Duy trì lối sống năng động mang lại một số lợi ích sức khỏe, bao gồm tăng năng suất, cải thiện giấc ngủ, giảm căng thẳng, bảo vệ tim mạch và hỗ trợ hệ thống miễn dịch.

Hiệp hội Tim mạch Mỹ (AHA) khuyến cáo người lớn nên tập thể dục nhiều hơn 150 phút mỗi tuần với cường độ trung bình, 75 phút mỗi tuần với cường độ mạnh hoặc kết hợp cả hai. Trong đó, các hoạt động nên được chia đều trong tuần để đạt hiệu quả tối ưu cho sức khỏe tổng thể.

Tuy nhiên, việc tập thể dục quá nhiều có thể gây ra ảnh hưởng bất lợi nghiêm trọng đến sức khỏe.

Giảm năng lượng, tinh thần mệt mỏi

Nếu bạn liên tục cảm thấy mệt mỏi về thể chất và tinh thần sau khi tập thể dục, điều đó có nghĩa cơ thể đang kiệt sức, cần được nghỉ ngơi.

Hội đồng Thể dục Mỹ (ACE) khuyến cáo cho dù là nam hay nữ, bạn đều có nguy cơ tập luyện quá sức như nhau. Vì vậy, nhận biết dấu hiệu sớm và chống lại chúng có thể ngăn ngừa kết quả bất lợi về thể chất, sức khỏe.

Tập thể dục vừa phải giúp bạn cải thiện hệ thống miễn dịch hiệu quả. Tuy nhiên, ngược lại, sau khi tập luyện với cường độ cao, khả năng miễn dịch bị suy giảm.

Về cơ bản, điều này có nghĩa virus và vi khuẩn dễ dàng xâm nhập, lây nhiễm vào cơ thể hơn. Kể cả vận động viên tập thể dục quá sức cũng bị nhiễm trùng đường hô hấp trên nhiều hơn.

Tập thể dục liên tục và quá sức có thể khiến bạn bị kiệt sức, sụt giảm năng lượng. Ảnh: Healthdigest.

Sức khỏe tinh thần kém

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Preventative Medicine cho thấy nếu tập thể dục hơn 7,5 giờ một tuần, bạn có nguy cơ cao bị lo lắng, trầm cảm và sức khỏe tâm thần kém. Cơ thể bị căng thẳng quá mức cũng có thể dẫn đến nhầm lẫn, cáu kỉnh, tức giận và thay đổi tâm trạng.

Tập thể dục là biện pháp cải thiện tâm trạng, nhưng quá nhiều có thể khiến bạn cảm thấy buồn bực hoặc thờ ơ. Những người đang vật lộn với chứng rối loạn vận động quá sức cũng có thể cảm thấy lo lắng, căng thẳng khi nghĩ đến việc bỏ lỡ một buổi tập luyện.

Tập thể dục vừa phải giúp bạn thư giãn, ngủ ngon. Tuy nhiên, tập luyện quá mức lại làm rối loạn giấc ngủ, khiến bạn trằn trọc suốt đêm và mất ngủ.

Đau nhức

Khi cơ bắp thời gian phục hồi vì tập luyện quá nhiều, bạn sẽ bị đau nhức dai dẳng. Điều này có thể cản trở nghiêm trọng đến các hoạt động hàng ngày, dù là nhẹ nhàng.

Ngoài ra, việc tập luyện với tạ nặng, quá sức và nhiều lần trong tuần thường dẫn đến chấn thương khớp. Đối với cả nam và nữ, tập thể dục quá sức làm tăng nguy cơ chấn thương do vận động quá mức, như viêm gân, gãy xương do áp lực.

Các vấn đề về tim mạch

Khi bạn bị căng thẳng quá mức, nhịp tim tăng lên dẫn đến nhịp tim lúc nghỉ ngơi cũng tăng. Theo dõi nhịp tim vào buổi sáng giúp bạn nhận biết mọi sự thay đổi. Bất kỳ sự gia tăng nào so với tốc độ bình thường cũng có thể có nghĩa cơ thể đang làm việc quá sức.

Nghiên cứu của các nhà khoa học Đức phát hiện người mắc bệnh tim nếu tập thể dục cường độ cao quá mức sẽ có nguy cơ tử vong cao do đau tim hoặc đột quỵ. Nghiên cứu khác của Thụy Điển được công bố trực tuyến trên tạp chí Heart cho thấy những người tập các bài tập sức bền hơn 5 lần một tuần có thể phát triển tình trạng nhịp tim không đều khi về già.

Nhịp tim tăng lên kể cả lúc nghỉ ngơi có thể cảnh báo bạn đang tập thể dục quá mức. Ảnh: Cleverlandclinic.

Theo Business Insider, ở một số người, các bài tập sức bền cao, chẳng hạn chạy bộ đường dài, cũng có thể dẫn đến tổn thương tim, rối loạn nhịp tim, giãn động mạch. Các bài tập khắc nghiệt lặp đi lặp lại có thể tác động đến tim, làm dày thành cơ, mô sẹo.

Bên cạnh đó, phụ nữ ít có nguy cơ bị đau tim hoặc đột quỵ hơn nếu họ hoạt động thể chất ít nhất một lần mỗi tuần. Nhưng nguy cơ đau tim và đột quỵ tăng cao đối với những phụ nữ tập thể dục quá mức mỗi ngày.

Căng thẳng và thay đổi nội tiết tố

Ngoài những tác động nói trên, tập luyện quá sức có thể làm tăng căng thẳng và thay đổi nội tiết tố. Kết quả của tình trạng này là mức độ hormone căng thẳng cortisol tăng lên.

Ngoài ra, thói quen này có thể làm giảm mức testosterone, gây ra những hậu quả tiêu cực cho cả nam và nữ. Khi tập luyện quá chăm chỉ, nữ giới có thể bắt đầu mất kinh. Điều này là do sự sụt giảm nồng độ estrogen trong cơ thể. Trong khi đó, nam giới có thể bị giảm ham muốn tình dục. Nguyên nhân có thể là cơ thể mệt mỏi và mức testosterone thấp hơn.