Nội dung bài viết
Nguyên nhân bị bệnh gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ hay còn gọi gan thoái hóa mỡ là tình trạng ứ đọng mỡ trong gan do nhiều nguyên nhân. Bình thường lượng mỡ chiếm khoảng 3 - 5% trọng lượng của gan. Gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ khi lượng mỡ trong gan chiếm 5 - 10%, nếu 10 - 25% là nhiễm mỡ mức độ vừa và nếu vượt quá 30% là nhiễm mỡ nặng.
Bệnh này để lại nhiều biến chứng, có thể dẫn đến xơ gan, ung thư gan dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Bệnh gan nhiễm mỡ ngày càng phổ biến ở thế giới và Việt Nam, các nguyên nhân gây bệnh gồm:
Tăng cân, béo phì:Thừa cân béo phì là một yếu tố nguy cơ dẫn đến hiện tượng gan nhiễm mỡ. Khi cơ thể thường xuyên cung cấp lượng chất béo triglyceride vượt ngưỡng cơ thể có thể hấp thu thì sẽ có hiện tượng tích tụ, không chuyển hóa hết, tạo thành nguy cơ gan nhiễm mỡ.
Nghiện rượu: Đối với bệnh nhân nghiện rượu, Ethanol trong rượu gây tăng NADH tại tế bào gan, kích thích tổng hợp chất béo, gây tăng tổng hợp trygliceride tại gan. Nghiện rượu là nguyên nhân gan nhiễm mỡ thường gặp nhất.
Đái tháo đường:Trong bệnh nhân đái tháo đường, acid béo tự do trong máu sẽ tăng điều động trường hợp bệnh nhân hạ đường huyết. Tăng sử dụng acid béo tự do từ mô mỡ vào máu, gan chuyển hóa acid béo tự do thành triglyceride.
Chế độ ăn giàu cholesterol: Cholesterol cao, nguy cơ về bệnh tim mạch và mỡ máu khá lớn.
Nếu thấy cơ thể có những dấu hiệu như vàng da, chán ăn, khó tiêu, mệt mỏi, buồn nôn, chướng bụng,… rất có thể bạn đang bị bệnh gan nhiễm mỡ.
Để điều trị bệnh gan nhiễm mỡ, ngoài việc tuân thủ chỉ định của bác sĩ thì chế độ dinh dưỡng có liên quan mật thiết đến điều trị căn bệnh này.
Bệnh gan nhiễm mỡ nên ăn gì?
Bị bệnh gan nhiễm mỡ nên ăn gì là trăn trở của rất nhiều người đang muốn đẩy lùi căn bệnh này để phục hồi sức khoẻ. Có rất nhiều loại thực phẩm tốt cho sức khoẻ người bệnh gan nhiễm mỡ, những thực phẩm này ngoài việc cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể thì nó còn cân đối lại lượng mỡ thừa trong cơ thể. Xây dựng thực đơn cho người bị gan nhiễm mỡ gồm các loại thực phẩm sau đây:
Ăn nhiều rau củ quả
Chất xơ là một thành phần không thể thiếu được trong cơ thể, với căn bệnh gan nhiễm mỡ nếu tăng cường chất xơ trong các bữa ăn nó sẽ giúp bạn kiểm soát lượng mỡ và lượng đường trong cơ thể. Đồng thời thúc đẩy quá trình tiêu hoá, tống chất thải ra khỏi cơ thể và làm giảm sự tồn đọng của chất độc trong cơ thể.
Ngoài ra, rau củ quả còn là nguồn thực phẩm cung cấp các vitamin E, D, C, B3…giúp hạn chế tổn thương gan, điều trị viêm gan, tránh tích tụ thêm mỡ trong gan.
Vậy gan nhiễm mỡ nên ăn loại trái cây nào? Dưới đây là một số loại rau của quả được khuyên dùng:
Rau xanh: Các loại rau tươi như cải cúc, cải xanh, rau muống hoặc các loại quả như mướp đắng, cà chua, dưa gang… có tác dụng giải nhiệt, làm mát gan, đều là những thực phẩm có lợi khi bị gan nhiễm mỡ.
Ngô (bắp): Trong ngô chứa nhiều axit béo chưa bão hòa có tác dụng thúc đẩy quá trình chuyển hóa chất béo và cholesterol cho cơ thể. Đây là phương thuốc hiệu quả để điều trị bệnh gan nhiễm mỡ.
Nấm: Nấm chính là lời giải đáp cho câu hỏi bệnh gan nhiễm mỡ nên ăn gì vì trong nấm chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp làm giảm cholesterol trong máu và trong tế bào gan.
Rau cần: Chứa lượng các vitamin và khoáng chất có tác dụng mát gan, thúc đẩy quá trình bài tiết chất thải và làm sạch huyết dịch.
Bưởi, cam chanh, táo, ổi: Thường xuyên ăn các loại trái cây giàu vitamin C là cách phòng và hỗ trợ điều trị gan nhiễm mỡ tốt nhất với tác dụng thanh lọc, giải độc cho gan.
Tỏi: Chất allicin trong tỏi có tác dụng làm giảm cholesterol xấu và giảm lượng mỡ trong máu, giảm cả lượng chất béo trong gan, cải thiện chức năng gan.
Cá
Khi bị gan nhiễm mỡ chế độ ăn kiêng sẽ được thực hiện ngay cả với tinh bột và chất béo, vậy bệnh gan nhiễm mỡ nên ăn gì để đảm bảo năng lượng cơ thể cần cho hoạt động hàng ngày đây?
Cá là thực phẩm được khuyên dùng cho người mắc bệnh gan nhiễm mỡ vì cá chứa nhiều protein nhưng chất béo lại rất ít. Giảm gánh nặng cho gan mà vẫn cung cấp được đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể.
Dầu thực vật
Người bệnh gan nhiễm mỡ nên kiêng mỡ động vật và thay vào đó là nên sử dụng các loại dầu thực vật như dầu lạc, dầu vừng, dầu đậu tương (trừ dầu dừa)... Những loại dầu này chứa nhiều acid béo không no có tác dụng làm giảm cholesterol.
Nhộng tằm
Nhộng tằm có tác dụng rất tốt trong việc giảm lượng cholesterol trong cơ thể. Rất hữu dụng cho người mắc bệnh gan nhiễm mỡ do béo phì.
Các loại thảo dược thiên nhiên
Người bệnh gan nhiễm mỡ nên uống gì để mát gan và thanh lọc gan? Các loại nước uống như A-ti-sô, trà xanh, lá sen, lá cây mã đề có tác dụng trong việc giảm lượng mỡ trong gan. Thanh nhiệt, điều hòa cơ thể đồng thời chống tích tụ mỡ ở gan.
Bệnh gan nhiễm mỡ nên kiêng gì?
Mục đích của việc điều trị gan nhiễm mỡ là làm giảm hàm lượng mỡ trong gan, giảm áp lực hoạt động ở gan. Vậy bị bệnh gan nhiễm mỡ không nên ăn gì để có lợi cho sức khoẻ?
Nội tạng và mỡ động vật
Nếu sử dụng quá nhiều mỡ động vật sẽ gây gánh nặng cho gan. Gan không thể bài tiết mỡ, dẫn đến tích tụ gây nên tình trạng gan nhiễm mỡ. Bạn nên thay mỡ động vật bằng các loại dầu có nguồn gốc từ thực vật.
Kiêng rượu bia và các chất gây nghiện
Rượu bia là một trong những nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ. Khi bị bệnh, người bệnh cần tuyệt đối kiêng loại đồ uống có cồn này vì đây sẽ là tác nhân kích thích bệnh phát triển nhanh hơn như xơ gan, ung thư gan… Đồng thời khi uống bia rượu, gan phải hoạt động nhiều hơn để đào thải bớt các chất độc hại ở trong bia rượu ra khỏi cơ thể.
Không ăn quá nhiều thịt đỏ
Trong thịt đỏ chứa rất nhiều protein. Các thực phẩm này được chuyển hóa tại gan. Như vậy sẽ làm tăng gánh nặng cho gan. Gan không chuyển hóa được gây tăng lượng mỡ tồn đọng và làm bệnh càng thêm trầm trọng.
Kiêng gia vị cay nóng
Gia vị cay nóng sẽ làm suy giảm chức năng gan, khiến gan không thể bài tiết chất béo, làm chúng tồn đọng tại gan và làm bệnh ngày càng nặng hơn.
Hạn chế các loại quả có hàm lượng frutose cao
Mặc dù trái cây tốt cho sức khoẻ nhưng có một số loại trái cây lại không tốt cho người tiểu đường, gan nhiễm mỡ, béo phì… Các loại trái cây đó bao gồm vải thiều, xoài chín, quả lựu, quả nho…Nếu muốn ăn các loại quả này cần tính toán với khẩu phần ăn hợp lý.
Bên cạnh việc xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý, thì người bệnh cần tăng cường các hoạt động thể dục thể thao hợp lý để rèn luyện sức khoẻ và giữ cơ thể ở cân nặng chuẩn. Người bệnh cần phải đi kiểm tra sức khoẻ định kỳ, xét nghiệm chức năng gan để phát hiện, xử lý kịp thời các biến chứng do gan nhiễm mỡ gây ra.