Tâm chủ thần minh, đứng đầu các tạng. Tâm phụ trách về các hoạt động thần kinh như: Tư duy, trí nhớ, thông minh, khi có bệnh thường hay hồi hộp, sợ hãi, phiền loạn, hay quên. Đởm chủ về sự quyết đoán.

Tâm sáng suốt thì bài tiết ra chất mật (đởm) mau lẹ, cơ thể thư thái, thoải mái. Tâm và đởm khí suy gặp yếu tố ngoại nhân (tà khí) bên ngoài không quyết đáp, rung động, phiền muộn, áy náy trong tâm gây mất ngủ. Đởm tán, tâm hư khi gặp các chấn động đột ngột, sợ hãi... cũng gây mất ngủ. Hiện nay y học hiện đại dùng phương thuốc này chữa chứng mất ngủ do suy nhược thần kinh.

Biểu hiện của chứng mất ngủ do tâm phiền muộn (tâm đởm hư suy) 

Người bệnh mất ngủ, ngực sườn đầy tức, ăn không tiêu; tâm hồi hộp, đánh trống ngực, đau đầu từng cơn; có rối loạn tiêu hóa, đại tiện thất thường, đại tiện phân sống, tiểu tiện vàng.

Chân tay mềm vô lực, bủn rủn. Lưỡi vàng, mạch hư nhược

Phương pháp điều trị:  Bổ tâm đởm trừ phiền

Toan táo nhân trị đau đầu mất ngủ

Bài thuốc : Toan táo nhân 32g, phục linh 30g, tri mẫu 24g, cam thảo 12g, xuyên khung 18g.

Cách dùng: Toan táo nhân sao vàng cánh gián. Tri mẫu tẩm rượu vi sao. Các vị trên sắc với 1500ml nước, còn 200ml, bỏ bã. Uống ấm chia đều 4 phần. Ngày uống 3 lần, tối uống 1 lần.

Công dụng: Chủ trị chứng hư lao, phiền muộn, không ngủ được, tim đập hồi hộp, mồ hôi trộm, mắt hoa, đầu váng, chóng mặt, họng khô, mạch huyền.

Trong bài: Toan táo nhân, xuyên khung để dưỡng can huyết. Phục linh để tâm sáng, an thần. Tri mẫu tư âm, thanh nhiệt. Cam thảo điều hòa các vị thuốc.

Châm cứu

Châm bổ: Can du, tỳ du, đởm du, nội quan, túc tam lý, thần môn, khí hải

Tỳ du giúp cơ thể điều vị khí, hóa thấp, tiêu trệ.

Thần môn giúp điều hòa khí huyết, dưỡng tâm và giải tỏa căng thẳng thần kinh. 

Nội quan để định tâm, an thần, thanh tâm bào, lý khí và trấn thống.

Tam âm giao để điều huyết, hỗ trợ vận hóa, thông trí tuệ.

Tâm du để dưỡng tâm, an thần định chí, điều khí và lý huyết.

Khí hải: Điều khí, ích nguyên, bổ thận, hòa vinh huyết..

Xoa bóp: Ấn, bấm, day các huyệt trên. Xoa bóp vùng gáy, và 2 cung lông mày trước khi ngủ.