Chứng mất trí nhớ là cực kỳ phổ biến. Theo một nghiên cứu năm 2022 , đáng kinh ngạc là 10% người trưởng thành ở Hoa Kỳ trên 65 tuổi mắc chứng mất trí nhớ và 22% khác bị suy giảm nhận thức nhẹ.
Và nguy cơ mất trí nhớ chỉ tăng lên khi chúng ta già đi: 35% số người trên 90 tuổi đang mắc chứng mất trí nhớ.
Tình trạng này không hoàn toàn có thể phòng ngừa được - tuổi tác, di truyền và ảnh hưởng môi trường đều có thể đóng một vai trò nào đó.
Nhưng một số yếu tố nguy cơ liên quan đến lối sống nằm trong tầm kiểm soát của bạn. Dưới đây, các nhà thần kinh học chia sẻ ba yếu tố nguy cơ quan trọng nhất cần giải quyết nếu bạn muốn ngăn ngừa chứng mất trí nhớ và những bước tốt nhất bạn có thể bắt đầu thực hiện ngay hôm nay.
Tập thể dục không đủ
Tất cả chúng ta đều biết rằng lợi ích của việc tập thể dục 150 phút mỗi tuần được khuyến nghị vượt xa việc duy trì hoặc giảm cân. Và một trong những lợi ích đó là giảm nguy cơ mất trí nhớ của bạn.
Tiến sĩ Alvaro Pascual-Leone , giáo sư thần kinh học tại Trường Y Harvard, nói với HuffPost: “Béo phì, tăng huyết áp và tiểu đường có liên quan đến tới 50% trường hợp mắc chứng mất trí nhớ. Theo đó, việc cải thiện các yếu tố nguy cơ, chẳng hạn như lối sống ít vận động góp phần phát triển những tình trạng đó, có thể làm giảm đáng kể tỷ lệ mất trí nhớ”.
Ngoài việc giúp kiểm soát béo phì, tăng huyết áp và tiểu đường, Pascual-Leone cho biết, tập thể dục còn có thể giúp thúc đẩy sự hình thành các tế bào não mới.
Ông nói: “Điều này cải thiện hiệu quả của các cơ chế tạo ra sự linh hoạt của não, cơ chế rất quan trọng cho việc tiếp thu các kỹ năng mới và hình thành ký ức”.
Bạn không biết bắt đầu tập thể dục từ đâu? Pascual-Leone nói rằng nếu đã lâu không tập thể dục, bạn nên nói chuyện với bác sĩ hoặc nhà trị liệu vật lý để giúp bạn có một khởi đầu an toàn.
Ông nói: “Các bài tập thể dục nhịp điệu, sức mạnh và cơ thể có thể giúp rèn luyện trí óc của bạn. Hãy hướng tới sự kết hợp của các bài tập thể dục nhịp điệu như đi bộ hoặc đạp xe, rèn luyện sức mạnh với tạ hoặc dây kháng lực và các bài tập thể chất và tinh thần như yoga hoặc thái cực quyền, có thể giúp bạn thư giãn đầu óc. Hãy tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, năm ngày mỗi tuần”.
Không đủ tương tác xã hội
Sự cô đơn có mối tương quan chặt chẽ với trầm cảm, lạm dụng rượu và các vấn đề về giấc ngủ. Hóa ra, nó cũng là một yếu tố nguy cơ gây ra chứng mất trí nhớ.
Tiến sĩ Smita Patel, một bác sĩ và nhà khoa học thần kinh, nói với HuffPost : “Việc hạn chế tham gia và tương tác xã hội có liên quan đến nguy cơ sa sút trí tuệ cao hơn”.
Ngoài việc bảo vệ bộ não của bạn, Patel lưu ý rằng việc tăng cường tương tác xã hội cũng có thể giúp bạn sống lâu hơn.
“Tỷ lệ sống sót chung của bạn tăng 50% nếu bạn có các mối quan hệ xã hội bền chặt. Hơn 80% người trăm tuổi giao tiếp với bạn bè hoặc thành viên gia đình hàng ngày”, Tiến sĩ Smita Patel cho biết.
Pascual-Leone nói: “Sự tương tác với gia đình, bạn bè và hàng xóm tạo nên con người của chúng ta. Những khoảnh khắc này không chỉ khiến chúng ta cảm thấy dễ chịu mà còn cải thiện chức năng não và sức khỏe tổng thể của chúng ta. Các nghiên cứu cho thấy cảm giác cô đơn có thể gây hại cho sức khỏe của bạn tương đương với các yếu tố nguy cơ được biết đến nhiều hơn như hút thuốc hàng ngày hoặc các tình trạng sức khỏe nghiêm trọng như bệnh tiểu đường ”.
Nếu bạn lo lắng mình không có đủ tương tác xã hội, Pascual-Leone cho biết có một số bước bạn có thể thực hiện càng sớm càng tốt.
“Bắt đầu bằng việc xác định năm người bạn thân và kết nối với mỗi người ít nhất một lần một tuần. Điều này có thể có nghĩa là gọi điện cho họ hoặc gặp nhau uống trà hoặc cà phê. Tiếp theo, hãy tự hỏi bản thân xem bạn có cảm thấy cô đơn không. Nếu câu trả lời là có, hãy nói chuyện với gia đình và những người bạn thân nhất của bạn về những gì bạn có thể làm cùng nhau. Bạn cũng có thể nghĩ đến việc tham gia một câu lạc bộ, lớp học hoặc nhóm trong khu vực của bạn gồm những người có cùng sở thích với bạn.”
Ngủ không đủ giấc
Patel cho biết: “Ngủ không đủ giấc, đặc biệt là ngủ ít hơn 5 đến 6 giờ mỗi đêm, có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ sau này”. Và thật không may, chứng mất ngủ chỉ trở nên phổ biến hơn khi chúng ta già đi .
Nếu bạn đang cố gắng ngủ nhiều hơn 5 tiếng mỗi đêm, Pascual-Leone gợi ý một số bước cần thực hiện.
“Bạn có thể làm điều này bằng cách hạn chế uống rượu, tránh ăn nhiều và uống nhiều đồ uống hai giờ trước khi đi ngủ, giữ cho phòng của bạn đẹp và mát mẻ, tránh tiếp xúc với điện thoại, máy tính xách tay và TV hai giờ trước khi đi ngủ và sử dụng máy tính để bàn. ứng dụng hoặc máy tạo tiếng ồn trắng,” ông nói.
Đây không phải là yếu tố nguy cơ duy nhất liên quan đến lối sống đối với chứng mất trí nhớ, nhưng việc kiểm soát chúng có thể tạo ra sự khác biệt đáng kể trong việc giảm nguy cơ của bạn.
Pascual-Leone nói: “Hiện tại không có cách chữa trị chứng mất trí nhớ. Nhưng có một số hành vi sinh hoạt và lối sống mà mọi người có thể thực hiện để quản lý sức khỏe não bộ tổng thể của mình.”
Nói cách khác, khi nói đến bệnh mất trí nhớ, phòng bệnh là liều thuốc tốt nhất. Nếu bạn bắt đầu ngay hôm nay, tương lai của bạn chắc chắn sẽ cảm ơn bạn.
