Hỏi: Được biết, theo Luật Hình sự 2015, ngoại tình có thể xem là một trong những căn cứ để xử lý hình sự với người có hành vi này. Hiện, vợ chồng tôi đang ly hôn, khoảng 1 tháng nữa sẽ có bản kết luận ly hôn thành công của tòa. Trong thời gian này, tôi có thể kiện chồng tôi hoặc nhân tình của anh ta tội ngoại tình để cô kia phải đi tù hay không?

Nguyễn Thị Định (Phú Quốc, Kiên Giang)

Trả lời:

Chào bạn,

Theo quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình, quan hệ hôn nhân chỉ chấm dứt khi có bản án hoặc quyết định của tòa án. Như vậy như dự kiến của bạn, đến cuối tháng này, tức là thời điểm có bản án ly hôn chính thức cho vợ chồng bạn ly hôn, thì quan hệ hôn nhân của bạn với chồng bạn mới thực sự chấm dứt.

Điều này đồng nghĩa, trong thời gian chờ có bản án của tòa, quan hệ giữa chồng bạn và người mà chồng bạn ngoại tình là quan hệ trái pháp luật. Tuy nhiên bạn cần lưu ý, việc tố cáo quan hệ ngoại tình giữa chồng bạn và người tình chỉ được giải quyết khi có đầy đủ các căn cứ theo quy định tại điều 182 Bộ luật Hình sự 2015. Cụ thể như sau:

“1. Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 1 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 1 năm:

a) Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn;

b) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.”

Như vậy vào thời điểm hiện tại, nếu bạn tố cáo thì người phụ nữ kia chưa phải chịu trách nhiệm hình sự bởi:

Thứ nhất, quan hệ hôn nhân giữa bạn và chồng bạn chưa chấm dứt. 

Thứ hai: Để tố cáo về hành vi này, phải là hành vi kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác chứ không đơn thuần chỉ là việc gặp gỡ, quan hệ ngoài luồng. Chung sống như vợ chồng theo cách giải thích của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 tại khoản 7 điều 3 là việc nam, nữ tổ chức cuộc sống chung và coi nhau là vợ chồng.

Việc bạn tố cáo tại thời điểm này chỉ có thể được tiếp nhận nếu bản thân người ngoại tình với chồng bạn đã từng bị xử lý hành chính về hành vi này nhưng vẫn vi phạm. Như vậy việc tố cáo không mang lại kết quả khả quan. 

Cơ quan chức năng chỉ tiếp nhận xử lý như trường hợp chúng tôi đã trình bày ở trên. Đến thời điểm có bản án ly hôn, việc xử lý nếu đang được thực hiện sẽ vẫn tiếp tục được thực hiện bởi căn cứ để xử lý là hành vi vi phạm chế độ hôn nhân một vợ một chồng của người thực hiện hành vi đó vào thời điểm hôn nhân giữa bạn và chồng đang còn. Chứ không dựa vào việc quan hệ hôn nhân đã chấm dứt để dừng xử lý bởi đây là xử lý hình sự, tức là đi vào bản chất và thời điểm thực hiện hành vi để truy cứu.

Chúng tôi hy vọng bạn sẽ xem xét kỹ vấn đề tố cáo bởi căn cứ tố cáo trong trường hợp của bạn chỉ mạnh nhất sau thời điểm bạn và chồng đã ly hôn, và bạn cần chứng minh được nguyên nhân trực tiếp dẫn đến ly hôn là xuất phát từ việc chung sống như vợ chồng giữa chồng bạn và người phụ nữ kia.

Mong rằng nội dung tư vấn có thể giải đáp phần nào vướng mắc của bạn.