Dùng nhiệt đốt các nguồn cacbon tự nhiên, chẳng hạn như gỗ, tạo ra than hoạt tính. Cơ thể không có khả năng hấp thụ than và do đó các chất độc bám vào than củi sẽ thoát ra ngoài cơ thể theo phân.

Sản xuất than hoạt tính bao gồm việc đốt nóng các vật liệu giàu carbon, chẳng hạn như gỗ, than bùn, gáo dừa hoặc mùn cưa, đến nhiệt độ rất cao.

Tổ chức Y tế Thế giới đã phê duyệt than hoạt tính để điều trị khẩn cấp khi quá liều lượng thuốc hoặc ngộ độc.

Một số bằng chứng cho thấy than hoạt tính có một số công dụng sau:

Hỗ trợ chức năng thận

Than hoạt tính có thể hỗ trợ chức năng thận bằng cách lọc ra các chất độc và thuốc không tiêu hóa được.

Than hoạt tính dường như đặc biệt hiệu quả trong việc loại bỏ độc tố có nguồn gốc từ urê, sản phẩm phụ chính của quá trình tiêu hóa protein.

Dù cần phải nghiên cứu thêm nhưng một số nghiên cứu trên động vật cho thấy than hoạt tính có thể giúp cải thiện chức năng thận và giảm tổn thương đường tiêu hóa và viêm ở những người bị bệnh thận mãn tính.

Giải quyết tình trạng khí đường ruột

Chất lỏng và khí bị mắc kẹt trong ruột có thể dễ dàng đi qua hàng triệu lỗ nhỏ trên than hoạt tính và quá trình này có thể vô hiệu hóa chất lỏng và khí đường ruột (ợ hơi, đầy hơi, chướng bụng).

Trong một nghiên cứu nhỏ năm 2012, những người có tiền sử có quá nhiều khí đường ruột đã uống 448mg than hoạt tính ba lần một ngày trong 2 ngày trước khi kiểm tra siêu âm đường ruột. Họ cũng uống thêm 672 mg vào buổi sáng ngày kiểm tra. Khoảng 34% những người tham gia được cho uống than hoạt tính để giảm lượng khí đã cải thiện các triệu chứng.

Trong một nghiên cứu năm 2017, những người dùng 45mg simethicone và 140 mg than hoạt tính 3 lần mỗi ngày trong vòng 10 ngày đều cho biết giảm đau bụng đáng kể mà không có tác dụng phụ.

Cơ quan an toàn thực phẩm châu Âu (EFSA) khuyến cáo nên dùng ít nhất 1g than hoạt tính 30 phút trước và sau mỗi bữa ăn.

Lọc nước

Từ lâu, con người đã sử dụng than hoạt tính như một chất lọc nước tự nhiên. Cũng giống như trong ruột và dạ dày, than hoạt tính có thể tương tác và hấp thụ một loạt các chất độc, thuốc, vi rút, vi khuẩn, nấm và hóa chất có trong nước.

Trong các cơ sở thương mại, chẳng hạn như các trung tâm quản lý chất thải thường sử dụng hạt than hoạt tính cho một phần của quá trình lọc.

Các sản phẩm lọc nước sử dụng tại nhà cũng sử dụng các lõi lọc carbon để lọc sạch nước độc tố và tạp chất.

Một nghiên cứu vào năm 2015 phát hiện rằng hệ thống lọc nước sử dụng carbon đã loại bỏ tới 100% florua trong 32 mẫu nước chưa lọc sau 6 tháng lắp đặt.

Điều trị bệnh tiêu chảy

Vì được sử dụng như một chất hấp thụ đường tiêu hóa khi dùng quá liều lượng thuốc và ngộ độc, có một số đề xuất sử dụng than hoạt tính như một phương pháp điều trị tiêu chảy.

Trong một đánh giá năm 2017 các nghiên cứu gần đây về việc sử dụng than hoạt tính cho bệnh tiêu chảy, các nhà nghiên cứu kết luận rằng than hoạt tính có thể ngăn vi khuẩn và các loại thuốc có thể gây tiêu chảy hấp thụ vào cơ thể bằng cách nhốt chúng trên bề mặt xốp, có kết cấu của than hoạt tính.

Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng than hoạt tính có ít tác dụng phụ, đặc biệt là so với các loại thuốc trị tiêu chảy thông thường.

Làm trắng răng và tốt cho răng miệng

Hàng chục sản phẩm làm trắng răng có chứa than hoạt tính.

Nhiều sản phẩm sức khỏe răng miệng có chứa than hoạt tính có nhiều lợi ích khác nhau, chẳng hạn như kháng vi-rút, kháng khuẩn, chống nấm, giải độc.

Đặc tính hấp thụ độc tố của than hoạt tính có thể rất quan trọng nhưng không có nghiên cứu đáng kể nào chứng minh việc sử dụng than hoạt tính để làm trắng răng hoặc bảo vệ sức khỏe răng miệng.

Nhiễm trùng da

Trên thế giới, nhiều nhà y học cổ truyền khác nhau sử dụng bột than hoạt tính làm từ gáo dừa để điều trị các tình trạng mô mềm, chẳng hạn như nhiễm trùng da.

Than hoạt tính có thể có tác dụng kháng khuẩn bằng cách hấp thụ vi khuẩn có hại từ vết thương.

Chăm sóc da

Các nhà nghiên cứu đã báo cáo rằng than hoạt tính có thể giúp hút các vi hạt như bụi bẩn, hóa chất, độc tố và vi khuẩn trên bề mặt da.

Khử mùi

Các chất khử mùi than hoạt tính khác nhau được bán rộng rãi. Than củi có thể hấp thụ mùi và khí độc hại, trở thành chất khử mùi lý tưởng cho vùng da dưới cánh tay, giày và tủ lạnh.

Than hoạt tính cũng được ghi nhận là có khả năng hút ẩm dư thừa và kiểm soát độ ẩm ở mức vi mô.

Những người đang dùng thuốc nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng các sản phẩm than hoạt tính bằng đường uống, vì những sản phẩm này có thể cản trở sự hấp thụ thuốc của cơ thể.