Hành trình chăm sóc cặp song sinh Ben và Liam, với Quỳnh Trâm, là chuỗi ngày trải nghiệm những cảm xúc buồn, vui, căng thẳng và hạnh phúc. Từng đau đớn vì tắc tia sữa sau ca sinh mổ, Trâm cải thiện tinh thần và sức khỏe sau hai tháng để thời kỳ cao điểm hút được 2,1 lít sữa mỗi ngày cho con. Không áp dụng thực đơn ăn uống hay tập luyện cầu kỳ, bà xã Baggio chú trọng giấc ngủ và luôn giữ tinh thần ổn định. Cô nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong một năm đầu, chỉ chính thức ngừng khi mất sữa sau lần bị tai nạn.
- Khó khăn đầu tiên chị phải đối mặt sau ca sinh mổ là gì?
- Đó là tắc tia sữa. Lúc ở trong bệnh viện, tôi cố cho em bé ti kết hợp dùng máy hút sữa. Mỗi lần hút chỉ được vài giọt, bầu ngực căng đau rát khiến tôi phát sốt. Mấy cô điều dưỡng hướng dẫn tôi massage, chườm ngực bằng nước ấm nhưng càng ngày, tình trạng càng nghiêm trọng. Ngực cương lớn và nổi hạch ở nách khiến đêm đó tôi không ngủ được, nằm khóc vì đau và stress bởi không có sữa cho con bú.
- Chị khắc phục tình trạng đó bằng cách nào?
- Ngày thứ ba sau sinh, tôi không chịu nổi nữa nên hỏi bác sĩ cách xử lý. Họ chỉ định điều trị cho tôi bằng máy sóng siêu âm để "duỗi" các tuyến sữa bị xoắn. Sau khoảng một ngày, tôi đỡ hẳn, sữa ra nhiều hơn. Cảm giác đau đớn cũng giảm dần nên tôi nghĩ những sản phụ gặp tình trạng tương tự nên thử phương pháp này.
- Lượng sữa của chị được cải thiện ra sao?
- Thời gian đầu sau khi hết tắc tia sữa, mỗi ngày tôi hút được khoảng 1,2 lít sữa. Tiếp đó, lượng sữa tăng dần lên 1,4 lít rồi 1,7 lít và khi ổn định cả thể chất lẫn tinh thần, trung bình mỗi ngày tôi hút được 1,8 lít.
Khoảng tháng thứ hai sau sinh, lượng sữa của tôi đạt mốc cao nhất là 2,1 lít mỗi ngày. Cứ 4-5 tiếng, tôi hút sữa một lần còn khi bận quá thì 6 tiếng. Tôi thường cho bé bú trực tiếp trước khi vắt sữa. Ben và Liam ti mẹ khoảng 10 phút là ngủ nên lượng sữa các con ăn được không nhiều (tôi cảm nhận được qua độ cương của bầu ngực). Hút sữa bằng máy và cho bé bú bình giúp tôi kiểm soát được lượng sữa cung cấp cho con đã đủ chưa. Lúc đó cao điểm tôi hút được 380ml - 480ml mỗi cữ.
- Hơn 2 lít sữa được phân bổ thế nào trong các cữ ăn của hai bé?
- Lúc đầu khi Ben và Liam mới sinh, khoảng hai tiếng tôi cho con bú một lần, mỗi lần chừng 30ml sau đó tăng dần theo tháng tuổi. Thời gian đó các bé chỉ ăn sữa mẹ, nếu thiếu mới bổ sung sữa công thức theo chỉ định của bác sĩ.
Do sữa cung cấp cho cả hai bé mà các bé hay bị trào ngược khi bú nên lượng sữa hút được chỉ đủ trong ngày. Tôi trữ sữa vào bình, để ở ngăn lạnh chứ không trữ đông vì chẳng có dư mà để quá 24 tiếng. Đến bữa, tôi lấy sữa theo nhu cầu của con rồi bỏ vào máy hâm sữa cho bé dùng.
- Thời điểm đó chị áp dụng thực đơn ăn uống và chế độ tập luyện nào để có nguồn sữa tốt nhất?
- Về chế độ ăn uống, tôi chú trọng uống nhiều nước ấm mỗi ngày, lúc nào cũng mang theo bên mình một bình nước ấm và uống trước khi cho bé ti hay hút sữa. Bên cạnh đó, tôi bổ sung nước ép rau củ để hỗ trợ các tế bào vùng ngực phát triển khỏe mạnh.
6 tháng đầu bé phát triển chủ yếu nhờ nguồn dinh dưỡng từ mẹ nên tôi ăn nhiều hơn các thời điểm khác và tập trung vào các món lợi sữa như đu đủ xanh, rau lang hấp, thịt kho với cà rốt, các món hầm, tỏi; uống trà gừng, chè vằng...
Còn tập luyện, có thể nói một năm đầu sau sinh tôi gần như không có thời gian theo đuổi môn thể dục nào. Mặt khác tôi sinh mổ nên bác sĩ khuyên đợt vết mổ ổn định mới thử các bài tập nhẹ nhàng. Khi có thời gian rảnh, tôi tranh thủ đi ngủ bởi giấc ngủ tác động lớn đến lượng sữa cho bé. Ngoài các vấn đề dinh dưỡng và tập luyện, tôi đặc biệt lưu ý sức khỏe tinh thần bằng cách giữ tâm trạng thoải mái, tránh stress để không tác động xấu tới nguồn sữa.
- Chị sẽ xử lý ra sao nếu đột nhiên mất sữa hoặc giảm lượng sữa?
- Một lần tôi ăn hải sản và ngộ độc thực phẩm phải uống thuốc suốt ba ngày nên lượng sữa giảm đi chút. Tôi vẫn duy trì hút sữa bằng máy suốt thời gian đó để không bị mất sữa dù lượng sữa hút xong không cho bé bú mà mang bỏ. Khi khỏe hơn, tôi tiếp tục bồi dưỡng, nghỉ ngơi để nguồn sữa ổn định trở lại. Thật may là sau đó mọi chuyện ổn cả.
- Một số ý kiến cho rằng để con bú trực tiếp khiến bầu ngực người mẹ chảy xệ mất thẩm mỹ. Chị suy nghĩ thế nào về điều này?
- Tôi có nghe qua vấn đề này nhưng chẳng mấy bận tâm bởi với tôi, sức khỏe của hai con là quan trọng nhất. Con tôi sinh non nên cần sữa mẹ, tôi không thể vì bầu ngực xấu hay đẹp mà bỏ qua điều tốt nhất cho con. Tôi từng đọc nhiều tài liệu cho thấy để bé ti trực tiếp ngoài gia tăng sự gắn bó giữa mẹ và các bé còn giúp cải thiện lượng sữa đáng kể. Vậy nên, tôi không hề ngần ngại chuyện bầu ngực có thể sẽ bị xấu đi.
Khi sử dụng máy hút sữa, tôi cảm nhận lực hút của máy còn mạnh hơn sức ti của các bé. Tôi nghĩ đến nền tảng sức khỏe của con và hiểu rằng chúng chỉ có vài thời điểm then chốt mà qua rồi sẽ không quay lại được. Thực ra sau khi cai sữa tôi cũng xuống tinh thần vì cơ thể không còn được như trước.
Tôi dùng một số thực phẩm tốt cho vùng ngực như mầm đậu nành, sữa đậu nành; massage ngực mỗi ngày bằng kem dưỡng chuyên dụng; tập các bài tập tốt cho cơ ngực. Hiện tại tôi chưa thấy hài lòng nhưng vẫn lạc quan và tìm hiểu thêm các phương pháp khác để tăng hiệu quả.
