Nhiều người cho rằng việc ăn uống ngoài hàng quán hay mua các đồ ăn ngoài vỉa hè thường không đảm bảo an toàn vệ sinh và ẩn chứa những mối nguy gây hại sức khỏe. Trong khi đó việc nấu ăn tại nhà sẽ đảm bảo được chất lượng, vệ sinh và ăn uống lành mạnh hơn.

Nhưng thực tế có những thói quen khi nấu nướng tại nhà có thể gây hại sức khỏe hơn cả việc ăn uống bên ngoài, thậm chí còn làm tăng nguy cơ ung thư. Dưới đây là 4 thói quen nấu ăn không tốt nên loại bỏ càng sớm càng tốt, vì chúng có thể còn “bẩn” hơn việc ăn đồ vỉa hè.

1. Tái sử dụng dầu ăn

 

 
 

Để tiết kiệm chi phí, nhiều gia đình có thói quen tái sử dụng dầu ăn. Tuy nhiên, dầu ăn sẽ tạo ra nhiều loại chất có hại ở nhiệt độ cao, chẳng hạn như acrylamide. Việc sử dụng nhiều lần không chỉ làm giảm giá trị dinh dưỡng của dầu mà còn có thể làm tăng nguy cơ ung thư.

Các phương pháp nấu ăn khác nhau nên chọn các loại dầu khác nhau: ví dụ khi hầm và luộc rau nên chọn dầu đậu nành, dầu ngô, dầu hướng dương,...; khi xào, tốt nhất nên sử dụng dầu đậu phộng và giá trị dinh dưỡng của rau chiên trong chảo nóng với dầu lạnh là cao nhất; đối với các món salad, bạn có thể dùng dầu ô liu, dầu mè hoặc dầu hạt lanh.

Không nên đun nóng dầu ăn quá nóng, dầu ăn có điểm bốc khói càng cao thì chất lượng càng tốt và khả năng chịu nhiệt càng tốt. Vì vậy, khi nấu ăn ở nhiệt độ cao, bạn nên chọn loại dầu ăn có điểm bốc khói cao. Ngoài ra, không nên đợi đến khi dầu ăn bốc khói mới cho thức ăn vào vì khi đó, nhiệt độ của dầu ăn gần 250°C. Nhiệt độ như vậy sẽ khiến dầu bị biến chất và sinh ra một số peroxit và chất gây ung thư.

 

Khi bảo quản dầu ăn nên đậy kín, tránh ánh sáng, nhiệt độ thấp và tránh nước. Nếu bạn thấy dầu có màu sắc hoặc mùi bất thường, tốt nhất không nên ăn. Nên sử dụng dầu ăn trong vòng 3 tháng sau khi mở nắp.

2. Không bật máy hút mùi khi nấu ăn

Trong quá trình nấu nướng, dầu ăn sẽ sinh ra khói dầu ở nhiệt độ cao, khói dầu này chứa nhiều chất độc hại như hydrocacbon thơm đa vòng, oxit nitơ... Nếu hít phải những chất độc hại này trong thời gian dài có thể gây tổn thương hệ hô hấp và làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Ngoài ra, khói dầu còn có thể gây ô nhiễm môi trường trong nhà, khiến căn bếp bốc mùi khó chịu và khiến việc vệ sinh trở nên khó khăn hơn. Vì vậy, để giữ cho không khí trong nhà luôn trong lành, bạn nên bật máy hút mùi khi nấu ăn và vệ sinh máy hút mùi thường xuyên để đảm bảo máy hoạt động bình thường và hiệu quả.

3. Sử dụng quá nhiều gia vị

Nhiều người thích thêm nhiều gia vị khi nấu ăn. Tuy nhiên, việc sử dụng quá nhiều gia vị, đặc biệt là những gia vị chứa chất bảo quản, chất tạo màu sẽ làm tăng gánh nặng cho gan, thận và ảnh hưởng đến sức khỏe. 

Lạm dụng gia vị là một thói quen nấu nướng không tốt. Hầu hết các loại gia vị đều có độc tính và gây đột biến ở mức độ nhất định, sau khi ăn dễ bị khô miệng, khó chịu ở cổ họng, thiếu năng lượng,… Việc tiêu thụ quá mức trong thời gian dài cũng có thể khiến tế bào con người bị biến dạng, thậm chí gây ung thư.

Vì vậy, để giữ sức khỏe, chúng ta nên chú ý kiểm soát lượng gia vị.

- Sử dụng gia vị vừa phải: Khi nấu ăn, bạn nên sử dụng gia vị vừa phải, không nên theo đuổi hương vị đậm đà một cách mù quáng. Đặc biệt đối với các loại gia vị có chứa chất phụ gia như chất bảo quản, chất tạo màu thì cần kiểm soát liều lượng.

- Chọn gia vị tự nhiên: Các loại gia vị tự nhiên như nước tương, giấm, gừng, tỏi,… tương đối tốt cho sức khỏe và có thể sử dụng ở mức độ vừa phải. Một số gia vị nhân tạo nên được sử dụng càng ít hoặc không dùng càng tốt.

- Hãy chú ý đến lượng muối sử dụng. Muối là gia vị không thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày nhưng nếu ăn quá nhiều sẽ làm tăng nguy cơ cao huyết áp và các bệnh khác. Vì vậy, cần kiểm soát lượng muối khi nấu và giảm lượng gia vị khác một cách thích hợp.

- Hiểu rõ thành phần của gia vị: Khi mua gia vị, bạn nên kiểm tra kỹ bảng thành phần sản phẩm để hiểu có những chất phụ gia, chất bảo quản nào. Đối với một số loại gia vị có chứa quá nhiều chất phụ gia, chất bảo quản, bạn nên cố gắng tránh mua và sử dụng chúng.

4. Không chú ý đến độ tươi ngon của nguyên liệu

Nguyên liệu tươi là nền tảng của chế độ ăn uống lành mạnh. Tuy nhiên, trong cuộc sống, chúng ta thường bỏ qua độ tươi ngon của nguyên liệu vì sự bận rộn hay tiện lợi. 

Không chú ý đến độ tươi của nguyên liệu là thói quen nấu nướng không tốt phổ biến, có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Độ tươi của nguyên liệu liên quan trực tiếp đến mùi vị, giá trị dinh dưỡng và độ an toàn của thực phẩm. Nếu không chú ý đến điều này, thực phẩm không chỉ mất đi hương vị và dinh dưỡng ban đầu mà còn có thể gây ra vấn đề về an toàn thực phẩm, thậm chí gây nguy hiểm cho sức khỏe.

Để giữ nguyên liệu luôn tươi ngon, chúng ta nên chú ý lựa chọn thực phẩm tươi ngon, không có mùi hôi khi mua nguyên liệu. Đối với một số nguyên liệu dễ hư hỏng như cá, hải sản, bạn nên chú ý hơn đến độ tươi của chúng.

Khi bảo quản thực phẩm cần chú ý kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm để tránh các vấn đề như ẩm, mốc, hư hỏng thực phẩm. Đối với một số thực phẩm cần bảo quản trong tủ lạnh, đông lạnh, bạn nên chú ý hơn đến phương pháp bảo quản.

Trong quá trình nấu, các nguyên liệu phải được kết hợp hợp lý theo độ tươi và đặc điểm mùi vị của chúng để tránh sự hư hỏng của một số nguyên liệu có thể ảnh hưởng đến hương vị và giá trị dinh dưỡng của toàn bộ món ăn.

Đối với một số thực phẩm đã qua chế biến hoặc bán thành phẩm, bạn nên chú ý đến thời hạn sử dụng và tránh ăn thực phẩm đã hết hạn. Nếu đã hết hạn thì đừng cố chấp giữ lại mà nên vứt đi, lúc này đừng lo lắng về tiền bạc, thân thể là quan trọng nhất.