Khám chữa bệnh theo nguyên lý y học gia đình là gì?

Xây dựng và nhân rộng mô hình trạm y tế hoạt động theo nguyên lý y học gia đình nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe nhân dân ngay tại cơ sở, giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên là kế hoạch mà ngành y tế Thủ đô đang tập trung thực hiện.

Trạm y tế hoạt động theo nguyên lý y học gia đình là cơ sở khám chữa bệnh, chữa bệnh ban đầu cho người dân. Khi người dân có những vấn đề về sức khỏe sẽ được nhân viên y tế tư vấn điều trị, chăm sóc sức khỏe và được tiếp cận với các dịch vụ y tế tốt nhất ngay tại tuyến cơ sở là trạm y tế.

Đặc biệt, với các bệnh lý mạn tính như: Bệnh tăng huyết áp, bệnh đái tháo đường, các bệnh lý tim mạch… sẽ được quản lý và điều trị ngay tại trạm y tế mà không phải đến các tuyến y tế cao hơn khi chưa cần thiết.

Khám chữa bệnh theo nguyên lý y học gia đình được hiểu đó là những thầy thuốc gắn với dân và gần dân nhất. Họ biết rõ từng người dân và những vấn đề liên quan đến sức khỏe, trên cơ sở đó xem xét biết người dân có những nhu cầu gì về sức khỏe.

Việc chăm sóc, theo dõi từ lúc còn khỏe mạnh, vừa mới sinh ra… giúp bác sĩ nắm được bệnh sử của người bệnh, diễn tiến bệnh lý, từ đó có thể đưa ra được những liệu pháp điều trị hiệu quả, nâng cao chất lượng sống cho cộng đồng và giảm gánh nặng chi phí khám chữa bệnh. Mô hình trạm y tế hoạt động theo nguyên lý y học gia đình được xây dựng chuyên nghiệp, hiệu quả, tập trung vào chất lượng khám chữa bệnh, kiểm soát chặt chẽ việc kê đơn không phù hợp với tình trạng người bệnh.

Năm 2024, ngành y tế Hà Nội đặt mục tiêu 95% trạm y tế hoạt động hiệu quả theo nguyên lý y học gia đình. Để làm được điều đó, ngành y tế cần tăng cường tuyên truyền nhằm nâng cao hiểu biết của người dân đối với mô hình trạm y tế hoạt động theo nguyên lý y học gia đình để người dân thấy được lợi ích của mô hình này khi đến khám bệnh, chữa bệnh tại trạm y tế xã/phường/thị trấn. Từ đó nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân tại tuyến cơ sở, thu hút người dân sử dụng các dịch vụ y tế ngay tại trạm y tế xã/phường/thị trấn, giảm tải cho tuyến trên. 

Nhiều người dân được quản lý sức khỏe nhờ mô hình y học gia đình

Tại nhiều địa phương của Hà Nội, mô hình trạm y tế hoạt động theo nguyên lý y học gia đình đang được triển khai hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân. Đơn cử như tại huyện Phú Xuyên (Hà Nội) việc triển khai các trạm y tế theo nguyên lý y học gia đình, thực hiện quản lý các bệnh không lây nhiễm, quản lý sức khoẻ người dân đã đem lại hiệu quả tích cực.

Theo Nguyễn Vũ Bình, Phó giám đốc Trung tâm y tế huyện Phú Xuyên, trong 6 tháng đầu năm 2024, kết quả quản lý hồ sơ theo nguyên lý y học gia đình tại các trạm y tế của huyện đạt 16.292 hồ sơ, tăng 2.546 hồ sơ so với cùng kỳ năm 2023.

Cũng nhờ thực hiện mô hình nguyên lý y học gia đình mà trong 6 tháng đầu năm 2024, tổng số lượt bệnh nhân đến khám tại phòng khám đa khoa và các trạm y tế xã, thị trấn là 83.006/166.500 (đạt 49,9% chỉ tiêu năm, tăng 7.835 lượt so với cùng kỳ năm 2023). Tổng số bệnh nhân khám có thẻ bảo hiểm y tế là 81.871 lượt khám, tăng 7.385 lượt so với năm 2023. Khám y học cổ truyền kết hợp y học hiện đại là 22.654 lượt (tăng 3.367 lượt so với cùng kỳ năm 2023).

Trạm y tế xã Tân Dân (huyện Phú Xuyên, Hà Nội) là một trong những trạm đầu tiên trên địa bàn huyện Phú Xuyên triển khai mô hình khám chữa bệnh theo nguyên lý y học gia đình. Mô hình được triển khai từ ngày 22/8/2019 và đã tăng cường khám, lập hồ sơ bác sĩ gia đình cho người dân mắc các bệnh không lây nhiễm trên địa bàn.

Khi thực hiện mô hình khám chữa bệnh theo nguyên lý y học gia đình, các nhân viên y tế của trạm y tế xã Tân Dân được đào tạo, tập huấn về phương pháp thu thập thông tin, cách tư vấn dự phòng, phát hiện sớm bệnh tăng huyết áp và đái tháo đường. Đồng thời, trạm cũng triển khai truyền thông giúp người dân hiểu cách phòng chống các yếu tố nguy cơ gây bệnh, lợi ích của quá trình điều trị sớm và hậu quả nặng nề của các biến chứng những căn bệnh này.

Ngoài ra, công tác dự trù đầy đủ thuốc, vật tư trang thiết bị phục vụ cho công tác khám chữa bệnh cũng đảm bảo. Chính vì vậy mà số lượt người đến trạm khám và điều trị ngày một tăng, được người bệnh tin tưởng vào trình độ chuyên môn của y, bác sĩ. Những hiệu quả đạt được cho thấy người dân đã thay đổi thói quen cứ khi có bệnh là phải lên tuyến trên, giờ người dân đã ra trạm y tế xã khám chữa bệnh và được kê đơn cấp thuốc, sàng lọc lập hồ sơ quản lý phù hợp với từng người từng mặt bệnh khác nhau.