Trẻ mắc COVID-19 chăm sóc dinh dưỡng thế nào cho hợp lý?
Thời gian vừa qua, khi một số địa phương cho trẻ đi học trực tiếp, số lượng F0 là trẻ nhỏ cũng tăng lên. Khi trẻ mắc bệnh, để hạn chế diễn biến nặng, nguy kịch, trẻ cần được theo dõi thường xuyên và thực hiện chế độ dinh dưỡng đầy đủ.
Tiến sĩ, bác sĩ Lưu Thị Mỹ Thục - Trưởng khoa Dinh dưỡng (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết, việc thực hiện và tuân thủ đúng chế độ dinh dưỡng là thật sự cần thiết, bởi dinh dưỡng hỗ trợ và cải thiện "hàng rào" bảo vệ cơ thể, giúp trẻ tăng cường sức đề kháng, nhanh chóng phục hồi, đề phòng cơ thể suy kiệt dẫn tới suy dinh dưỡng và hạn chế những biến chứng nặng hậu COVID-19.
Theo tiến sĩ Thục, khi trẻ mắc COVID-19 điều trị tại nhà phụ huynh cần định kỳ theo dõi cân nặng và lượng thức ăn mà trẻ ăn vào xem có sụt giảm so với trước không và mực độ sụt giảm như thế nào. Ngoài ra, ít nhất 1 bữa ăn trong ngày của trẻ có cân đối khẩu phần.
Theo đó, trẻ phải ăn đa dạng các nhóm thực phẩm, ít nhất 5 trong 8 nhóm thực phẩm (nhóm tinh bột, nhóm sữa và chế phẩm sữa, nhóm dầu mỡ, nhóm rau củ, nhóm thịt cá, nhóm trứng, nhóm các loại hạt, nhóm rau củ màu vàng-xanh thẫm).
Hiện có một số cho rằng, cho trẻ ăn thức ăn hay hoa quả có tính kiềm cao, có tính a-xít sẽ giúp diệt được virus SARS-CoV-2, bác sĩ Thục cho biết, cho tới nay, chưa có kết luận về một loại thức ăn cụ thể nào có thể diệt được virus.
“Mỗi loại thực phẩm đều có giá trị riêng, ví dụ vitamin C có tác dụng tăng cường miễn dịch có nhiều trong hoa quả tươi như bưởi, cam, kiwi nhưng flavonoid là chất chống oxy hóa lại có nhiều trong lá màu xanh sẫm như súp lơ, cải xanh hay vitamin E có vai trò thúc đẩy sự phát triển của các cơ quan miễn dịch thì lại có nhiều trong rau mầm, đậu nành…
Như vậy, trẻ cần ăn đa dạng các loại thực phẩm để cơ thể nhận đủ các dưỡng chất cần thiết cho sự tăng trưởng và phát tiển cũng như hệ miễn dịch vững vàng để chống lại bệnh tật, tránh chỉ ăn một loại thức ăn hay thực phẩm nào đó gây mất cân đối trong khẩu phần ăn”, bác sĩ Thục tư vấn.
Bác sĩ Thục cũng khuyến cáo, các gia đình nên hạn chế cho trẻ ăn quá nhiều đồ ngọt, dù trẻ mắc COVID-19 nhưng vẫn nên cho trẻ bú và thực hiện các biện pháp phòng bệnh theo quy định.
Trường hợp trẻ kém ăn, ăn không đủ lượng thì phải dùng công thức hỗ trợ dinh dưỡng đường uống có đậm độ năng lượng cao (1Kcal/ml với trẻ trên 1 tuổi hoặc 0,75-0.8kcal/ml cho trẻ dưới 1 tuổi) để thay thế hoàn toàn hay một phần cho sữa công thức thông thường.
Đồng thời, tránh thức ăn gây nôn và buồn nôn bằng những khẩu vị trẻ thích, thức ăn dễ tiêu hóa và có giá trị dinh dưỡng cao. Theo dõi cân nặng của trẻ: 3-5 ngày/lần, nếu trẻ có sụt cân từ 1-2%/1 tuần cần thông báo ngay cho nhân viên y tế để được hướng dẫn thích hợp.
Theo dõi lượng thức ăn trẻ ăn vào/ngày: Nếu lượng thức ăn trẻ ăn vào giảm dưới 70% so với bình thường trong thời gian trên 3 ngày thì cần được tư vấn bởi nhân viên y tế. Đảm bảo đủ nước cho trẻ dựa vào nhu cầu của trẻ, đảm bảo trẻ không khát, không có dấu hiệu thiếu nước như môi lưỡi khô, tiểu ít nước tiểu sẫm màu.
Nếu trẻ ăn kém do sốt, ho, mệt mỏi, ngạt mũi... thì cha mẹ có thể chia nhỏ bữa hoặc thay thế, bổ sung thêm 1-2 bữa phụ bằng các chế phẩm sữa có mức độ năng lượng cao.
Trẻ mắc COVID-19 điều trị tại nhà cần chuẩn bị thuốc gì?
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Thành Nam - Trưởng khoa Nhi (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, khi trẻ mắc COVID-19 tại nhà, các phụ huynh cần thường xuyên theo dõi trẻ, đặc biệt là các dấu hiệu như ho, sốt và nhịp thở của trẻ. Ngoài ra, cần chuẩn bị sẵn một số thuốc cơ bản, để phòng trường hợp phải dùng đến.
Theo lời khuyên của bác sĩ Nam, khi trẻ mắc COVID-19, phụ huynh cần theo dõi trạng thái của trẻ về tinh thần. Những trẻ có thể điều trị ở nhà là: trẻ vẫn có những hoạt động, vui chơi tương đối như những ngày khỏe mạnh. Trẻ vẫn đảm bảo được mức độ ăn uống tương đối như ngày khỏe mạnh.
Về nhịp thở của trẻ, gia đình có thể quan sát nhịp thở của trẻ:
- Trẻ dưới 2 tháng nhịp thở bình thường < 60 lần/phút;
- Trẻ 2 tháng - 12 tháng nhịp thở bình thường < 50 lần/phút;
- Trẻ > 12 tháng nhịp thở bình thường < 40 lần/phút;
- Trẻ > 5 tuổi thở nhanh khi > 30 lần/phút;
- Trẻ > 12 tuổi theo các chỉ số tương tự người lớn.
Về thuốc có thể dự phòng, bác sĩ Nam tư vấn một số loại thuốc gồm:
+ Hạ sốt;
+ Bù nước điện giải;
+ Có thể bổ sung Vitamin tổng hợp;
+ Thuốc điều trị ngạt tắc mũi;
+ Thuốc ho
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Thành Nam cũng lưu ý các bậc phụ huynh khi dùng thuốc phải theo hướng dẫn của cán bộ y tế hoặc có sự tư vấn của bác sĩ có chuyên môn.