Người lớn từ 60 tuổi trở lên có nguy cơ mắc bệnh tim không nên bắt đầu dùng aspirin liều thấp hàng ngày để ngăn ngừa cơn đau tim hoặc đột quỵ, theo Lực lượng Đặc nhiệm Dịch vụ Phòng ngừa Hoa Kỳ (USPSTF), một hội đồng gồm 18 chuyên gia độc lập được chỉ định bởi Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ. Hội đồng đã kết luận với “độ chắc chắn vừa phải” rằng việc bắt đầu dùng aspirin để phòng ngừa ban đầu các biến cố bệnh tim mạch (CVD) ở nhóm tuổi này không có lợi ích ròng.

1 tuyên bố được công bố trên tạp chí JAMA, dựa trên bằng chứng đã tích lũy được trong vài năm qua cho thấy nguy cơ xuất huyết nội có thể gây tử vong do sử dụng aspirin thường xuyên có thể lớn hơn lợi ích phòng ngừa.

John Wilkins, bác sỹ y khoa tim mạch và phó giáo sư y khoa tại Northwestern Medicine ở Chicago cho biết: “Cập nhật này sẽ đưa các khuyến nghị của USPSTF phù hợp hơn với các khuyến nghị hiện tại của các tổ chức quốc gia khác, chẳng hạn như Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA)".

 “Thật tốt khi xem xét bằng chứng và cập nhật các khuyến nghị - đó là bản chất của khoa học. Các hướng dẫn của USPSTF năm 2016 cho biết rằng aspirin liều thấp hàng ngày có ích cho những người từ 50 đến 59 có nguy cơ mắc các vấn đề tim mạch trong 10 năm cao hơn 10%, những người được mong đợi sống lâu hơn 10 năm và những người không ở nguy cơ chảy máu cao hơn".

Các hướng dẫn trước đó cũng đề xuất rằng những người từ 60 đến 69 có nguy cơ tim mạch 10% hoặc cao hơn nên đưa ra quyết định cá nhân về việc dùng aspirin hàng ngày.

Các khuyến nghị mới tập trung vào phòng ngừa nguyên phát những biến cố tim mạch

Đối với những người từ 60 tuổi trở lên, hội đồng khuyến cáo không nên bắt đầu dùng aspirin liều thấp để phòng ngừa bệnh tim mạch chính. Tiến sĩ Wilkins nói: “Điều rất quan trọng là phải phân biệt giữa phòng ngừa sơ cấp và thứ cấp. Ông nói, các khuyến nghị phòng ngừa chính nhằm ngăn ngừa sự xuất hiện đầu tiên của một cơn đau tim, đột quỵ hoặc một bệnh tim mạch.

Mỗi năm, khoảng 605.000 người ở Hoa Kỳ bị đau tim đầu tiên và ước tính có khoảng 610.000 người trải qua cơn đột quỵ đầu tiên, theo báo cáo năm 2021 từ Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ.

Wilkins nói: “Phòng ngừa thứ phát bệnh tim mạch là ngăn ngừa các biến cố tái phát ở những người đã trải qua cơn đau tim, đột quỵ hoặc thủ thuật tái thông mạch vành - như đặt stent hoặc phẫu thuật bắc cầu".

“Những khuyến nghị này chỉ áp dụng cho nhóm phòng ngừa chính - chúng không áp dụng theo bất kỳ cách nào cho những người đã mắc bệnh tim mạch. Điều cuối cùng chúng tôi muốn là những người đã làm thủ thuật, chẳng hạn như đặt stent, ngừng sử dụng aspirin hàng ngày của họ. Điều đó sẽ rất nguy hiểm". 

"Nếu bác sĩ của bạn đã cho bạn sử dụng aspirin vì bất kỳ lý do gì, đừng ngừng dùng nó mà không nói chuyện với họ. Nếu bạn không chắc mình có nên tiếp tục dùng aspirin hay không, hãy nói chuyện với nhà cung cấp của bạn".

Những bằng chứng cho thấy sự "khiêm tốn" của Aspirin trong việc ngăn ngừa bệnh tim

Jim Liu, một bác sĩ tim mạch tại Đại học Bang Ohio, cho biết các khuyến nghị được đề xuất của hội đồng phù hợp với bằng chứng hiện có.

Các nghiên cứu trước đây trong nhiều năm đã gợi ý rằng aspirin chỉ mang lại một lợi ích rất khiêm tốn trong việc ngăn ngừa bệnh tim mạch.

“Trong ba năm qua, đã có một vài thử nghiệm ngẫu nhiên lớn một lần nữa nghiên cứu aspirin cho mục đích phòng ngừa. Các nghiên cứu mới hơn này đều không tìm thấy lợi ích đáng kể nào đối với aspirin trong việc ngăn ngừa tử vong do mọi nguyên nhân hoặc tử vong do tim mạch.”

Các nghiên cứu này vẫn tìm thấy lợi ích nhỏ của aspirin trong việc ngăn ngừa các cơn đau tim không béo, nhưng lợi ích này chủ yếu được thấy ở những bệnh nhân có nguy cơ tim mạch cao hơn cũng có nguy cơ chảy máu thấp, ông nói thêm.

Tại sao uống Aspirin giảm liều hàng ngày lại nguy hiểm đối với một số người?

Liu nói: “Nguy cơ chính của aspirin là các biến chứng chảy máu. Aspirin là một chất chống tiểu cầu và ngăn ngừa sự hình thành cục máu đông; về lý thuyết, nó sẽ giúp ngăn ngừa các cơn đau tim và đột quỵ, có thể xảy ra do cục máu đông cản trở dòng chảy đến tim hoặc não."

Tuy nhiên, một hạn chế của điều này là aspirin có thể làm tăng chảy máu, đây là một yếu tố quan trọng cần xem xét ở những người đã có xu hướng chảy máu hoặc có tiền sử về các vấn đề chảy máu, Liu nói.

“Hầu hết các biến chứng chảy máu gặp khi dùng aspirin đều liên quan đến xuất huyết tiêu hóa (GI), nhưng bất kỳ xuất huyết nào cũng có thể xảy ra".

Thuốc không kê đơn, bao gồm cả Aspirin, có thể mang lại rủi ro không ngờ tới

Wilkins nói: Có thể có một quan niệm sai lầm rằng nếu một loại thuốc được bán không cần kê đơn thì thuốc đó an toàn trong mọi hoàn cảnh và điều đó không đúng.

"Aspirin là một loại thuốc hiệu quả và rất tuyệt khi được sử dụng một cách thích hợp, nhưng không phải là không có tác dụng phụ đáng kể. Tương tự với các loại thuốc như acetaminophen hoặc ibuprofen - nếu dùng quá lâu hoặc không đúng hoàn cảnh, những loại thuốc này có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng".

Lời khuyên của chuyên gia về giảm nguy cơ mắc bệnh tim

Đại học Tim mạch Hoa Kỳ và Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ cung cấp một công cụ dự đoán trực tuyến để tính toán nguy cơ mắc bệnh tim trong 10 năm của bạn. Wilkins nói: Nếu mức độ rủi ro hiện tại của bạn không cho thấy aspirin là phù hợp, thì vẫn có nhiều cách để giảm nguy cơ bị đau tim hoặc đột quỵ đầu tiên:

• Tối ưu hóa huyết áp và mức cholesterol của bạn. Ông nói: "Điều đó có thể đạt được thông qua việc điều chỉnh lối sống, và đối với một số người, điều đó có nghĩa là dùng thuốc".
• Cố gắng ăn một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh, hoạt động thể chất đủ lượng được khuyến nghị và có chỉ số BMI trong giới hạn bình thường.
• Tránh tất cả các sản phẩm thuốc lá.