Vấn đề mà chúng ta đối mặt ngày nay không chỉ có bệnh tật, dinh dưỡng kém, mà còn có sự đáng sợ của những hành động, lời nói... vô tâm của con người.

Dành hàng giờ ngồi trong quán cà phê nhưng chưa bao giờ nhìn thấy những gì đang xảy ra xung quanh chúng ta. Xua tay ra hiệu đuổi người bán vé số dạo mà chưa kịp nhìn thấy khuôn mặt khắc khổ của họ. Lớn tiếng quát người bưng nước vì họ vô ý đụng phải mình. Bĩu môi khi thấy tấm hình đi du lịch của một người bạn. 

Một trong những nghiên cứu tôi đọc về sức ảnh hưởng trong cách nói chuyện của cha mẹ lên nhận thức và hành động của trẻ, đã làm tôi suy nghĩ: Tất cả cha mẹ đều có cơ hội trở thành một khuôn mẫu giáo dục cho trẻ, thông qua cách nói chuyện với trẻ, cách mà chúng ta đáp ứng với hành vi của trẻ.

Nhớ rằng, khi chúng ta dùng lời nói "hổ báo" cấm đoán, ra lệnh cho trẻ thì trẻ sẽ dùng cách "hổ báo" và ra lệnh với những người khác, thậm chí với chính bạn khi bạn trở nên già.

Cách nói chuyện của cha mẹ sẽ ảnh hưởng đến cảm nhận của trẻ về thế giới xung quanh. Đây là những lời nói vô tình hay cố ý, nhưng hoàn toàn có thể thay đổi để có thể giáo dục trẻ:

1. "Đi đứng phải cẩn thận chứ!"

"Con có nhớ bạn Rùa làm sao thắng bạn Thỏ không? Chính nhờ vào sự kiên trì, cẩn thận và chậm rãi bước đi, không quá hấp tấp vội vàng. Con nghĩ chúng ta cần quan sát và đi chậm lại giống bạn Rùa không?"

2. "Suỵt! Im lặng nào!"

(Giọng bạn nhỏ lại và nói): "Nàng công chúa Lọ Lem sẽ nói thỏ thẻ khi bước vào bữa tiệc có nhiều người xung quanh. Con làm được không con?"

3. "Thật xấu hổ, toàn làm sai!"

"Lúc nhỏ cha cũng không biết làm. Con biết chỗ nào con không làm được không?"

4. "Nín ngay, không mua gì hết, ở nhà có một đống rồi!"

"Nào, hãy nín khóc, cầm khăn lau hết nước mắt. Nói mẹ nghe con muốn cái gì? Tại sao con muốn nó?"

(Nếu trẻ không nín hoặc vẫn mè nheo): "Con sẽ nín khóc nói mẹ nghe hay mẹ sẽ ra tính tiền ngay bây giờ, và mẹ không nghe nữa?"

5. "Trễ giờ rồi, đi thôi con!"

“Con muốn chúng ta đi bây giờ hay chúng ta chơi thêm 5 phút nữa rồi sẽ đi?”

6. "Không được, nguy hiểm, con còn nhỏ không được chơi" (Khi trẻ đòi chơi trò chơi nào đó)

“Mẹ thấy nó không an toàn, con có thể té ngã đau. Con có thể chơi, nhưng sẽ chơi cùng mẹ. Được chứ!”

Bác sĩ Nguyễn Hoàng Anh

Bệnh viện Hoàng gia Wocester (Vương quốc Anh)