Đau nhức xương khớp sau sinh là tình trạng nhiều phụ nữ phải đối mặt sau khi sinh con, đặc biệt là trong giai đoạn phục hồi. Sự thay đổi về thể chất và hormone trong quá trình mang thai và sinh đẻ có thể gây căng thẳng lên các khớp, làm chúng trở nên đau nhức và mệt mỏi.
Trong khi mang thai, cơ thể phải chịu nhiều thay đổi như tăng cân và thay đổi tư thế, điều này có thể tạo ra những áp lực lớn lên hệ thống xương khớp, dẫn đến đau đớn sau khi sinh. Các tác nhân khác như mất ngủ, chăm sóc trẻ sơ sinh và các động tác lặp đi lặp lại cũng góp phần làm tình trạng đau nhức xương khớp trở nên nghiêm trọng hơn.
Đau nhức xương khớp sau sinh có tự khỏi được không?
Bác sĩ Thể thao Nguyễn Trọng Thủy, cựu Bác sĩ Đội Tuyển Quốc Gia và U23 Việt Nam, nhà sáng lập Trung tâm Y học Thể Thao Starsmec cho biết, đối với những bà mẹ sinh thường, các cơn đau sẽ giảm dần và biến mất hoàn toàn trong vài tháng đầu sau sinh, rất ít trường hợp kéo dài lâu hơn.
Trong trường hợp đau lưng sau sinh mổ, cột sống vùng thắt lưng của các chị em thường bị đau do quá trình tiêm thuốc gây tê vào tủy sống dẫn tới các cơn co thắt cấp tính của cơ bắp. Cảm giác đau sẽ xuất hiện sau khi thuốc tê hết tác dụng, khoảng 3-6 tiếng sau sinh và kéo dài liên tục sau đó.

“Đau lưng sau sinh nói chung có thể tự khỏi sau thời gian ngắn, thông thường tình trạng này sẽ chấm dứt sau khoảng một tháng. Tuy nhiên cũng có trường hợp cơn đau kéo dài trong nhiều nhiều tháng, thậm chí nhiều năm. Với hiện tượng đau lưng sau sinh kéo dài, các chị em nên tới những cơ sở y tế để thăm khám” – Bác sĩ Thủy nói.
Đau nhức xương khớp sau sinh để lâu nguy hiểm thế nào?
Bác sĩ Nguyễn Trọng Thủy nhấn mạnh, nếu không điều trị dứt điểm tình trạng đau lưng sau sinh, sản phụ có thể gặp các vấn đề xương khớp mãn tính. Đồng thời đau lưng còn ảnh hưởng lớn tới chất lượng cuộc sống, đặc biệt trong thời gian đầu khi em bé mới sinh ra. Điều này càng làm tăng stress, mệt mỏi sau sinh của bà bầu.
Phương pháp nào giúp giảm đau nhức xương khớp sau sinh?
Phần lớn tình trạng đau nhức xương khớp sau khi sinh chỉ xảy ra trong thời gian ngắn và mau chóng biến mất. Tuy nhiên, đôi khi các mẹ có thể phải chịu đựng trong nhiều tháng hoặc lâu hơn.
Mặc dù triệu chứng hậu sản trên là điều tất yếu nhưng nếu không kiểm soát, điều trị tốt, các cơn đau có nguy cơ dẫn đến nhiều hệ lụy như:
- Tổn thương xương khớp và tạo điều kiện cho tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại đây
- Tác động nặng nề đến mạch máu và các dây thần kinh xung quanh, lâu ngày có nguy cơ dẫn đến tê liệt
- Giới hạn khả năng vận động, cản trở quá trình chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ
- Ảnh hưởng đến lần mang thai tiếp theo
Với những rủi ro tiềm ẩn trên, bác sĩ Thủy khuyến khích phụ nữ nên sớm tìm cách giải quyết triệt để vấn đề đau nhức xương khớp sau khi sinh. Tùy vào nguyên nhân gây đau, phụ nữ có thể lựa chọn cách điều trị hiệu quả và phù hợp nhất.
Cách giảm đau nhức xương khớp sau sinh tại nhà
Bác sĩ Thủy khuyên: “Nếu nguyên nhân đau nhức xương khớp sau khi sinh đến từ các vấn đề thiếu hụt chất dinh dưỡng, thừa cân hoặc thay đổi nồng độ estrogen trong cơ thể, phụ nữ có thể dễ dàng khắc phục bằng cách cải thiện lối sống theo hướng tích cực, lành mạnh hơn, chẳng hạn như nghỉ ngơi đầy đủ để không ảnh hưởng tới vết khâu tầng sinh môn hoặc vết mổ. Cho con bú đúng tư thế, tránh gập người, cúi người quá lâu.
Thường xuyên thay đổi tư thế cho con bú kết hợp vận động cơ thể nhẹ nhàng như xoay, lắc cổ, vặn mình để giảm đau nhức; Không mang vác vật nặng khi mới sinh; Giảm cân để giảm áp lực lên cột sống, tuy nhiên không nên nôn nóng làm ảnh hưởng tới sức khỏe của cả mẹ và bé”.
Bên cạnh đó, phụ nữ sau sinh nên xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu dưỡng chất:
Vitamin D và canxi: sữa cùng các sản phẩm làm từ sữa (phô mai, sữa chua…), cá hồi, ngũ cốc…
Sắt: cải bó xôi, gan, thịt bò, hạt bí…
Magie: trái cây, các loại đậu và hạt, hải sản…
Chia các bữa ăn chính trong ngày thành nhiều bữa nhỏ, khẩu phần mỗi bữa nên vừa đủ
Uống nhiều nước
Ngủ đủ giấc
Giảm đau nhức xương khớp sau sinh bằng vật lý trị liệu
Phương pháp này được bác sĩ Thủy đánh giá là cách an toàn nhất cho mẹ giúp giảm các cơn đau lưng sau sinh. Vật lý trị liệu có thể dùng để thay thế cho thuốc giảm đau, giúp kiểm soát cơn đau lưng của chị em. Bạn nên đến các trung tâm vật lý trị liệu uy tín để được điều trị một cách tốt nhất.
Những phương pháp thường được các mẹ áp dụng như:
- Liệu pháp thủy sinh: Dùng sóng âm, điện xung hoặc laser để kích thích dây thần kinh.
- Liệu pháp nhiệt nóng lạnh: Dùng máy áp lực hơi hoặc massage, xoa bóp bằng tay để các cơ và cột sống được thư giãn.
Giảm đau nhức xương khơp sau sinh bằng Tây y
Đây là biện pháp mà các mẹ bỉm sau sinh nên hạn chế tối đa, bởi can thiệp Tây y sẽ ít nhiều gây tác dụng phụ và ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ. Nhiều trường hợp sử dụng thuốc Tây còn khiến giảm hoặc mất sữa.
“Trong trường hợp bệnh tình nghiêm trọng, các cơn đau có xu hướng tăng dần về cường độ và biến chứng thành các bệnh lý xương khớp mãn tính, chị em có thể được chỉ định áp dụng điều trị bằng Tây y. Các phương pháp phổ biến là sử dụng thuốc giảm đau, kháng viêm, điều trị bằng sóng cao tần, sóng laser hay phẫu thuật” – Bác sĩ Thủy cho hay.