Với người bệnh đái tháo đường, việc “ăn Tết” sao cho vui mà vẫn khỏe thật không dễ khi đa phần các món ăn truyền thống đều “gây khó” trong việc đảm bảo đường huyết ổn định.

Những ngày Tết, cuộc sống người bệnh đái tháo đường bị đảo lộn rất nhiều so với ngày thường: ăn, ngủ không đúng giờ, ăn vặt do phải tiếp khách liên tục, quên uống thuốc, thậm chí có thể hết thuốc mà chưa kịp mua, uống bia rượu, cà phê, thuốc lá. Ngoài ra, người bệnh còn phải ăn nhiều hơn ngày bình thường, mà hầu hết các món ăn phổ biến dịp Tết đều chứa rất nhiều tinh bột, chất béo.

Chính vì vậy, thực đơn lý tưởng trong những ngày Tết cho bệnh nhân đái tháo đường là lựa chọn những loại thức ăn có chỉ số đường huyết (GI) thấp để sau khi ăn, đường huyết của người bệnh không bị tăng đột ngột.

Theo BS Bùi Mai Hương, ở mọi lứa tuổi, khi thấy các biểu hiện bất thường như luôn cảm giác đói và ăn nhiều; luôn thấy khát và uống nhiều; tiểu nhiều, một số người khi bệnh đã nặng, nước tiểu đã có đường glucose, có thể thấy kiến bâu, ruồi đậu (chủ yếu gặp ở nông thôn). Mặc dù ăn, uống nhiều nhưng người bệnh lại thấy sụt cân nhiều trong thời gian ngắn, người gầy yếu, mắt nhìn mờ, tê bì tay chân, nếu có vết thương, thấy vết thương lâu lành, trục trặc về sinh hoạt tình dục, thường xuyên bị nhiễm nấm (viêm âm đạo ở nữ giới), viêm họng, mũi…

Người bệnh tiểu đường cần làm gì trong dịp Tết?

Trước khi nghỉ Tết nên tái khám bệnh để xác định lại chỉ số đường huyết, trên cơ sở đó bác sĩ sẽ có tư vấn kịp thời, đồng thời được chỉ định dùng thuốc cho hợp lý. Cần được chuẩn bị đủ các loại thuốc cho bệnh đái tháo đường.

Thuốc đái tháo đường là thuốc bác sĩ chỉ định dùng loại nào, không phải tự động mua thêm hoặc nghe tư vấn của người bán thuốc mua đủ các loại thuốc trị tiểu đường. Nếu làm như vậy sẽ rất nguy hiểm cho việc giữ bình ổn chỉ số đường huyết, từ đó tai họa sẽ xảy ra bất cứ lúc nào không thể biết.

Nhóm tinh bột: Với bánh chưng, bánh tét - món ăn đặc trưng không thể thiếu trong ngày Tết, người bệnh nên chọn loại bánh cỡ nhỏ, nhân ít thịt mỡ. Thay vì ăn cơm, xôi, bánh chưng người bệnh nên ăn các chế phẩm như mì, bún…

Nhóm đạm: Nên hầm xương cục cho các món canh hầm, hạn chế ăn thịt đông, thịt kho tàu, giò thủ vì chứa nhiều mỡ, chuyển qua giò nạc, giò bò. Tuyệt đối không ăn các phủ tạng động vật. Có thể ăn các loại nem rán, nhưng tăng lượng rau củ và giảm lượng miến để hạn chế chất đường.

Nhóm rau củ quả: Nên ăn nhiều loại rau xanh như bông cải xanh, bí ngô, đậu, măng tây, cà rốt, hành tây. Hạn chế ăn ngô, khoai tây, khoai lang. Hoa quả thì nên lựa chọn bưởi, dâu tây, đào, táo, cam, đu đủ…

Nhóm đồ ngọt, giải khát: Cà phê, kẹo, socola, các loại mứt, hạt dưa, hạt bí nên ăn số lượng ít, nên chuyển qua bánh mặn và bánh kẹo dành riêng cho người đái tháo đường.

Nên uống rượu vang đỏ, tối đa 200ml/ngày. Bia thì mỗi ngày uống không quá 1 lon. Nước ngọt thì uống loại dành cho người ăn kiêng hoặc uống trà xanh vừa mát vừa tốt cho người tiểu đường.

Không ăn đồ ngọt

Người mắc tiểu đường cần kiêng đồ ngọt, đặc biệt ngọt nhân tạo như: bánh ngọt, kẹo, nước ngọt, nước ngọt có gas… và các vị ngọt quá đậm như: mía đường, hoa quả quá ngọt…thì người tiểu đường cũng cần hạn chế đến mức tối đa, vì người bị tiểu đường nếu nạp nhiều những đồ ngọt vào, lượng đường trong máu sẽ dễ vượt quá ưỡng giới hạn chỉ số tiểu đường cho phép.
 
Hạn chế tinh bột

Tinh bột là một loại thực phẩm không thể thiếu trong mọi bữa ăn nhưng đối với những bệnh nhân mắc bệnh đái tháo đường luôn luôn được khuyến cáo rằng không nên ăn nhiều cơm trong mỗi bữa. Người bệnh tiểu đường cần phải kiêng khá ngặt nghèo. Kể cả các thực phẩm như cơm, phở, bún…cũng cần phải hạn chế.

Những loại thức ăn ăn liền như phở – cháo ăn liền cần phải kiêng kị tuyệt đối vì chúng không hề có lợi cho sức khỏe kể cả đối với người bình thường. Thay vào đó có thể sử dụng gạo lứt hoặc các loại ngũ cốc có lợi khác.

 Không ăn đồ chứa nhiều chất béo

Chất béo cung cấp cho cơ thể nguồn năng lượng cao nhất cho cơ thể. Ăn các đồ ăn chứa nhiều chất béo có thể khiến bạn tăng cân, khó kiểm soát được đường huyết. Vì thế, người bệnh tiểu đường nên kiêng các chất béo bão hòa & cholesterol được tìm thấy trong các thực phẩm nguồn gốc từ động vật như thịt mỡ, phủ tạng động vật, lòng đỏ trứng gà, nội tạng, đồ đông lạnh, pho mát, bơ sữa; thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật như sữa dừa, nước cốt dừa, kem….

Không dùng đồ chứa chất kích thích

Rượu bia, những loại đồ uống có cồn, các thực phẩm có chứa chất kích thích là những loại đồ uống mà các bệnh nhân tiểu đường tuyệt đối tránh xa, bởi những thức uống này khi kết hợp cùng các loại thức ăn có đường khác sẽ khiến cho lượng đường trong máu gia tăng nhanh mà không kiểm soát được.