Theo CNBC, các sản phẩm nông nghiệp có dư lượng thuốc trừ sâu ít hơn đáng kể được xếp hạng bởi Environmental Working Group (EWG), Nhóm Công tác Môi trường. Đây là một tổ chức phi lợi nhuận của Mỹ chủ yếu tập trung vào việc làm cho môi trường trong lành hơn.

Mỗi danh sách nằm trong hướng dẫn cho người tiêu dùng năm 2023 của EWG đều dựa trên dữ liệu liên bang về hơn 46.000 mẫu của 46 loại trái cây và rau đã được kiểm tra thuốc trừ sâu.

Đây là 15 mặt hàng nông sản có dư lượng thuốc trừ sâu thấp nhất:

- Bơ

- Ngô ngọt

- Quả dứa

- Hành tây

- Đu đủ

- Đậu ngọt (đông lạnh)

- Măng tây

- Honeydew melon (dưa bở ruột xanh)

- Quả kiwi

- Bắp cải

- Nấm

- Quả xoài

- Khoai lang

- Dưa hấu

- Cà rốt.

Báo cáo của EWG lưu ý gần 65% mẫu rau quả trong danh sách trên không có dư lượng thuốc trừ sâu có thể phát hiện được. 

Tại Việt Nam, báo cáo tổng kết 6 năm thí điểm thành lập Ban quản lý an toàn thực phẩm TPHCM được công bố vào năm 2022 cho thấy, vẫn còn có các mẫu rau, củ, quả tồn dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và thuốc bảo vệ thực vật nằm ngoài danh mục được phép sử dụng.

Cụ thể, phát hiện hoạt chất carbendazim (trị nấm) trên cải bó xôi, cà chua, cải ngọt, cải thìa, cải xanh, mồng tơi, húng cây, rau dền. 

Hoạt chất permethrine (thuốc trừ sâu) trên cải bó xôi, cải ngọt, cải thảo, cải thìa, rau muống. 

Hoạt chất cypermethrine trên cải ngọt, cải xanh, củ cải trắng, húng cây, rau muống hạt. Hoạt chất imidacloprid trên cải ngọt, cà chua.

Hoạt chất chloramphenicol, ciprofloxacin và enrofloxacin trên sản phẩm thủy sản.

Qua kiểm tra sản phẩm rau, quả, trái cây tại 3 chợ đầu mối, phát hiện dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và thuốc bảo vệ thực vật nằm ngoài danh mục được phép sử dụng (hoạt chất carbendazim) với tỷ lệ khá cao.

Thông thường, trên các loại rau nhiễm thuốc trừ sâu, phân hóa học, thuốc kích thích…, bạn có thể nhìn thấy những hạt bụi nhỏ, ngửi thấy mùi vị khác thường. Khi ăn nếu để ý sẽ thấy rau có mùi vị khác thường.

Dưới đây là cách nhận biết 5 loại rau hay bị phun hóa chất:

- Rau cải

Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia (Bộ Y tế), rau cải là loại rau thu hút nhiều sâu bọ khi trồng trên đất. Vì vậy, các chủ vườn thường tăng cường phun thuốc trừ sâu, tưới phân đạm cho rau trước khi thu hoạch. Và khi đưa vào sử dụng, dư lượng phân bón, thuốc trừ sâu trong rau còn rất cao do không có đủ thời gian để phân hủy. 

Khi bạn cầm trên tay bó cải non mơn mởn, lá xanh ngắt, không dấu vết của sâu bọ và phần thân chắc mập, đều tăm tắp một cách bất thường, đó chính là rau cải được bón nhiều phân đạm nitrat. Bạn không nên sử dụng loại cải này, nhất là ăn sống.

- Mướp đắng

Khi mua, tốt nhất bạn nên tìm những quả mướp đắng nhỏ, dài, trên thân có nhiều gân nhỏ li ti. Quả mướp đắng to, màu xanh đậm, mướt, thân phình nhưng gân bóng loáng là những quả lạm dụng hóa chất làm tươi.

- Đậu cô ve

Những quả đậu cô ve bóng, ít lông tơ, dài, đốt nào rõ đốt nấy là kết quả của việc lạm dụng phân bón lá. Nếu tất cả số đậu được bày bán đều không có vết sâu bọ, chứng tỏ đậu đã bị phun thuốc trừ sâu trước khi đưa ra tiêu thụ.

- Giá đỗ

Cọng giá tròn lẳn, thân trắng phau, ít rễ có thể được sản xuất bằng cách không an toàn, sử dụng các loại hóa chất kích thích độc hại.

- Rau cần nước

Nếu bị phun quá nhiều thuốc trừ sâu và phân bón, thân rau sẽ to, ngó trắng phau bất thường. Nếu để một ngày không nhúng nước, rau sẽ khô héo, thân tóp lại.

Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội, tình trạng rau củ quả còn tồn dư thuốc bảo vệ thực vật là do trong quá trình canh tác các loại rau củ quả bị sâu bệnh nên người dân phải sử dụng hóa chất.

Tuy nhiên, sau khi phun, người sản xuất không tuân thủ thời gian cách ly theo đúng quy định vì thế thuốc bảo vệ thực vật còn tồn tại trong rau củ quả. Do đó, cách tốt nhất với người dân là khi mua về luôn luôn phải tự xử lý lấy nhằm loại bớt chất bảo vệ thực vật (nếu có).