1. Vai trò của thực phẩm lên men với sức khỏe đường ruột

Hệ vi sinh vật đường ruột đóng một vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa và giữ cho hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. Mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột có thể gây rối loạn vi khuẩn, có liên quan đến các rủi ro sức khỏe như béo phì, viêm ruột , bệnh celiac, ung thư ruột kết, thậm chí cả bệnh gan hay đái tháo đường…

Để có đường ruột khỏe mạnh thì chế độ ăn uống là vô cùng quan trọng. Một trong những cách tốt nhất để tăng sự đa dạng của hệ vi sinh vật đường ruột là ăn nhiều loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật, thực phẩm giàu chất xơ và các thực phẩm giàu prebiotic, thực phẩm lên men như: sữa chua , dưa cải bắp, kim chi…

Thực phẩm lên men chứa nhiều sinh vật có lợi được tạo ra thông qua quá trình lên men. Chúng hoạt động như một chất bổ sung lợi khuẩn tự nhiên, cung cấp cho đường ruột những vi khuẩn có lợi giúp củng cố hàng rào bảo vệ đường ruột, chống lại vi khuẩn gây bệnh.

Theo TS. Phạm Thùy Dương, Giảng viên khoa Công nghệ sinh học, Đại học Phương Đông, thực phẩm lên men có nhiều vi khuẩn lactic, probiotics giúp tiêu diệt vi khuẩn có hại trong hệ tiêu hoá và cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột. Chúng cũng chứa nhiều enzyme góp phần thúc đẩy quá trình phá vỡ các hợp chất carbohydrate, protein… trong thức ăn, giúp tiêu thụ thức ăn tốt hơn và kích thích sản sinh vitamin.

2. Một số thực phẩm lên men tốt cho sức khỏe đường ruột

2.1. Sữa chua

Sữa chua là thực phẩm lên men phổ biến nhất được sản xuất qua quá trình lên men sữa nước bằng các chủng vi khuẩn sinh axit lactic, giúp chuyển sữa từ dạng lỏng sang dạng sệt, tạo ra thành phẩm có kết cấu mềm mịn và hương vị thanh mát.

Là chế phẩm từ sữa nên sữa chua có đầy đủ thành phần các chất dinh dưỡng của sữa bao gồm các vitamin như vitamin D, vitamin K, phốt pho, magiê, đặc biệt là protein và canxi .

Ăn sữa chua rất tốt cho hệ tiêu hóa và tăng cường miễn dịch. Sữa chua có chứa các lợi khuẩn giúp hỗ trợ tiêu hóa bằng cách cải thiện sự cân bằng của vi khuẩn trong đường ruột, điều hòa nhu động ruột, cải thiện tình trạng tiêu chảy, táo bón…

2.2. Kefir

Kefir là một thức uống lên men trông giống như sữa chua loãng. Kefir được làm bằng nguyên liệu sữa, men và vi khuẩn lành mạnh. Nghiên cứu cho thấy, các chế phẩm sinh học trong Kefir nuôi sống các vi khuẩn có lợi trong hệ vi sinh vật đường ruột. Nó cũng có khả năng ức chế một số chủng vi khuẩn, nấm và giúp điều hòa lượng đường trong máu.

Kefir cung cấp các chất dinh dưỡng như: vitamin B12, magiê, biotin, folate, enzyme và men vi sinh. Đồng thời cũng là một nguồn dinh dưỡng phong phú hỗ trợ sức khỏe của xương như canxi và vitamin K2.

2.3. Kombucha

Kombucha là thức uống lên men làm từ trà đen và đường (đường mía, trái cây hoặc mật ong). Nó chứa một nhóm vi khuẩn và nấm men và lên men sau khi kết hợp với đường.

Kombucha không chỉ có lợi ích như những loại trà thông thường mà chúng còn giàu men vi sinh có thể tiêu diệt vi khuẩn có hại. Loại trà này rất giàu chất chống oxy hóa giúp bảo vệ cơ thể chống lại các gốc tự do gây hại.

2.4. Giấm táo

Giấm táo là một loại giấm làm từ hỗn hợp nước và táo lên men. Ở giai đoạn đầu đường trong táo sẽ được lên men thành rượu, tiếp tục ngâm thì rượu sẽ kết hợp với táo để trở thành giấm.

Axit axetic trong giấm táo bao gồm axit lactic và vi khuẩn, ngoài ra malic và xitric là những thành phần tạo vị chua cho giấm táo. Giấm táo có chứa một số lợi khuẩn có tác dụng hỗ trợ chức năng đường ruột, cải thiện quá trình trao đổi chất , giảm tích tụ chất béo trong cơ thể.

2.5. Dưa cải bắp

Dưa cải bắp là sản phẩm lên men được chế biến từ nguyên liệu chủ yếu là cải bắp, muối, đường, muối xổi hoặc muối chua.

Dưa cải bắp rất giàu lợi khuẩn và chất xơ prebiotic có thể cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa. Ngoài ra còn chứa vitamin A, vitamin C, vitamin K và vitamin B. Nó cũng là một nguồn tuyệt vời của sắt, đồng, canxi, natri, mangan và magiê, là những chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.

2.6. Kim chi

Kim chi xuất phát là món ăn truyền thống lâu đời của Hàn Quốc nay được phổ biến nhiều nơi trên thế giới. Kim chi truyền thống được làm bằng cách ngâm bắp cải, cải thảo, hành lá hoặc củ cải cùng với muối, tỏi, gừng, ớt… được lên men có vị chua cay rất ngon.

Quá trình lên men kim chi sử dụng vi khuẩn lactobacillus để phân hủy đường thành axit lactic, tạo cho kim chi có vị chua đặc trưng giúp hỗ trợ tiêu hóa tốt.