N.T.H., 29 tuổi, ngụ quận 3 (TP.HCM), đi khám vì sốt, tiểu nóng rát, lỗ tiểu sưng đỏ và chảy dịch mủ vàng.
Anh cho biết mình là người đồng tính nam, có mối quan hệ phức tạp và thường xuyên giải quyết “nhu cầu cá nhân” với những người quen trên mạng, app hẹn hò. Vì nghĩ mình có “bộ giáp” PrEP bảo vệ, H. bỏ qua việc sử dụng bao cao su trong lúc quan hệ tình dục.
Gần đây, nam thanh niên bắt đầu xuất hiện các triệu chứng bất thường và cảm thấy lo sợ. Qua thăm khám, H. được chẩn đoán mắc cùng lúc cả lậu và Chlamydia, phải điều trị khoảng 2-3 tuần sau đó theo dõi, đánh giá tình hình.
Bác sĩ chuyên khoa II Trà Anh Duy, từng tu nghiệp tại Viện Đại học California (Irvine, Mỹ), tiếp nhận điều trị cho trường hợp của H., cho biết PrEP có tác dụng dự phòng lây nhiễm HIV. Tuy nhiên, đây không phải "bộ giáp" hoàn hảo phòng tất cả nhiễm khuẩn lây qua đường tình dục.
Lậu là bệnh lây truyền qua đường tình dục, gây ra bởi vi khuẩn gram âm Neisseria gonorrhoeae, có thể lây nhiễm cho cả nam và nữ. Chlamydia là bệnh lý lây truyền qua đường tình dục do vi khuẩn Chlamydia trachomatis, người bệnh chủ quan và dễ nhầm với bệnh lậu mạn tính. Bệnh có thể gây biến chứng viêm mào tinh hoàn dẫn tới vô sinh.
Một trường hợp khác là B.Q.V., 35 tuổi, ngụ Long An, đi khám với các triệu chứng mọc mụn thịt quanh hậu môn, cảm giác cộm, ngứa ngáy và tiết dịch nhầy có mùi khó chịu ở hậu môn.
Anh V. chia sẻ có dùng thuốc Prep mỗi ngày để phòng ngừa HIV và nghĩ nó cũng ngăn ngừa tất cả bệnh tình dục nên thường không dùng bao cao su. Kết quả, sau một lần vui vẻ qua “cửa sau”, anh có triệu chứng giống nốt sùi mào gà.
Sau khi làm các xét nghiệm, anh V. được chẩn đoán sùi mào gà và viêm hậu môn. Bệnh nhân điều trị bằng thuốc 7 ngày để giảm triệu chứng viêm, sau đó laser đốt sùi.
Theo bác sĩ Duy, hàng chục nghìn người tại Việt Nam đang sử dụng PrEP để dự phòng lây nhiễm HIV và số lượng này chắc chắn sẽ còn tăng. Tuy nhiên, cần hiểu rằng PrEP chỉ bảo vệ khỏi HIV, không chống lại các bệnh lây truyền qua quan hệ tình dục (STIs) khác như lậu, sùi mào gà, giang mai, herpes sinh dục, viêm gan B... Do đó, việc sử dụng bao cao su vẫn là cần thiết để đảm bảo an toàn.
Người dùng PrEP cần kiểm tra sức khỏe định kỳ để theo dõi HIV và các STIs khác, cũng như theo dõi các tác dụng phụ của thuốc. Bác sĩ Duy khuyến cáo cần kết hợp PrEP với các biện pháp bảo vệ khác như bao cao su và tuân thủ hướng dẫn y tế để đạt được hiệu quả bảo vệ tối đa.