Bệnh tăng huyết áp có diễn biến thầm lặng, ít có những biểu hiện rõ ràng nhưng những biến chứng mà nó đem lại thì rất nặng nề. Điều đáng nói là hiện nay, bệnh tăng huyết áp đang phổ biến trong cộng đồng. Thế nhưng, có nhiều người mắc bệnh mà không biết.
Theo các chuyên gia y tế, trời lạnh là yếu tố bất lợi đối với người mắc bệnh tăng huyết áp, bởi vì nhiệt độ thấp khiến các mao mạch co lại, huyết áp đột ngột tăng cao, dễ gây các biến chứng, đặc biệt là tim mạch, đột quỵ...
Thông thường, huyết áp thường có 2 thời khắc cao điểm, đó là khoảng 9h và 18h. Huyết áp tăng cao hay xuống thấp là tùy theo sự thay đổi của tinh thần và cơ thể, thông thường trong khi ngủ khoảng 3 - 4h là thấp nhất, sáng sớm dần dần tăng cao, đến 9h là ở đỉnh cao nhất. Buổi chiều xuống khá thấp, đến 18h lại trở lại cao điểm và trước khi ngủ lại về đáy.
Vì huyết áp có thể lên xuống trong những điều kiện nhất định, nên để biết một người có bị cao huyết áp hay không, thì không thể xác định qua 1 lần đo, mà phải đo nhiều lần trong ngày. Khi đo, bệnh nhân phải tuân thủ những yêu cầu như không hút thuốc lá hoặc uống cà phê 15 - 30 phút trước khi đo, tinh thần thoải mái... và phải thực hiện đo đúng phương pháp.
5 việc cần làm để ổn định huyết áp, người mắc bệnh cần "tuân thủ":
Giữ ấm cơ thể
Khi thời tiết chuyển lạnh, người bị cao huyết áp cần mặc ấm, nhất là giữ ấm đầu, cổ, bàn chân, hạn chế ra ngoài khi thời tiết quá lạnh. Có thể dùng điều hoà và sử dụng bóng điện đỏ cho ấm, không nên dùng bếp than tổ ong hoặc than củi để sưởi trong phòng kín dễ gây ngộ độc khí CO, rất nguy hiểm.
Tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột, không nên thức khuya hay dậy quá sớm, vì nếu dậy quá sớm bước ra ngoài gặp cơn gió lạnh sáng sớm cũng có thể khiến huyết áp tăng cao.
Ảnh minh họa
Chế độ ăn uống
Cần kiểm soát chế độ ăn, đặc biệt là cần ăn nhạt. Nên duy trì chế độ ăn nhạt 5-6g muối/ngày với người trưởng thành, người đã bị tăng huyết áp thì ăn càng nhạt càng tốt. Nên ăn những thực phẩm giàu dinh dưỡng như thịt nạc, gà, cá, sữa và chế phẩm từ đậu. Ăn nhiều rau xanh, quả tươi, ngũ cốc nguyên hạt, ăn nhiều cam, quýt, bưởi dưa hấu là những thực phẩm giàu kali giúp lợi tiểu. Hạn chế thực phẩm chứa nhiều chất béo giàu cholesterol và nói không với rượu, bia, cà phê, thuốc lá.
Tập luyện
Tập luyện đều đặn và phù hợp với sức khỏe là rất quan trọng đối với người bị tăng huyết áp, giúp nâng cao khả năng chống lạnh và ổn định huyết áp. Người bệnh nên chọn hình thức tập luyện nhẹ nhàng, vừa sức như đi bộ, tập dưỡng sinh, thái cực quyền và khí công... Khi tập thể dục cũng phải chọn chỗ kín gió, ấm áp. Khởi động kỹ trước khi tập luyện. Vẫn cần lưu ý là không nên ra ngoài tập thể dục vào sáng sớm, thay vào đó những khi thời tiết quá lạnh hay nhiều gió có thể tập thể dục nhẹ nhàng trong nhà.
Giữ tâm lý thoải mái
Bệnh nhân tăng huyết áp cần hết sức chú ý đến các trạng thái tình cảm xảy ra hàng ngày trong cuộc sống như lo lắng, căng thẳng, tức giận... dễ không kiểm soát được huyết áp. Do vậy cần giữ cân bằng tâm lý bằng cách sống thoải mái, thư giãn, tránh căng thẳng lo âu.
Tuân thủ chỉ định điều trị
Người bệnh cần tuân thủ việc khám, điều trị và uống thuốc đều đặn theo đơn của bác sĩ để duy trì huyết áp ổn định. Không tự ý thay đổi thuốc, tự ý uống tăng liều thuốc hoặc uống các loại thuốc khác theo mách bảo. Tuyệt đối không tự bỏ thuốc khi huyết áp đã về trị số bình thường mà không có ý kiến của bác sĩ điều trị.
Huyết áp là áp lực của máu lên thành mạch, được xác định bằng 2 chỉ số là huyết áp tâm thu (chỉ số trên) và huyết áp tâm trương (chỉ số dưới). Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), huyết áp mục tiêu (huyết áp chuẩn nhất) là 120/80mmHg. Tăng huyết áp là khi huyết áp tâm thu từ 140mmHg trở lên hoặc huyết áp tâm trương từ 90mmHg trở lên. Ở người cao tuổi có thể gặp hình thái tăng huyết áp tâm thu đơn độc, nghĩa là huyết tâm thu lớn hơn hoặc bằng 140mmHg nhưng huyết áp tâm trương vẫn nhỏ hơn 90mmHg.
