Những yếu tố ảnh hưởng đến việc tiết sữa của mẹ
Tình trạng ít sữa bắt nguồn từ việc mất cân bằng hormon bên trong cơ thể người mẹ, dẫn đến khi mới sinh đã tiết ra ít sữa. Nhiều trường hợp ban đầu người mẹ rất nhiều sữa nhưng lượng sữa lại giảm dần theo thời gian, khi con càng lớn lượng sữa càng ít.
Lý giải cho hiện tượng này, các bác sĩ giải thích rằng việc tiết sữa liên quan đến hormone prolactin. Đây là hormone quan trọng ảnh hưởng đến quá trình sản xuất sữa mẹ, thiếu hormone hoặc sản xuất ít đi chính là nguyên nhân khiến mẹ ít sữa.
Tuy nhiên, đây chỉ là một nguyên nhân từ mẹ, một phần khác đóng vai trò rất lớn đó là từ bé. Khi bé có những khiếm khuyết về răng miệng hoặc mới sinh đã cho bé bú bình cũng cản trở quá trình bú sữa mẹ, tiết sữa mẹ.
Khi mang thai hoặc khi mới sinh thấy mình ít sữa, các mẹ đừng quá lo lắng mà hãy tìm hiểu nguyên nhân để có hướng điều trị cho phù hợp.
Việc lo lắng hay sốt ruột sẽ không thể giải quyết được gì mà chỉ khiến mẹ mệt mỏi hơn vì thế mẹ cần thật sự bình tĩnh và tìm hiểu những cách gọi sữa về nhanh nhất sau sinh trong bài viết dưới đây.
Những cách gọi sữa về nhanh nhất sau sinh
Dưới đây là những lời khuyên giúp mẹ gọi sữa nhanh về, giúp hành trình nuôi con từ sữa mẹ được thuận lợi hơn.
Ưu tiên sinh tự nhiên để sữa về sớm và sữa nhiều
Khi nhau thai tách khỏi tử cung của người mẹ sẽ báo hiệu sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể mẹ giúp sữa mẹ nhanh chóng được tiết ra. Cơ thể mẹ sẽ nhận được tín hiệu thông báo này dù là sinh mổ hay sinh thường.
Nếu mẹ phải trải qua ca sinh khó khăn thì sữa sẽ về chậm hơn. Sữa mẹ sẽ về bất kỳ khi nào, mẹ nên cho bé bú liên tục trong ngày đầu vì sữa non đã có sẵn trong ngực mẹ và bé sẽ bú sữa non trong 72 giờ đầu.
Tuy nhiên, thuốc kháng sinh được sử dụng để tránh nhiễm trùng trong quá trình sinh mổ sẽ ảnh hưởng đến quá trình sản xuất sữa sau khi sinh. Nếu mẹ sinh thường, hàm lượng hormone prolactin tiết ra sớm sẽ đủ để kích thích sữa về nhanh và nhiều hơn so với sinh mổ.
Cho con bú ngay sau khi sinh
Sinh thường là một khởi đầu thuận lợi trong việc nuôi con bằng sữa mẹ nhưng điều này không có nghĩa mẹ sinh mổ sẽ không thể cho con bú. Dù là sinh thường hay sinh mổ, mẹ nên chú ý cho con ti sữa ngay trong vòng 1 giờ sau sinh để bé hấp thụ được nguồn sữa non quý giá.
Với các mẹ sinh mổ, lý tưởng nhất vẫn là cho con bú ngay trong giờ đầu tiên, nhưng còn tùy vào tình trạng mẹ nên điều đó khó thực hiện được, song các mẹ cần lưu ý không được để trễ hơn từ 4 - 6 giờ sau sinh mới bắt đầu cho con bú.
Có rất nhiều nghiên cứu chỉ ra nếu kéo dài thời gian này, bé sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc bú mẹ và dễ gây tắc sữa ở mẹ. Nếu bé phải xa mẹ hơn 6 giờ, mẹ nên hút sữa cho bé bằng máy hút sữa chuyên dụng để có kết quả kích thích sản xuất sữa tốt.
Nếu sữa về chậm, mẹ đừng lo lắng mà hãy bắt đầu cho con bú càng nhiều càng tốt, dù chưa có nhiều sữa về. Cần quan sát bé bú đã đúng cách hay chưa, trong những ngày đầu, đa số bé đều có thể tự bú rất tốt lượng sữa non vì đó là bản năng có sẵn.
Tích cực cho con bú
Sữa mẹ sản xuất theo nguyên lý cung – cầu. Mẹ càng cho con bú nhiều thì sữa tiết ra càng nhiều. Vì vậy mẹ hãy thoải mái cho con bú mà không cần phải tuân theo bất kỳ thời gian biểu nào. Mỗi khi bé có nhu cầu thì nên cho bé bú ngay.
Việc tích cực cho con bú sẽ nhanh chóng giúp mẹ ổn định nguồn sữa và kích thích lượng sữa được tiết ra. Nếu sữa mẹ nhiều hơn nhu cầu, mẹ có thể vắt ra rồi để ngăn đá dùng dần.
Tuy nhiên, việc dùng máy hút sữa cần đúng cách. Nhiều mẹ vẫn tưởng rằng nên dùng máy hút sữa ngay sau mỗi cữ bú của con vì nghĩ rằng việc này sẽ hút hết sữa và kích thích sản xuất sữa nhiều hơn.
Tuy nhiên theo nhiều chuyên gia dinh dưỡng cho biết, thói quen này nếu thực hiện ở những tuần đầu sau sinh sẽ làm mất đi sự cân bằng tự nhiên giữa lượng sữa mà mẹ sản xuất với lượng sữa mà bé cần. Thậm chí dẫn đến tình trạng căng ngực hoặc áp xe vú do sữa về quá nhiều. Do đó, mẹ cần thời gian cho bầu ngực làm quen với việc tiết sữa.
Tích cực kích sữa
Kích sữa bằng máy đều đặn, đủ số lần từ 8 - 10 lần/ngày sẽ giúp sữa về đều đặn hơn/ Nếu mẹ thực hiện đúng và liên tục trong một tháng, dù muốn nhiều hay muốn ít sữa, cơ thể mẹ đều có thể đáp ứng, không phụ thuộc vào kích thước ngực hay các yếu tố cơ địa nào.
Hạn chế sử dụng bình sữa
Trẻ sơ sinh thực hiện cử động lưỡi và hàm rất khác nhau giữa bú mẹ và bú bình. Khi bé mới làm quen với việc bú mẹ nhưng ngay lúc đấy mẹ lại "dạy" bé học bú bình xen kẽ thì việc bú mẹ cũng vô tình bị ảnh hưởng và theo chiều hướng xấu đi. Dần dần trẻ sẽ không thích ti mẹ và bỏ ti mẹ.
Âu yếm với con
Nghiên cứu khoa học đã chứng minh được mối liên hệ lớn giữa những hành vi chăm sóc của mẹ với lượng sữa được tiết ra. Những hành động như vuốt ve, âu yếm bé sẽ thúc đẩy cơ thể tăng nồng độ oxytocin và prolactin trong cơ thể mẹ.
Cả 2 loại hormone này vô cùng cần thiết cho quá trình sản xuất sữa mẹ. Các bà mẹ cho con bú trực tiếp thường có nồng độ oxytocin và prolactin cao hơn trong máu, thúc đẩy gắn kết tình cảm giữa mẹ và bé và tạo tâm trạng hưng phấn cho việc tiết sữa mẹ.
Một điều thú vị không kém, hành động massage cho bé và địu con trước ngực cũng có thể giúp các bà mẹ cảm thấy tăng cường giao tiếp cảm xúc với con.
Xây dựng chế độ ăn uống khoa học
Khi tìm hiểu các cách gọi sữa nhanh về cho sản phụ sau sinh, các mẹ không thể bỏ qua những thực phẩm tốt cho việc “gọi sữa về”. Việc cung cấp đủ nguồn vitamin, khoáng chất và các phytoestrogen sẽ có tác dụng rất tốt trong việc kích thích sữa.
Những thực phẩm dành cho các bà mẹ sau sinh lí tưởng nhất là: cà rốt, củ cải, rau có màu xanh đậm, ngũ cốc (yến mạch, lúa mạch), các loại đậu (đậu xanh, đậu lăng), các loại hạt (hạnh nhân, hạt điều)...
Uống nhiều nước ấm là một trong những yếu tố then chốt để đảm bảo mẹ có đủ nước cung cấp cho "nhà máy sản xuất sữa". Đây là kinh nghiệm dân gian được áp dụng khá thành công, đặc biệt là các loại nước từ lá chè vằng, nụ vối.
Nếu áp dụng những cách gọi sữa về nhanh nhất sau sinh nêu trên nhưng chưa thành công, các mẹ nên tìm đến các chuyên gia tư vấn để tìm ra nguyên nhân dẫn đến tính trạng ít sữa. Không nên tự ý sử dụng các loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc trong giai đoạn cho con bú.
