí quyết là 'đánh lừa tâm trí' để ăn ít hơn, nhưng vẫn cảm thấy no. Giảm kích thước đồ đựng thức ăn có thể giúp bạn giảm khẩu phần bữa ăn, tiêu thụ ít thức ăn hơn. Do đó, ăn từ các đĩa nhỏ hơn có thể giúp bạn ăn ít hơn một cách vô thức mà không làm tăng cảm giác đói.Theo các chuyên gia, giảm một nửa kích thước đĩa có thể giảm trung bình 30% lượng thức ăn tiêu thụ.
Theo khuyến nghị giảm cân của Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS), dùng bát địa nhỏ trong thời gian đủ dài có thể giúp một người dần quen với khẩu phần ăn ít mà không bị đói. Hướng dẫn nêu rõ: 'Mất khoảng 20 phút để dạ dày báo cho não biết là nó đã no, vì vậy hãy ăn chậm và ngừng ăn trước khi cảm thấy no'.
Kích thước của dụng cụ ăn uống của bạn cũng có thể ảnh hưởng đáng kể đến lượng thức ăn bạn cần để cảm thấy no. Một nghiên cứu đã quan sát thấy rằng, những người sử dụng nĩa lớn ăn ít hơn 10% so với những người dùng nĩa nhỏ.
Các nhà nghiên cứu suy đoán rằng, những chiếc nĩa nhỏ có thể khiến mọi người cảm thấy rằng nó không thỏa mãn cơn đói. Lưu ý, hiệu ứng này dường như không áp dụng cho kích thước của tất cả đồ dùng. Những chiếc thìa ăn lớn hơn có thể làm tăng lượng thức ăn trong một bữa ăn lên đến 14,5%.
Trong một nghiên cứu, những sắc thái có khả năng tăng cường ham muốn ăn uống. Màu sắc tươi sáng của quang phổ ấm làm cho thức ăn hấp dẫn. Ngoài ra, bản thân họ thu hút sự chú ý. Các quầy thức ăn nhanh thường được sơn màu đỏ, vàng hoặc cam và chiếu sáng các cửa sổ bằng bánh ngọt hoặc bánh ngọt.
'Chúng ta phản ứng với các sự việc bằng kiến thức và kinh nghiệm từ quá khứ. Nếu muốn thay đổi lượng thức ăn, bạn không nên ăn ở cùng một chỗ mỗi ngày. Hãy ngồi ở những vị trí khác nhau trên bàn ăn', Linda Blair nói.
Cô cũng gợi ý bày biện đồ ăn trông thật đẹp mắt, chẳng hạn đặt hoa trên bàn hoặc sử dụng khăn ăn đẹp, điều này gửi đến bộ não thông điệp 'bạn xứng đáng được đối xử tử tế, xứng đáng có cơ thể khỏe mạnh'.
'Nếu không gian xung quanh thật đẹp đẽ, bạn sẽ không gọi món khoai tây chiên, bạn gọi cá nướng vì món đó thật sang trọng. Đây chính là cách bạn tận dụng thói quen và tín hiệu cơ thể, thay vì phụ thuộc vào chúng. Bạn đang đánh lừa bản thân, nhưng nó rất tích cực', Blair nói.
Chuyên gia dinh dưỡng Rob Hobson khuyến nghị thực hành ăn trong chánh niệm. Đây không hẳn là chế độ ăn kiêng, mà tập trung vào những trải nghiệm khi ăn. Việc sử dụng tất cả các giác quan thể chất và cảm xúc của mình để trải nghiệm và thưởng thức, lựa chọn món ăn, loại thực phẩm mà bản thân yêu thích. Điều này khiến bản thân mỗi người sẽ cảm nhận được sự trân trọng, biết ơn đối với thức ăn đã nuôi dưỡng từng tế bào cơ thể của mình.
Khái niệm này có nguồn gốc từ giáo lý Phật giáo. Giống với các hình thức thiền định như ngồi, thở, đi đứng, nhiều thiền sư khuyến khích người ăn chú ý đến cảm giác khi ăn từ đó bản thân sẽ tự nhận thức về việc ăn uống của mình hơn.
