Cha mẹ cần làm gì khi trẻ sơ sinh bị khò khè ở mũi kéo dài?

Thở khò khè là gì?

Thở khò khè được hiểu đơn giản là khi bé thở phát ra những tiếng khò khè. Bằng cách áp tai gần miệng hoặc mũi của bé, các mẹ có thể dễ dàng nhận được ra dấu hiệu này. Đặc biệt là trẻ sơ sinh đêm ngủ thở khò khè, sẽ thấy tiếng thở lạ, có thể không đều và gần giống với tiếng ngáy nhẹ.

Thông thường khi có sự tác động của vi khuẩn hoặc dị vật lạ, các phản ứng viêm làm phế quản có thể bị co thắt, sưng, phù nề. Một số bệnh còn tiết dịch gây ứ đọng và tắc nghẽn trong cuống phổi hoặc phế quản, gây khó khăn cho việc hô hấp của trẻ.

Nguyên nhân gây khò khè ở trẻ sơ sinh là gì?

Trẻ sơ sinh bị khò khè ở mũi có thể do rất nhiều nguyên nhân, có thể bao gồm các lý do sau:

Bệnh hen suyễn thường có biểu hiện là trẻ sơ sinh bị khò khè ở mũi khi ngủ. Các cơn khò khè cũng thường nặng hơn khi thời tiết thay đổi hoặc khi bé tiếp xúc với khói và các tác nhân gây kích ứng.

Bé nhỏ dưới 2 tuổi thường bị viêm tiểu phế quản, dị ứng, trào ngược dạ dày. Những dịch trào ngược này có thể chảy vào đường hô hấp, gây tình trạng trẻ sơ sinh thở khò khè và ho nhiều.

Với trẻ dưới một tuổi, thở khò khè có thể là do bị mềm sụn thanh quản, hoặc vùng thanh quản của trẻ bị chèn ép bởi các mạch máu lớn

Trong thời gian trẻ sơ sinh bị sốt kèm ho hay khó thở, nhịp thở tăng nhanh và phổi có tiếng ro ro bất thường, đây chính là dấu hiệu của viêm tiểu phế quản, viêm phế quản hoặc bệnh viêm phổi.

Nếu bị viêm thanh phế quản cấp tính, bé sẽ thường xuyên ho, khàn tiếng và khó thở kèm theo tiếng thở khò khè vào ban đêm.

Trẻ có thể bị tim bẩm sinh nếu trẻ sơ sinh thở khò khè khi bú thường xuyên kèm khó thở, bú kém, da nhợt nhạt, tím tái.

Dị vật ở đường thở cũng có thể gây ra tình trạng này ở trẻ từ 4 - 5 tháng tuổi.

Viêm amydal cấp tính đôi khi cũng làm trẻ sơ sinh thở khò khè như có đờm.

Các bệnh u xơ sợi thần kinh, bất thường sọ hầu bẩm sinh, khối u ở phổi cũng khiến trẻ sơ sinh bị khò khè ở mũi.

Khi nào nên đưa trẻ sơ sinh khò khè đi khám bác sĩ?

Trong quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh bị khò khè ở mũi, nếu con có biểu hiện nặng hơn, tình trạng khò khè không dứt, mẹ nên đưa bé đi thăm khám để được điều trị kịp thời. Bạn cần cho trẻ đến bác sĩ ngay, không được để kéo dài trong các trường hợp sau:

Trẻ lần đầu tiên thở khò khè kèm khó thở, tím tái gợi ý tim bẩm sinh ở trẻ.

Bé dưới 3 tháng tuổi bị khò khè khó thở, thở dốc. Đây có thể là biểu hiện bệnh nặng khi trẻ ở lứa tuổi này với bệnh cảnh đặc trưng là viêm tiểu phế quản cấp.

Trẻ thở khò khè kéo dài 3 - 4 tuần.

Trẻ có tiền sử bị hen suyễn, bỗng khó thở đột ngột, tiếng thở khò khè.

Trẻ thở khò khè kèm nôn ói, sốt cao, gợi ý tình trạng viêm phổi nặng ở trẻ.

Trẻ thở khó, co rút lồng ngực mỗi lần hít thở là biểu hiện nặng của tổn thương đường hô hấp.

Trẻ thở không đều, khó hít vào và phải gắng sức để thở.

Cách chữa khò khè mũi ở trẻ sơ sinh

Vì có nhiều nguyên nhân dẫn đến trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi thở khò khè nên các mẹ nên bình tĩnh, quan sát cẩn thận và thăm khám sức khỏe của bé thường xuyên.

Khi bé thở khò khè, các mẹ nên tiến hành vệ sinh mũi, họng cho bé sạch sẽ, tránh để ứ đọng đờm trong khoang mũi, luôn giữ hệ tai – mũi – họng của bé được thông thoáng.

Các mẹ có thể dùng nước muối sinh lý để rửa mũi cho trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, mẹ không nên nhỏ quá nhiều, chỉ 2 – 3 giọt là đủ.

Các mẹ có thể tham khảo cách rửa mũi cho trẻ sơ sinh như sau:

Đặt bé nằm nghiêng hoặc nghiêng nhẹ đầu bé sang một bên. Nếu dùng lọ nhỏ thì đặt nghiêng phù hợp với độ nghiêng vừa phải để nước chảy từ từ vào khoang mũi bé. Nếu dùng lọ xịt thì đặt vòi phun ở xa vạch an toàn, sát vạch lỗ mũi.

Nhỏ 2 – 3 giọt vào mũi bé hoặc ấn nhẹ và nhanh trong 2 – 3 giây

Nghiêng đầu bé về bên còn lại và tiến hành nhỏ hoặc xịt tương tự.

Lưu ý: 5 phút sau các mẹ nên dùng các dụng cụ y tế chuyên dụng để hút dịch nhầy ở 2 lỗ mũi hoặc dùng tăm bông thấm hút lượng nước nhỏ còn ứ đọng.

Mẹ cần chú ý giữ ấm cho trẻ: chủ động giữ ấm cho trẻ để hạn chế bé sổ mũi, tránh việc các bé hay khịt vào, làm cho nước mũi chảy vào cuống họng gây ra ho.

Cần cho trẻ uống nhiều nước. Uống nước sẽ làm mát và sạch họng bé. Các mẹ có thể pha chút nước chanh vào nước ấm rồi cho con uống để làm sạch dịch hoặc một số đờm còn lại ở cổ họng.

Không tự ý cho trẻ dùng thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ, bao gồm cả thuốc kháng viêm, long đờm, kháng sinh...

Cho trẻ bú mẹ nhiều hơn để cung cấp đủ nước và chất dinh dưỡng cho cơ thể.

Các cách dân gian chữa khò khè cho trẻ sơ sinh

Mẹ cũng có thể dùng một lát rễ gừng vắt cho vào nước rồi cho bé uống để làm tăng lưu thông vùng mũi. Những cách này làm sạch đường thở, làm giảm nhiệt và điều trị sổ mũi cho bé.

Một phương pháp khác rất hiệu quả là bôi tinh dầu tràm vào gan bàn chân của bé vào mỗi buổi tối hoặc cho vào chậu nước tắm cho bé để tránh sổ mũi, giúp mũi lưu thông, giữ ấm và làm bé dễ ngủ.

Sử dụng các bài thuốc dân gian bằng gừng và tỏi. Cho 4 tép tỏi xay/băm nhuyễn vào 250ml nước sôi, cho thêm 5ml nước hành và ít muối rồi cho bé uống nước tỏi 2 – 3 lần/ngày.

Phương pháp chăm sóc trẻ sơ sinh hay bị khò khè

Khi chăm sóc trẻ thở khò khè, mẹ cần lưu ý những vấn đề sau:

Phải luôn giữ ấm cho trẻ trong mùa lạnh, đặc biệt là vùng cổ, ngực và mũi.

Luôn đeo khẩu trang cho trẻ khi đi ra đường để giữ ấm mũi và hạn chế sự xâm nhập của bụi, vi khuẩn.

Thường xuyên vệ sinh họng, miệng hàng ngày như đánh răng trước và sau khi ngủ dậy cho trẻ.

Tránh ngoáy mũi nhiều thì sẽ gây tổn thương phần tiền đình mũi và niêm mạc mũi.

Tránh tự ý dùng các loại thuốc kháng sinh, thuốc không rõ nguồn gốc.

Nên vệ sinh mũi hàng ngày cho trẻ bằng nước muối sinh lý.

Các tiếng thở bất thường khác bên cạnh thở khò khè ở trẻ sơ sinh

Thở rít

Thở rít là tình trạng âm thanh thở ra – hít vào lớn và gắt, nghe được rõ khi bé hít vào. Tình trạng này sẽ tồi tệ hơn nếu trẻ nằm ngửa. Thở rít có thể là dấu hiệu của bệnh bạch hầu thanh quản hoặc bệnh mềm sụn thanh quản.

Âm thanh phát ra có tiếng khàn khàn

Tình trạng tắc nghẽn ở thanh quản do nước nhầy thường khiến trẻ phát ra âm thanh khàn khàn khi thở. Đây thường là dấu hiệu của bệnh viêm thanh khí phế quản – chứng bệnh gây phù nề thanh quản, khí quản, làm cho đường dẫn khí dưới dây thanh âm bị hẹp đi, khiến âm thanh thở trở nên nặng hơn.

Âm thanh phát ra như tiếng huýt sáo

Tình trạng tắc nghẽn ở mũi sẽ tạo ra âm thanh như tiếng huýt sáo khi thở. Mũi của trẻ thường có lỗ thông khí nhỏ nên chỉ cần có một ít nước nhầy hay sữa bột cũng có thể làm cho lỗ thông khí thu hẹp lại, cản trở không khí ra vào đường thở và gây ra những âm thanh lạ như tiếng huýt sáo khi bé hít vào và thở ra.

Thở dốc

Viêm phổi có thể làm bé thở nhanh và thở dốc bất thường. Bệnh này do các virus hay vi khuẩn gây nên sự tích tụ các chất lỏng bên trong các phế nang. Khi bé mắc bệnh viêm phổi, đôi khi bạn sẽ thấy bé thở dốc kèm theo các triệu chứng như xanh tím và ho dai dẳng.

Trên đây là những dấu hiệu bất thường ở đường hô hấp của trẻ sơ sinh. Đặc biệt nhất trong đó là biểu hiện trẻ sơ sinh bị khò khè ở mũi nhiều có thể báo hiệu một tình trạng bệnh lý nào đó. Vì vậy cha mẹ cần có biện pháp chăm sóc cũng như điều trị kịp thời khi trẻ ở trong tình trạng này.