Trung tâm dinh dưỡng lâm sàng, Bệnh viện K

Cây đu đủ rất phổ biến ở các nước vùng nhiệt đới. Toàn thân cây đu đủ đều có thể sử dụng được để làm thực phẩm, thuốc, mỹ phẩm. Lá của đu đủ chứa nhiều vitamin tan trong chất béo (A, D, E và K); vitamin B và C; các khoáng chất như sắt, natri và magiê. Một số nơi dùng lá đu đủ để làm rau hoặc bài thuốc điều trị sốt trong các bệnh lý sốt xuất huyết, sốt rét, chikungunya.

Bệnh nhân ung thư cũng thường sử dụng lá đu đủ để hỗ trợ trong quá trình điều trị bệnh. Đến nay, tác dụng chống ung thư của dịch chiết lá đu đủ mới được ghi nhận trong ống nghiệm và trên chuột. Một số loại tế bào ung thư nhạy cảm với dịch chiết lá đu đủ trong ống nghiệm là tế bào ung thư tiền liệt tuyến, gan, cổ tử cung, phổi, tụy, vú…

Hơn nữa, dịch chiết lá đu đủ đã được chứng minh làm giảm tính di căn của ung thư như giảm sự kết dính, di chuyển, xâm lấn bằng cách giảm chất nền ngoại bào. Chất này hoạt động như chất hấp dẫn hóa trị để kết dính và di chuyển tế bào. Tuy nhiên, các nghiên cứu còn hạn chế, tác dụng mới được ghi nhận trên số ít tế bào ung thư. Vì vậy, chúng ta cần phải nghiên cứu thêm để khẳng định tác dụng của lá đu đủ.

Một số nghiên cứu trên lâm sàng sử dụng dịch chiết (dạng viên nang) của lá đu đủ cho bệnh nhân đang điều trị hóa chất bị giảm tiểu cầu cho thấy chúng giúp làm tăng tiểu cầu, cải thiện các chỉ số về đông máu trên nhóm bệnh nhân này.

Dịch chiết của lá đu đủ có thể dùng riêng lẻ hoặc kết hợp với một loại thảo dược khác với liều lượng dao động 580-2200 mg/ngày, thời gian điều trị 5-10 ngày.

Cơ chế được cho là qua hoạt động biểu hiện gene. Carpaine trong chiết xuất lá đu đủ làm tăng hoạt động của một số gene, bao gồm cả thụ thể yếu tố kích hoạt tiểu cầu (PTAFR) và gene arachidonate 12-lipoxygenase (ALOX-12), làm tăng biểu hiện thụ thể CD110 trên tế bào megakaryocyte . Từ đó, chúng kích thích tủy xương sản xuất nhiều megakaryocyte hơn.

Những tế bào megakaryocytes khi trưởng thành sẽ vỡ ra thành tiểu cầu. Ngoài ra, các hợp chất flavoid, chất chống oxy hóa như vitamin C, beta caroten trong lá đu đủ cũng giúp bảo vệ tế bào, hạn chế tan máu và chảy máu.

Tóm lại, chúng ta chưa đủ bằng chứng khoa học để khẳng định tác dụng chống ung thư của lá đu đủ trên cơ thể người cũng như liều lượng, độc tính. Dịch chiết lá đu đủ có thể có hiệu quả trên nhóm bệnh nhân bị giảm tiểu cầu do điều trị hóa chất. Trước khi sử dụng lá đu đủ, người bệnh cần có sự tư vấn của bác sĩ điều trị.