Lá mơ lông là gì? 

Lá mơ lông (Paederia tomentosa), có tên khác là mơ tam thể, lá thúi địch… là một loại dây leo, dễ trồng, dễ mọc, lá mọc đối, hình trứng, có nhiều lông mịn trên gân, lá có một mặt màu tím nhạt, một mặt xanh, hoa màu tím. Đây không chỉ là một loại rau ăn kèm mà còn là một vị thuốc hay, có sẵn trong vườn nhà và có công dụng tốt với nhiều loại bệnh khác nhau.

Cây lá mơ có nguồn gốc từ các nước ở Châu Á có khí hậu nhiệt đới và ôn đới. Từ đó lan rộng ra ở các quần đảo như Hawaii, Polynesia, Melanesia… Hiện nay ở Việt Nam, cây được trồng ở khắp các tỉnh trừ vùng núi cao, cây dễ trồng, dễ mọc và phát triển mạnh. Cây ra hoa vào tháng 8 - 10. Lá dùng tươi và thường thu hái vào mùa hè, còn rễ thì thường vào mùa thu hoặc mùa đông.

Theo dược học cổ truyền, lá mơ lông vị chua, tính bình, có công dụng trừ phong hoạt huyết, chỉ thống giải độc, tiêu thực đạo trệ, trừ thấp tiêu thũng.

Thành phần hóa học của lá mơ lông

Lá mơ lông có chứa:

• Protein gồm các axit amin như: arginine, histidine, lysine, threonine, tyrosine, tryptophan, phenylalanine, cysteine, methionine và valine.
• Vitamin C và caroten.
• Mùi hôi ở lá là do thành phần: methyl mercaptan.
• Các hợp chất hữu cơ có hoạt tính sinh lý cao với cơ thể người (alkaloid) gọi là paederin và tinh dầu sulfur dimethyl disulfide có tác dụng như thuốc kháng sinh.

Lá mơ chữa bệnh gì và các bài thuốc từ lá mơ lông

1. Chữa chứng bí tiểu tiện

Tác dụng của lá mơ lông rất tốt trong việc chữa chứng bí tiểu, lấy lá mơ tươi sắc uống ngày 2 - 3 lần.

2. Điều trị các bệnh khớp ở người già như phong thấp, đau nhức khớp

Người già thường bị phong thấp, đau nhức, nhức mỏi khi thay đổi thời tiết. Có 3 cách từ lá mơ lông có thể giúp giảm đau hiệu quả như sau:

• Cách 1: Sắc lá mơ lông lấy nước uống, có thể lấy cả thân lá cây đều được.
• Cách 2: Giã dập lá mơ lông rồi cho vào tách, đổ nước sôi, hãm như trà. Sau đó, rót nước ra một cái cốc và cho thêm rượu vào để uống. Rượu có tác dụng dẫn thuốc chạy khắp cơ thể giúp giảm đau nhanh hơn.
• Cách 3: Băm nhỏ cả cây gồm thân và lá mơ lông, sau đó phơi khô, băm nhỏ. 1 kg lá mơ lông khô ngâm với 2 lít rượu, ngâm trong 10 ngày là uống được. Rượu này có thể trong uống ngoài xoa. Mỗi ngày uống 1 đến 2 ly.

3. Chữa đau dạ dày

Lá mơ lông chữa bệnh đường ruột từ bài thuốc đơn giản: lấy khoảng 20 - 30g lá mơ lông rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước cốt uống một lần trong ngày. Kiên trì dùng sẽ có hiệu quả.

4. Chữa viêm tai giữa ở trẻ

Hơ lá mơ lông (đa rửa sạch, để khô) trên lửa cho nóng rồi vò lá và nhét vào tai trẻ, để qua đêm đến sáng mới lấy ra. Lá mơ sẽ hút hết mủ có trong tai, trẻ sẽ hết đau.

5. Hỗ trợ điều trị hội chứng ruột kích thích (đi ngoài nhiều lần, đi liên tục)

Triệu chứng này tuy không nguy hiểm nhưng gây nhiều khó chịu, phiền toái cho người bệnh. Dân gian có cách chữa hữu hiệu như sau: lá mơ lông từ 40-100g (tùy tình trạng bệnh), gừng tươi 10g, 1 lòng đỏ trứng gà. Lá mơ lông rửa sạch, băm nhỏ. Gừng tươi lọc lấy nước. Sau đó trộn đều hỗn hợp, đem hấp cách thủy cho chín rồi ăn khi còn nóng.

6. Chữa tiêu chảy do nóng

Khi bị tiêu chảy do nhiệt với các biểu hiện: phân khắm, nước tiểu vàng, bụng quặn đau, đầy hơi, khát nước nhiều, hậu môn nóng rát, dùng 16g lá mơ, 8g nụ sim đem sắc với 50ml nước, lấy 200ml. Uống trong ngày, mỗi lần 100ml.

7. Chữa chứng sôi bụng, ăn khó tiêu

Lấy một nắm lá mơ tươi, rửa sạch, ăn kèm với cơm như rau hoặc giã nát lấy nước uống rồi ăn, uống liền trong 2 - 3 ngày sẽ có kết quả.

8. Giảm đau do bị trướng bụng, đầy hơi

Đun 15 - 60g lá mơ tươi với 3 bát nước, chắt bỏ bã lấy nước. Thêm nước ép trái cây vào nước lá mơ, uống hỗn hợp ngày 1 lần. Với cách dùng này không những giảm đau mà còn giúp thanh lọc cơ thể và tạo cảm giác ngon miệng hơn khi ăn.

9. Trị giun sán

Giã nát 50g lá mơ lông tươi, vắt lấy nước, thêm một chút muối, uống vào buổi sáng lúc đói. Hoặc lấy cả lá và ngọn mơ cho vào nước sôi để nguội, trước khi đi ngủ dùng nước này thụt hậu môn sẽ trị được giun kim.

10. Trị chứng kiết lỵ

Nếu bị kiết lỵ mới phát: lấy 1 nắm lá mơ và 1 nắm lá phèn đen, cả hai rửa sạch, tráng qua nước sôi, vẩy khô, giã nát rồi vắt lấy nước cốt uống, uống 2-3 lần/ngày.

Nếu bị kiết lỵ lâu ngày: lấy rễ mơ lông, cỏ seo gà, mã đề, đem sao qua rồi sắc uống. Hoặc lá mơ lông tươi, cỏ nhọ nồi tươi, mỗi vị 100g sắc đặc, chia nhiều lần uống trong ngày. Hoặc lá mơ thái nhỏ, đập vào lòng đỏ trứng gà, trộn đều , bọc lá chuối hấp cách thủy hoặc nướng, chia ăn 2-3 lần trong ngày, ăn liên tục 2-3 ngày. Đây là tác dụng của lá mơ lông với trứng gà được nhiều người công nhận hiệu quả.

Ngoài ra, để chữa bệnh kiết lỵ còn có 2 bài thuốc cầu kỳ và phức tạp hơn:

• Bài thuốc 1: lấy 20g lá mơ, 20g lá trâu cổ, 10g lá lốt, 10g nụ sim. Cho vào 700ml nước, sắc cho đến khi còn 200ml, chia thành 2 lần uống trong ngày.
• Bài thuốc 2: 30g lá mơ, 25g cỏ sữa, 20g rau sam, 5g thổ phục linh, 5g bạch thược, 10g vỏ măng cụt, 10g hạt cau khô. Sắc với 700ml nước cho đến khi còn 200ml, chia 2 lần uống trong ngày, mỗi ngày 1 thang.

11. Chữa bệnh ho gà

Lấy 150g lá mơ lông, 250g cỏ mần trầu, 250g bách bộ, 250g rễ chanh, 150g cam thảo dây, 250 cỏ nho nồi, 250g rau má, 100g trần bì, 50g gừng tươi thái lát, đường trắng. Cho tất cả vào 6 lít nước, đun sôi cho đến khi còn 1 lít, chia uống 2 - 3 lần trong ngày.

12. Chống co giật

Tác dụng của lá mơ lông trong việc chống co giật: giã nát 1 nắm lá mơ tươi, thêm 1 bát nước ấm rồi vắt lấy nước, lọc bã, uống 1 lần trong ngày, trước bữa tối.

13. Làm lành vết thương

Xay nhuyễn 1 nắm lá mơ lông rồi lấy bã đắp lên vết thương.

14. Chữa cảm lạnh

Lấy khoảng 20 - 25 lá mơ tươi hấp chín ăn hoặc ăn sống.

15. Trị mụn, ghẻ

Lấy lá mơ lông, giã nát, vắt lấy nước rồi chấm nước vào các vết mụn, ghẻ.

16. Chữa các bệnh về da như nấm da, chàm, eczema, zona

Lấy cây mơ lông gồm thân và lá, xay mịn rồi đắp vào chỗ ngứa.

17. Hỗ trợ chống suy dinh dưỡng ở trẻ

Lấy 20g rễ cây mơ và 1 cái dạ dày lợn, đem hầm nhừ, thêm gia vị vừa ăn rồi cho trẻ ăn, 2 tháng cho trẻ ăn 1 lần.

18. Kích thích tạo sữa

Tác dụng của lá mơ lông với bà bầu sau sinh đó là kích sữa rất hiệu quả. Lấy lá mơ nhồi với bột nếp cho hỗn hợp sệt, rồi cho lên chảo xào nóng, đắp lên 2 bầu ngực 1 tiếng để kích thích sữa về cho con bú.

19. Chữa chấn thương do ngã

Lấy 60g rễ cây mơ sắc với rượu trắng, lấy nước vừa uống vừa xoa trực tiếp lên vết thương.

20. Chữa bệnh lỵ amip

Lấy 50g lá mơ lông tươi, 150g cỏ nhọ nồi tươi, 30g lá đại thanh, 16g hạt cau khô sao vàng, 12g bách bộ, 8g vỏ cây đại đã cạo bỏ vỏ ngoài và sao vàng. Cho tất cả sắc nước uống, ngày uống 3 lần, sau bữa ăn 30 phút, uống trong 2 tuần, nếu có hiện tượng đi ngoài nhiều thì có thể bỏ vỏ cây đại.

21. Tác dụng của lá mơ lông với bà bầu

Tác dụng của lá mơ lông với bà bầu là làm món ăn chống ngán bằng cách, thái nhỏ lá mơ trộn với trứng gà, thêm gia vị rán với 1 chút dầu ăn hoặc đem hấp cách thủy để ăn.

Hoặc dùng lá mơ để tẩy giun: lấy khoảng 30 - 50g lá mơ giã nát, 30 - 50g hạt trâm bầu nghiền nát, và 100g bột nếp. Trộn hỗn hợp trên nặn thành viên rồi đem hấp, ăn 1 viên vào bữa sáng khi đói và không ăn thêm gì sau đó cho đến trưa, ăn như vậy khoảng 3 - 5 ngày sẽ sạch giun.

22. Lá mơ chữa bệnh phổi

Điều trị viêm phổi là công dụng của lá mơ với nước dừa được rất nhiều người quan tâm và nhiều trường hợp chia sẻ họ đã áp dụng và cải thiện bệnh tật. Lấy một nắm lá mơ xay nhuyễn với nước của 1 trái nước dừa xiêm hoặc 1 ly nước lọc (nếu không có nước dừa). Lọc bỏ xác, thêm vài muỗng mật ong, uống vào mỗi 9 giờ tối và 9 giờ sáng.

Tuy nhiên, các thầy thuốc khuyến cáo: với bài thuốc trên chỉ có thể sử dụng khi bệnh viêm phổi nhẹ, còn bệnh đã nặng thì dược liệu không thể giúp người bệnh chữa khỏi được.

23. Tác dụng của lá mơ lông với trẻ sơ sinh

Lá mơ lông còn có thể chữa ho cho trẻ em cực kỳ tốt, đây là một trong những tác dụng của lá mơ lông với trẻ sơ sinh thường được các bà mẹ áp dụng.  Chỉ cần lấy lá mơ lông 150g, bách bộ, rau má, rễ chanh, cỏ nhọ nồi, cỏ mần trầu, mỗi vị 250g, trần bì 100g, cam thảo dây 150g, gừng tươi 50g, sắc đặc, thêm đường kính chế dưới dạng sirô, ngày uống 2 – 3 lần, tùy theo tuổi. Chỉ trong 3 ngày con trẻ sẽ hết ngay chứng bệnh ho hen kéo dài.

Lưu ý khi sử dụng lá mơ lông

Khi dùng lá mơ tươi giã lấy nước, lá mơ phải được rửa sạch và rửa qua nước đun sôi để nguội để đảm bảo vệ sinh, tránh các tác dụng phụ của lá mơ lông.

Lá mơ có tác dụng tiêu hủy protein nên thường được ăn kèm với các món ăn nhiều chất đạm như thịt chó, gỏi… sẽ giảm cảm giác đầy bụng, nóng bụng, khó tiêu.

Khi áp dụng một số bài thuốc từ lá mơ để chữa bệnh, mọi người cần được bác sĩ chẩn đoán, tư vấn cụ thể để an toàn và đạt hiệu quả tốt nhất.

Tác dụng của lá mơ lông vô cùng phong phú, tuy nhiên còn rất hạn chế, khi bệnh tình trở nặng, thay vì kiên trì sử dụng lá mơ lông, bạn hãy tìm đến bác sĩ để nhận được sự trợ giúp y tế chuẩn xác nhất.