Chứng bất lực hay còn được gọi là rối loạn cương dường xảy ra khi nam giới không thể đạt được sự cương cứng và duy trì sự cương cứng hoặc xuất tinh một cách nhất quán. Một số yếu tố có thể góp phần gây ra tình trạng này, bao gồm cả rối loạn cảm xúc và thể chất.

Rối loạn cương dương có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng nó phổ biến hơn ở nam giới trên 75 tuổi. Nguy cơ bất lực tăng theo độ tuổi, nguy cơ này cao hơn ở những người đàn ông cũng được chẩn đoán có liên quan đến tim mạch.

Bất lực thường có thể có tác động tiêu cực đến đời sống tình dục và cũng có thể gây ra trầm cảm, căng thẳng thêm và lòng tự trọng của đàn ông.

1. Nguyên nhân chứng bất lực

1.1. Bệnh nội tiết

Hệ thống nội tiết của cơ thể tạo ra các hormone điều chỉnh quá trình trao đổi chất, chức năng tình dục, sinh sản, tâm trạng…

Bệnh đái tháo đường là một ví dụ trong những bệnh nội tiết có thể khiến nam giới bị liệt dương. Bệnh đái tháo đường ảnh hưởng đến khả năng sử dụng hormone insulin của cơ thể. Một trong những biến chứng liên quan đến bệnh đái tháo đường mạn tính là tổn thương thần kinh. Điều này ảnh hưởng đến cảm giác dương vật.

Các biến chứng khác liên quan đến bệnh đái tháo đường bao gồm suy giảm lưu lượng máu và nồng độ hormone. Cả hai yếu tố này có thể góp phần gây ra chứng bất lực.

1.2. Rối loạn thần kinh

Một số tình trạng thần kinh có thể làm tăng nguy cơ bất lực. Các tình trạng thần kinh ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp với hệ thống sinh sản của não. Điều này có thể khiến đàn ông khó đạt được sự cương cứng.

Rối loạn thần kinh liên quan đến bất lực bao gồm: Bệnh Alzheimer, bệnh Parkinson, khối u não hoặc cột sống, bệnh đa xơ cứng, đột quỵ, động kinh thùy thái dương. Nếu đã phẫu thuật tuyến tiền liệt, nam giới cũng có thể bị tổn thương thần kinh, dẫn đến liệt dương. Đi xe đạp đường dài có thể bị liệt dương tạm thời. Áp lực lặp đi lặp lại lên mông và bộ phận sinh dục có thể ảnh hưởng đến chức năng thần kinh.

1.3. Uống thuốc

Dùng một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến lưu lượng máu, có thể dẫn đến rối loạn cương dương. Chú ý không bao giờ được ngừng dùng thuốc mà không có sự cho phép của bác sĩ. Trao đổi với bác sĩ khi gặp các tác dụng phụ không mong muốn.

Một số thuốc được biết là gây ra chứng bất lực bao gồm các loại thuốc điều trị tăng huyết áp, đái tháo đường (thuốc chẹn alpha-adrenergic), thuốc kháng histamine, thuốc điều trị tim mạch (thuốc chẹn beta), thuốc hóa trị, thuốc ức chế hệ thần kinh trung ương, thuốc lợi tiểu…

1.4. Các bệnh liên quan đến tim mạch

Các tình trạng ảnh hưởng đến tim và khả năng bơm máu tốt của tim có thể gây ra chứng bất lực. Không có đủ lưu lượng máu đến dương vật, đàn ông không thể đạt được sự cương cứng.

Xơ vữa động mạch, một tình trạng khiến các mạch máu bị tắc nghẽn, có thể gây ra chứng bất lực. Cholesterol cao và tăng huyết áp cũng liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc chứng bất lực.

1.5. Yếu tố lối sống và rối loạn cảm xúc

Để đạt được sự cương cứng, trước tiên nam giới phải trải qua giai đoạn hưng phấn. Giai đoạn này có thể là một phản ứng cảm xúc. Nếu bị rối loạn cảm xúc, nó có thể ảnh hưởng đến khả năng hưng phấn tình dục.

Trầm cảm và lo lắng có liên quan đến việc tăng nguy cơ bất lực. Trầm cảm là cảm giác buồn bã, mất hy vọng hoặc bất lực. Mệt mỏi liên quan đến trầm cảm cũng có thể gây ra chứng bất lực.

Lo lắng về hiệu suất cũng có thể gây ra chứng bất lực. Nếu trước đây không thể đạt được sự cương cứng, có thể sợ rằng mình sẽ không thể đạt được sự cương cứng trong tương lai.

Nam giới có thể thấy rằng không thể đạt được sự cương cứng với một đối tác nhất định. Nếu đã được chẩn đoán mắc chứng rối loạn cương dương liên quan đến lo lắng về hiệu suất, nam giới có thể cương cứng hoàn toàn khi thủ dâm hoặc khi ngủ, nhưng không thể duy trì sự cương cứng khi giao hợp.

Rối loạn sử dụng chất kích thích liên quan đến các loại thuốc như cocaine và amphetamine cũng có thể gây ra chứng bất lực. Lạm dụng rượu hoặc rối loạn sử dụng rượu cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng đạt được hoặc duy trì sự cương cứng.

2. Điều trị chứng bất lực

Hiện nay có các phương pháp điều trị chứng bất lực, bao gồm can thiệp y tế, biện pháp tự nhiên và thay đổi lối sống.

Can thiệp y tế

Có nhiều biện pháp can thiệp y tế có thể được sử dụng để điều trị chứng bất lực. Phương pháp điều trị dùng thuốc kê đơn của bác sĩ, liệu pháp thay thế testosterone phẫu thuật mạch máu (để cải thiện lưu lượng máu trong dương vật) hoặc phẫu thuật cấy ghép dương vật.

Biện pháp tự nhiên

Nếu muốn tránh dùng thuốc kê đơn, có nhiều sản phẩm từ thiên nhiên được biết đến để giúp điều trị chứng bất lực. Điều quan trọng cần lưu ý là hiệu quả của các biện pháp khắc phục thay thế này không phải lúc nào cũng đạt được kết quả và tất nhiên trước khi sử dụng nên hỏi ý kiến bác sĩ. Châm cứu cũng có thể điều trị chứng bất lực.

Thay đổi lối sống

Cho dù chứng bất lực là do nguyên nhân thể chất hay tình cảm, có nhiều trường hợp thay đổi lối sống có thể làm giảm các vấn đề về rối loạn cương dương. Những thay đổi lối sống và hành vi như nếu là người nghiện thuốc lá hãy bỏ hút thuốc, hạn chế uống rượu, thực hành giao tiếp hỗ trợ trong một mối quan hệ lãng mạn, tập thể dục đều đặn, có chế độ ăn uống cân bằng, bổ dưỡng, giảm lo lắng. Nếu cảm thấy rối loạn cương dương là do nguyên nhân tâm lý nên đi khám sức khỏe tâm thần ngay.

- Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh: Một chế độ ăn hạn chế lượng chất béo bão hòa và bao gồm một số khẩu phần trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt có thể mang lại lợi ích cho nam giới bị rối loạn cương dương.

- Giảm cholesterol: Cholesterol cao có thể làm cứng, thu hẹp hoặc chặn các động mạch (xơ vữa động mạch) dẫn đến dương vật. Đàn ông có thể giảm cholesterol thông qua chế độ ăn uống, tập thể dục và dùng thuốc.

- Luyện tập thể dục đều đặn: Tập thể dục thường xuyên có thể làm giảm nguy cơ mắc rối loạn cương dương. Chọn các bài tập ưa thích và sẽ trở thành bài tập thường xuyên trong ngày. Ngoài việc giảm nguy cơ mắc chứng rối loạn cương dương, tập thể dục còn có thể giúp bạn kiểm soát căng thẳng. Nên hỏi bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập thể dục.

Mặc dù chứng bất lực có thể có tác động tiêu cực đến đời sống tình dục nhưng có thể điều trị được. Có nhiều biện pháp can thiệp có thể giúp đàn ông lấy lại chức năng tình dục, bao gồm các biện pháp tự nhiên, thuốc men và thay đổi lối sống.

Nếu nghi ngờ mình bị rối loạn cương dương, hãy đi khám để được bác sĩ khám, tư vấn để tìm ra nguyên nhân gây ra vấn đề bất lực. Khi nguyên nhân được xác định, có một số phương pháp điều trị để lựa chọn.