Vàng da đi khám ra ung thư

Anh Nguyễn Văn L. (46 tuổi, Yên Bái) vừa bị ung thư gan. Anh L. cho biết gần đây anh thấy lòng bàn tay, da vàng và trong mắt cũng vàng hơn. Thấy dấu hiệu lạ, anh thử so hai bàn tay của mình và vợ thì lòng bàn tay của anh vàng sẫm.

Anh L. đến bệnh viện tỉnh khám. Bác sĩ thấy có khối u trong gan nên khuyên anh có thể đến các bệnh viện chuyên sâu hơn để khám ung thư. Tại Bệnh viện K, bác sĩ cho biết anh L. bị ung thư gan nguyên phát. Khối u 2 - 3 cm. Anh L. đã được phẫu thuật cắt u gan và chuẩn bị bước vào các đợt điều trị hoá chất tiếp theo.

Nói về ung thư gan, anh L. cho biết anh không có triệu chứng đau bụng hay mệt mỏi như những người cùng bệnh với mình ở trong phòng ngoài vàng da. Khi bác sĩ chẩn đoán ung thư gan, anh L. rất hoang mang lo lắng. Đến nay, sức khoẻ của anh đã tốt hơn.

Hay trường hợp của ông Bùi Văn H. (57 tuổi, Nam Định), bị ung thư gan 2 năm nay và đã được nút mạch điều trị. Ông H. cho biết ông đi khám sức khoẻ định kỳ thì siêu âm phát hiện u ở gan. Sinh thiết chẩn đoán ung thư biểu mô gan. Đến nay, khối u ung thư đã ổn định, ông chỉ tái khám 3 tháng 1 lần. So với những người khác, ông H. thấy mình may mắn vì bệnh được phát hiện ở giai đoạn sớm.

Tại Khoa Ngoại gan mật, Bệnh viện K trung ương nhiều bệnh nhân bị ung thư gan họ đều phát hiện ở giai đoạn muộn, chỉ khoảng 15 % bệnh nhân được tìm thấy bệnh qua đi sàng lọc sức khoẻ định kỳ. Bệnh không có triệu chứng gì nên người bệnh chủ quan. Một vài trường hợp có dấu hiệu vàng da, vàng mắt.

Ung thư gan cao thứ 3 thế giới

Theo thống kê của cơ quan nghiên cứu ung thư toàn cầu (IARC) với thống kê GLOBOCAN 2018, Việt Nam có 25.335 trường hợp mắc mới ung thư gan, 25.404 ca tử vong vì căn bệnh này. Với những số liệu mới này, ung thư gan đã vượt qua ung thư phổi và trở thành căn bệnh ung thư có số người mắc nhiều nhất trong năm 2018.

Đáng nói hơn, Việt Nam cũng thuộc nhóm những quốc gia có tỷ lệ bệnh nhân ung thư gan cao nhất thế giới, đứng sau Mông Cổ và Lào. Tỷ lệ mắc ung thư gan là 23,3/100.000 dân. Đây thực sự là những con số khiến người ta phải giật mình lo lắng.

PGS Nguyễn Xuân Thành, Nguyên bác sĩ Bệnh viện Quân y 103 (Hà Nội), cho biết ung thư gan ở nước ta có tỷ lệ tăng và ngày càng tăng vì nước ta nằm ở vùng trũng bệnh lý viêm gan vi rút B và C. Ước tính có khoảng 20% dân số mang vi rút viêm gan, đây là điều kiện tăng tỷ lệ người bệnh ung thư gan trong thời gian qua.

Theo PGS Thành, ung thư gan được coi như  “sát thủ thầm lặng” vì những biểu hiện của bệnh ở giai đoạn đầu là rất thấp. Tế bào ung thư hình thành khối u và phát triển âm thầm trong thời gian dài. Chỉ đến khi khối u to chèn ép gan gây ra các dấu hiệu đau vùng hạ vị, mệt mỏi, chán ăn, tiêu hoá kém và vàng da.

Những dấu hiệu này thường bệnh nhân đã ở giai đoạn muộn, khối u ung thư gan đã to hơn bình thường.

Cách sàng lọc ung thư gan tốt nhất là đi kiểm tra sức khoẻ định kỳ, đặc biệt là những người có tiền sử viêm gan vi rút và uống rượu. Trong gia đình, có anh, em, mẹ bị ung thư gan người bệnh cần chú ý vì nguy cơ ung thư gan trong các thành viên gia đình cao do tỷ lệ lây nhiễm viêm gan vi rút từ mẹ sang con ở Việt Nam cao.

Nếu bệnh được phát hiện ở giai đoạn sớm, các bác sĩ sẽ có thể điều trị bằng cách phẫu thuật loại bỏ khối u. Điều trị sớm cũng giúp bệnh nhân phục hồi nhanh và không để lại nhiều biến chứng, đồng thời hạn chế khả năng những tế bào ung thư ở gan có thể di căn đến các cơ quan khác trong cơ thể. Điều trị ung thư gan ở giai đoạn sớm cũng giảm thiểu nỗi lo về chi phí điều trị.

Phòng bệnh ung thư gan, PGS Thành cho biết cách tốt nhất là điều trị triệt để viêm gan vi rút. Tiêm vắc xin ngừa viêm gan B cho trẻ ngay từ khi chào đời. Hạn chế bia rượu, bỏ các ngũ cốc chứa nấm mốc vì trong nấm mốc này có aflatoxin gây ung thư gan.