Đậu đen có 2 loại: Loại trắng lòng và loại xanh lòng. Thứ xanh lòng dùng làm thuốc rất tốt. Đậu đen có vị ngọt, tính mát hơi hàn. Tác dụng trừ phong, trừ thấp, thanh nhiệt, bổ thận, chỉ huyết. Nó còn có tác dụng giải độc, làm tăng sinh lực, nhuận da thịt, chống viêm nhiễm, đen râu tóc…
Đậu đen được dùng làm thuốc từ lâu đời. Cách sử dụng, cách chế biến cũng rất đa dạng. Sâu đây là một số bài thuốc hay từ đậu đen phòng chữa bệnh.
Bị phong do thời khí, ảnh hưởng đến phế làm mất tiếng
Đậu đen sao cho bốc khói 30g, thạch xương bồ 16g, huyền sâm 16g, mạch môn 12g, cát cánh 12g, cam thảo 10g. Sắc uống ngày 1 thang.
Hoặc dùng đậu đen chế ra rượu đậu, làm như sau: chuẩn bị trước 1 bình sành và một chai rượu trắng (700ml), đậu đen xanh lòng 150g. Rang đậu đen cho bốc khói, đổ rượu và đậu vào bình sành, đậy nắp lại. Dùng trấu, đất và nước nhào cho nhuyễn rồi trát miệng bình cho thật kín. Sau đó đem chôn bình xuống đất ít nhất được 45 ngày. Mở bình ra lấy nước rượu cho bệnh nhân uống ngày 2 lần, mỗi lần 15 – 20ml. Công dụng: trừ phong thông đạt và phục hồi chức năng của phế khí.
Đau thần kinh vai cổ do bị nhiễm lạnh
Đậu đen (sao thơm) 30g, phòng phong 12g, kinh giới 16g, tế tân 6g, xuyên khung 12g, khương hoạt 12g, quế chi 10g, thiên niên kiện 10g. Sắc uống ngày 1 thang.
Đau răng do nhiệt miệng
Đậu đen (sao) 40g, hoàng cầm 10g, chi tử 12g, tía tô 16g, ngân hoa 10g, đinh lăng 16g, chỉ xác 8g. Các vị cho vào nồi, đổ nước 600ml, sắc lọc bỏ bã lấy 20ml. Chia 3-4 lần uống trong ngày.
Đại tiện ra máu
Đậu đen 200g, nấu chín kỹ ăn trong ngày. Hoặc đậu đen (sao) 30g, cỏ mực 20g, trắc bách diệp 16g, thục địa 16g, hoa hòe (sao) 12g, chi tử 10g. Sắc uống ngày 1 thang.
Đau mắt đỏ do phong nhiệt
Đậu đen (sao thơm) 20g, lá dấp cá 20g, thạch xương bồ 16g, cúc hoa 10g, tang diệp 20g, xa tiền thảo 20g. Sắc uống ngày 1 thang.
Dưỡng nhan, chữa da khô, tóc bạc sớm
Đậu đen (sao thơm) 30g, hà thủ ô 16g, cỏ mực 20g, thiên môn 20g, thục 20g, đương quy 16g, đỗ trọng 10g, táo nhân (sao đen) 16g, táo tàu 6 quả, tang diệp 16g, cam thảo 10g. Sắc uống ngày 1 thang.
Đau đầu, ù tai, chóng mặt, giảm trí nhớ
Đâu đen sao chín cho vào túi vải. Dùng gối đầu. Công dụng: dưỡng thận, an thần, điều hòa dương khí.