Sau bão số 10, nhiều khu vực miền núi phía Bắc và miền Trung đang chịu cảnh lũ lụt kéo dài. Nước tù đọng nhiều ngày mang theo bùn đất, rác thải, hóa chất. Không chỉ gây thiệt hại về nhà cửa, tài sản, nước lũ còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe, trong đó các bệnh ngoài da là mối lo hàng đầu.
Theo ThS.BSCKII Nguyễn Tiến Thành, thành viên Hội Da liễu Việt Nam, môi trường ẩm ướt sau lũ là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn, nấm mốc sinh sôi. Khi người dân phải ngâm mình trong nước bẩn hoặc tiếp xúc trực tiếp với bùn đất, nguy cơ mắc các bệnh da liễu tăng cao.
Những bệnh về da thường gặp sau mưa lũ
Viêm da tiếp xúc
Theo BS Thành, nguyên nhân của bệnh là do da tiếp xúc trực tiếp với nước lũ chứa hóa chất từ cống rãnh, phân hủy rác thải, phân động vật.
“Dấu hiệu nhận biết là da nổi mẩn đỏ, ngứa rát, sưng nề, đôi khi xuất hiện mụn nước hoặc phồng rộp. Người bệnh cảm thấy khó chịu, đặc biệt ở vùng da hở như chân, tay”, BS Thành chia sẻ. Khi gặp tình trạng này, người dân cần rửa sạch da bằng nước sạch và xà phòng dịu nhẹ, lau khô và bôi kem dưỡng phục hồi da. Nếu tình trạng nặng, có thể phải dùng thuốc bôi chứa corticoid hoặc thuốc kháng histamin theo chỉ định của bác sĩ.
Nấm da
Theo BS Tiến Thành, độ ẩm cao và việc ngâm da lâu trong nước là môi trường thuận lợi cho nấm phát triển, đặc biệt ở kẽ ngón chân, háng, nách. Dấu hiệu nhận biết của bệnh là ngứa nhiều, bong vảy trắng, mụn nước nhỏ, loét nông, có thể kèm mùi hôi khó chịu. Thường gặp ở bàn chân (nấm kẽ chân, viêm kẽ), nấm ở bẹn, mông, thân mình…
“Bệnh nhân cần lưu ý giữ da khô ráo, thay tất, giày dép khô. Dùng thuốc bôi chống nấm (clotrimazol, ketoconazol…) theo hướng dẫn. Trường hợp nặng cần uống thuốc chống nấm do bác sĩ kê”, BS Tiến Thành khuyến cáo.
Viêm nang lông – áp xe da
BS Tiến Thành cho biết, tình trạng này là do vi khuẩn xâm nhập qua nang lông hoặc vết xước da khi tiếp xúc với nước bẩn. Dấu hiệu nhận biết là da đỏ, sưng, nổi mụn mủ, đau nhức, có thể tạo thành ổ áp xe. Nếu lan rộng sẽ gây viêm mô tế bào.
Về cách xử lý, bệnh nhân cần giữ vệ sinh da, không nặn mủ. Dùng dung dịch sát khuẩn nhẹ. Nếu tổn thương lan rộng hoặc kèm sốt, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được điều trị bằng kháng sinh đường uống hoặc tiêm truyền.
Loét da và viêm mô tế bào
Đáng chú ý, theo chuyên gia này, tình trạng loét da và viêm mô tế bào có thể xảy ra nếu vết thương da không được chăm sóc, bị nhiễm trùng sâu.
“Dấu hiệu nhận biết là da sưng đỏ, nóng, đau nhiều, lan rộng. Vết loét lâu lành, chảy dịch, thậm chí có mùi hôi. Người bệnh có thể sốt, mệt mỏi.
Đây là tình trạng nặng, cần đi khám ngay. Bác sĩ sẽ chỉ định kháng sinh đường toàn thân, chăm sóc vết thương và có thể phải can thiệp ngoại khoa nếu có ổ hoại tử”, BS Tiến Thành nhấn mạnh.
Bệnh da mạn tính tái phát (chàm, viêm da cơ địa, vảy nến)
Da vốn nhạy cảm, khi tiếp xúc với nước lũ dễ bùng phát các bệnh da mạn tính như chàm, viêm da cơ địa, vảy nến. Theo BS Tiến Thành, dấu hiệu nhận biết là vùng da khô, dày, ngứa nhiều, bong tróc hoặc rỉ dịch, có thể lan rộng.
“Người bệnh cần duy trì dưỡng ẩm, tránh tiếp xúc nước bẩn. Có thể cần thuốc bôi đặc hiệu hoặc thuốc uống theo phác đồ của bác sĩ da liễu”, BS Tiến Thành nói.
Khi nào cần đi khám?
BS Tiến Thành lưu ý, các dấu hiệu như tổn thương da lan rộng, loét sâu, có mủ, kèm sốt, mệt mỏi là tình trạng cảnh báo. Người bệnh không nên tự ý mua thuốc bôi trôi nổi mà cần đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
Để phòng ngừa các bệnh về da, người dân ở khu vực bị ảnh hưởng bởi lũ lụt cần lưu ý những nguyên tắc sau:
- Tắm rửa ngay bằng nước sạch sau khi tiếp xúc với nước lũ
- Lau khô cơ thể, đặc biệt vùng kẽ ngón, bẹn, nách
- Thay quần áo, giày dép khô, sạch
- Sử dụng găng tay, ủng khi dọn dẹp bùn đất
- Không gãi cào tổn thương da
- Bôi kem dưỡng da để phục hồi hàng rào bảo vệ
“Các bệnh về da có thể không nguy hiểm ngay nhưng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và sinh hoạt. Một vết xước nhỏ nếu không chăm sóc đúng cách có thể trở thành ổ nhiễm trùng nặng. Người dân cần đặc biệt chú ý vệ sinh da và đi khám ngay khi có dấu hiệu bất thường”, ThS.BSCKII Nguyễn Tiến Thành nhấn mạnh.
