Được biết, số tiền 148 triệu đồng đã được Ninh Thị Vân Anh hay còn gọi là Tina Duong (SN 1995, quê ở xã Đào Mỹ, huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang) nộp cho cơ quan CSĐT Công an TP Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận nhằm khắc phục hậu quả ngay sau khi cơ quan này khởi tố vụ án “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” trong vụ việc thuê ôtô rồi mang đi bán. Cơ quan công an đã trao trả số tiền này cho anh Bùi Đức Hiếu là nạn nhân trong vụ án.
Phân tích vụ việc trên dưới góc độ pháp lý, Luật sư Lê Hồng Vân - Đoàn Luật sư Hà Nội cho rằng, tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự (TNHS) là tình tiết có trong một vụ án cụ thể, theo đó sẽ làm giảm trách nhiệm hình sự của người phạm tội khi lượng hình.
Tình tiết “người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả” là tình tiết giảm nhẹ TNHS được quy định tại điểm b khoản 1 Điều 51 BLHS 2015 sửa đổi.
Đó là trường hợp người phạm tội đã gây ra thiệt hại, tức là thiệt hại đã thực tế xảy ra nhưng người phạm tội đã sửa chữa, bồi thường những thiệt hại do mình gây ra cho bên bị thiệt hại hoặc đã tự nguyện khắc phục hậu quả của tội phạm.
Sửa chữa là sửa lại, chữa lại những tài sản đã bị hư hỏng, bồi thường là đền bù bằng tài sản cho những thiệt hại mà tội phạm gây ra. Còn khắc phục hậu quả là khắc phục những thiệt hại trực tiếp hoặc gián tiếp do hành vi phạm tội gây nên mà những thiệt này không thể bồi thường hay sửa chữa được - Luật sư Hồng Vân nhấn mạnh.
Ninh Thị Vân Anh bị khởi tố, bắt tạm giam về hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản |
Cũng theo Luật sư Hồng Vân, người phạm tội phải tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả mới được coi là tình tiết giảm nhẹ. Nếu do tác động của người khác hoặc của cơ quan Nhà nước, tổ chức xã hội buộc phải sửa chữa, bồi thường hoặc khắc phục hậu quả, người phạm tội mới thực hiện theo thì không được xem là tình tiết giảm nhẹ để áp dụng.
Việc tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả phải xảy ra trước khi tuyên án và thuộc ở cấp nào thì cấp đó coi là tình tiết giảm nhẹ.
Để được áp dụng tình tiết "người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả" cần căn cứ vào các quy định tại Nghị quyết 01/2006/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn một số điều của Bộ luật hình sự.
Theo đó, kể cả trong trường hợp người bị hại không đồng ý nhận khoản tiền bồi thường thiệt hại thì nếu bị cáo có chứng cứ chứng minh họ đã dùng tiền để khắc phục như chứng từ chuyển khoản ngân hàng thì họ vẫn sẽ được áp dụng tình tiết nêu trên làm tình tiết giảm nhẹ.
Mặc dù pháp luật không quy định rõ mức đền bù thiệt hại, khắc phục hậu quả là bao nhiêu, song thực tế cho thấy mức đền bù này phải tương xứng với thiệt hại gây ra thì người thực hiện hành vi mới được áp dụng tình tiết giảm nhẹ - Luật sư Hồng Vân cho biết thêm.
