Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), vô sinh được định nghĩa là không có khả năng thụ thai sau 1 năm quan hệ tình dục thường xuyên, không có biện pháp bảo vệ.
"Từ định nghĩa chúng ta có thể thấy hiếm muộn muốn đánh giá chính xác thì cần phải đánh giá 2 vợ chồng dưới 1 chỉnh thể thống nhất mà không nên xem xét quá riêng biệt.
Tuy nhiên có những triệu chứng bất thường ở cả hai giới dễ dàng nhận biết và có thể gợi ý đến tình trạng hiếm muộn trong tương lai mà nên đi thăm khám và điều trị sớm", BS Lê Duy Thảo, bác sĩ lâm sàng Trung tâm Hỗ trợ sinh sản IVF của một bệnh viện ở Hà Nội cho biết.
Dưới đây là 4 dấu hiệu cho thấy chị em cần đi khám vô sinh, hiếm muộn càng sớm càng tốt.
1. Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt
Chu kỳ kinh nguyệt là biểu hiện bên ngoài của những sự phối hợp hoạt động hệ nội tiết với buồng trứng và tử cung, do đó chu kỳ kinh nguyệt đều chính là biểu hiện của sức khỏe sinh sản tốt. Ở chiều hướng ngược lại những trường hợp kinh nguyệt không đều thường là biểu hiện của rối loạn rụng trứng và với những chu kỳ dưới 21 ngày hoặc trên 35 ngày thường là những chu kỳ không có trứng rụng.
Có rất nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng này như rối loạn nội tiết, quá thừa hoặc thiếu cân, căng thẳng stress, suy buồng trứng, bệnh lý tuyến giáp… trong đó hay gặp nhất là hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) với chu kỳ kinh không đều và thường kéo dài do đó có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản nữ giới.
Ngoài ra những bất thường về số lượng kinh cũng có thể là biểu hiện sớm của một số bệnh lý như kinh ra ít trong thiểu năng buồng trứng, kinh ra nhiều kéo dài trong xơ tử cung, đau khi ra kinh trong lạc nội mạc tử cung...
"Những bất thường này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe nói chung do đó nếu có biểu hiện bất thường bạn nên thăm khác bác sĩ càng sớm càng tốt", BS Thảo cảnh báo.
2. Triệu chứng rối loạn nội tiết
Cơ thể là một khối thống nhất, do đó, những bất thường nội tiết có thể ảnh hướng đến những chức năng khác của cơ thể và chức năng sinh sản cũng không ngoại lệ. Với các bất thường nội tiết tại tuyến yên, buồng trứng, tuyến giáp, tuyến thượng thận… đều có thể ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản.
Cụ thể những triệu chứng như kinh nguyệt không đều, béo phì, nhiều mụn, rậm lông… có thể là biểu hiện của buồng trứng đa nang, tiết sữa ở ngực (ngoài thời gian cho con bú) có thể là biểu hiện của u tuyến yên gây rối loạn rụng trứng.
Ngoài ra những biểu hiện cường giáp, nhược giáp hay u tuyến thượng thận cũng đều ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
3, Triệu chứng viêm nhiễm lặp đi lặp lại, kéo dài
"Những trường hợp có viêm nhiễm phụ khoa lặp đi lặp lại, kéo dài có thể làm tăng nguy cơ hiếm muộn", BS Thảo nhận định.
Cụ thể như khí hư ra nhiều có mùi kèm ngứa rát có thể là biểu hiện của viêm nhiễm âm đạo cấp tính, rong kinh kéo dài có thể biểu hiện của viêm niêm mạc tử cung, đau vùng chậu tự phát hoặc khi đang quan hệ có thể là biểu hiện của viêm vùng chậu khung mạn hoặc lạc nội mạc tử cung… Những viêm nhiễm này có thể biến chứng gây xơ sẹo, co kéo làm tắc vòi trứng, giảm tưới máu buồng trứng cũng như giảm khả năng sinh sản của nữ giới.
4. Sảy thai liên tiếp từ 2 lần trở lên
Đây là tình trạng thai phụ có ít nhất từ 2 lần liên tiếp sảy thai trở lên, tức là kết thúc thai kỳ không tự nguyện trước 20 tuần. Những trường hợp sảy thai liên tiếp cho thấy những bất thường về phôi thai như bất thường nhiễm sắc thể ở bố mẹ, bất thường chất lượng trứng và tinh trùng.
Ngoài ra nguyên nhân có thể đến từ những bệnh lý của người mẹ như dị dạng tử cung, đột biến các gene tăng đông hay hội chứng antiphospholipid. Vì vậy những trường hợp sảy thai liên tiếp từ 2 lần trở lên nên thăm khám sớm trước khi có ý định mang thai lần tiếp theo.
BS Thảo nhắn nhủ: "Với sự phát triển của kinh tế xã hội thì tỷ lệ hiếm muộn cũng ngày càng gia tăng. Và câu chuyện không chỉ dừng lại ở việc mang thai mà còn làm sao để có một thai kỳ an toàn và em bé sinh ra khỏe mạnh. Do đó, nếu có những dấu hiệu bất thường nêu trên thì bạn nên thăm khám sớm để tìm hướng giải quyết".
