ThS.BS Hoàng Khánh Toàn, Chủ nhiệm Khoa Y học Cổ truyền, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
Theo dược học cổ truyền, quả quất vị chua ngọt, tính mát, có công dụng khai vị lý khí (kích thích tiêu hóa), chỉ khát nhuận phế (làm hết khát và có lợi cho tạng phế), chỉ khái hóa đàm (giảm ho và trừ đờm).
Nhờ vào những tính chất này, quả quất thường được dùng để chữa các chứng bệnh như hung phúc chướng thống (ngực bụng chướng đau), bất tư ẩm thực (chán ăn), ẩu thổ ách nghịch (nôn nấc), khái thấu đàm đa (ho khạc nhiều đờm), khái suyễn (ho hen) và giải độc cua cá.
Nhiều nghiên cứu hiện nay cũng cho thấy quả quất có chứa nhiều pectin, tinh dầu, đường và các vitamin, có tác dụng chống viêm và quá mẫn, chống loét, trừ đờm, bình suyễn, kháng khuẩn và kháng virus, cải thiện chức năng tim mạch.
Còn mật ong có vị ngọt, tính bình, có công dụng bổ trung, nhuận táo, giảm đau, giải độc, thường được dùng để bổ dưỡng cho các trường hợp suy nhược cơ thể.
Y học hiện đại cũng chỉ ra mật ong có tác dụng kháng khuẩn, trừ đờm, giảm ho, giải độc, bảo hộ tế bào gan, nhuận tràng, tăng cường công năng miễn dịch, rất có lợi cho quá trình sinh trưởng của trẻ.
Như vậy, có thể thấy, cả hai vị thuốc đều có tác dụng tốt đối với cơ thể nói chung và đường hô hấp nói riêng. Việc ngâm quất với mật ong để chữa một số bệnh lý hô hấp là hoàn toàn có cơ sở khoa học.
Trên thực tế, đây cũng là một phương thuốc dân gian rất phổ biến thường được dùng để phòng chống các chứng bệnh có ho suyễn, khạc đờm...
Do vậy, phụ huynh có thể yên tâm dùng bài thuốc này để ngăn ngừa các bệnh hô hấp cho con. Tuy nhiên, đối với trẻ còn quá nhỏ, ba mẹ cần phải cho uống hợp lý mới đạt được hiệu quả và dự phòng các phản ứng nôn trớ, sặc khi uống thuốc.
Cách tốt nhất là dùng một quả quất (chừng 10 gram), rửa sạch, cho vào bát rồi nghiền nát. Kế tiếp, ba mẹ pha thêm một chút mật ong rồi đem hấp cơm trong 15-20 phút. Cuối cùng, để nguội hỗn hợp và pha thêm một chút nước chín rồi chia ra uống vài lần trong ngày.
Khi cho uống, ba mẹ cần chú ý bế trẻ lên tay, dùng thìa nhỏ, đổ thuốc từ từ vào dưới lưỡi để tránh các phản ứng không mong muốn. Để tăng thêm công hiệu của thuốc, phụ huynh có thể hấp quất và mật ong cùng với 5 gram hoa hồng bạch, 5 gram hạt chanh hoặc 5 gram lá hẹ, 5 gram xuyên bối mẫu.
