Mùa đông gia tăng nhồi máu não 

Ông Đỗ Văn Phúc 78 tuổi (Hà Nội) được người nhà đưa vào bệnh viện cấp cứu trong tình trạng liệt nửa người trái. Con trai ông Phúc cho biết buổi sáng ngủ dậy thấy ông Phúc đi lại khó khăn, người lệch một nửa. Ngay lập tức anh bảo bố mình giơ tay lên và ông không làm được.

Anh Phúc nhanh chóng gọi xe cấp cứu đưa ông vào viện. Bác sĩ chẩn đoán ông Phúc bị tai biến mạch máu não thể nhẹ do được phát hiện sớm. Sau khi được tái thông dòng máu trở lại, tình trạng liệt nửa người của ông Phúc cũng giảm.

Các bác sĩ cảnh báo, về mùa đông nguy cơ đột quỵ tăng lên. Đặc biệt là thể đột quỵ nhồi máu não. Bệnh nhân bị nhồi máu não chiếm từ 75 tới 80% số ca bị đột quỵ.

Nhiệt độ thấp dễ tắc mạch gây nhồi máu não - Ảnh minh họa: Internet

Bệnh thường xảy ra vào lúc nửa đêm về sáng do nhiệt độ xuống thấp gây nên hiện tượng co mạch. Bệnh nhân thường từ trên giường đi xuống đất hoặc từ chỗ ấm ra chỗ lạnh đột ngột gây nên hiện tượng đột quỵ này.

TS Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng khoa Nội - Hồi sức thần kinh Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, cho biết nguyên nhân thường gặp của nhồi máu não là bệnh nhân bị xơ vữa mạch máu lớn. Nguyên nhân này chiếm 50%. Trong đó các mạch máu lớn ngoài sọ chiếm 45%, mạch máu lớn trong sọ chiếm 5%. Tắc các mạch máu nhỏ trong não: Thường gặp ở bệnh nhân tăng huyết áp, đái tháo đường chiếm 25%.

Ngoài ra, các nguyên nhân từ tim gây cục huyết khối như bệnh hở van tim, rung nhĩ, rối loạn nhịp tim và suy tim, tạo cục máu đông đi đến não chiếm 20%. Bệnh động mạch không xơ vữa chiếm tỷ lệ < 5%. Bệnh về máu như bệnh lý đông máu, bệnh tế bào máu, bất thường bẩm sinh của mạch máu... chiếm <5%.

Dấu hiệu nhồi máu não 

TS Nguyễn Tuấn Anh cho biết để nhận biết các dấu hiệu đột quỵ nhồi máu não, hãy nhớ tới từ F.A.S.T (tiếng anh có nghĩa là “nhanh chóng”):

Các dấu hiệu cụ thể người thân cần chú ý:

Liệt mặt (Face): Miệng bị lệch sang một bên, nếp nhăn mũi-má mờ.

Yếu, liệt tay (Arm) hoặc chân: Khi cho bệnh nhân giơ cả hai tay thì một tay yếu hơn không nâng được.

Rối loạn ngôn ngữ (Speech): Nói khó, nói không rõ hoặc không hiểu lời nói.

Thời điểm phát bệnh (Time): Khi gặp những triệu chứng trên, cần gọi cấp cứu ngay. Người bệnh cần ghi nhớ thời điểm phát bệnh để thông báo với nhân viên y tế.

Bệnh nhân đột quỵ điều trị tại Bệnh viện - Ảnh: Internet

TS Nguyễn Anh Tuấn cho biết thêm: Các triệu chứng của nhồi máu não xảy ra đột ngột, tăng nặng dần, thường gặp như liệt nửa người, liệt các dây thần kinh sọ, méo miệng, nói khó, tê bì rối loạn cảm giác… Triệu chứng có thể rất kín đáo hoặc rầm rộ, rối loạn ý thức trong trường hợp người bệnh tổn thương nhồi máu não rộng, nhồi máu hai bên bán cầu não hoặc nhồi máu thân não.

Hiện nay, với bệnh nhân bị nhồi máu não, người bệnh đến bệnh viện sớm sau 4, 5 giờ từ khi có triệu chứng bác sĩ có thể sử dụng liệu pháp tan cục máu đông (rTPA). Bệnh nhân đến muộn trong vòng 6 giờ đầu có thể lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học .

Bác sĩ Tuấn Anh cho biết việc điều trị nhồi máu não với mục tiêu tiếp theo là hạn chế biến chứng, tìm nguyên nhân tai biến mạch máu não để dự phòng đột quỵ tái phát và phục hồi thần kinh bằng tập phục hồi chức năng sớm ngay sau 24 giờ kể từ lúc khởi phát triệu chứng.

Để phòng ngừa nguy cơ đột quỵ nhồi máu não trong mùa đông, bác sĩ Tuấn Anh khuyến cáo những người có yếu tố nguy cơ như trên cần tránh khi bị lạnh đột ngột. Buổi sáng nhiệt độ xuống sâu cần làm ấm cơ thể và từ từ bước ra phòng không nên để thay đổi nhiệt độ đột ngột.

Những người bình thường cần tránh các yếu tố nguy cơ bằng cách xây dựng một lối sống lành mạnh và tích cực như: Không hút thuốc lá, các chất kích thích, hạn chế rượu bia, duy trì một chế độ ăn lành mạnh nhiều rau, hoa quả cùng với tập thể dục thường xuyên để giảm nguy cơ béo phì, hạn chế ăn mặn và mỡ động vật

Khi mắc các bệnh đi kèm như đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ, bệnh lý tim mạch thông qua các biện pháp như đo huyết áp hằng ngày, kiểm soát đường và mỡ trong máu một cách tốt nhất.