Nói sớm hay muộn không liên quan trực tiếp đến IQ
Nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng chỉ số IQ của trẻ em là một cấu trúc phức tạp bao gồm nhiều khía cạnh như khả năng nhận thức, khả năng học tập và khả năng sáng tạo. Khả năng ngôn ngữ, đặc biệt là sự phát triển ngôn ngữ ở trẻ nhỏ chỉ là một khía cạnh của trí thông minh. Do đó không thể chỉ đơn giản đánh đồng việc trẻ biết nói sớm hay muộn với chỉ số IQ của trẻ.
Bộ não của mỗi trẻ phát triển ở tốc độ khác nhau và sự khác biệt này có thể ảnh hưởng đến thời điểm các kỹ năng ngôn ngữ của trẻ xuất hiện.
Một số trẻ có thể nói được những từ đơn giản khi được khoảng 1 tuổi, trong khi những trẻ khác có thể không bắt đầu nói cho đến khi được 2 tuổi hoặc thậm chí muộn hơn. Điều này không có nghĩa là những người nói muộn có chỉ số IQ thấp hơn, nhưng vùng não chịu trách nhiệm về ngôn ngữ của trẻ có thể cần nhiều thời gian hơn để trưởng thành.
Lý do khiến trẻ chậm nói
Sự khác biệt của từng cá nhân
Tốc độ phát triển về thể chất và tâm lý của mỗi trẻ là khác nhau. Một số trẻ có thể phát triển nhanh hơn ở một số khía cạnh nhất định (như kỹ năng vận động và kỹ năng xã hội), nhưng lại tương đối chậm hơn ở kỹ năng ngôn ngữ.
Môi trường gia đình
Việc kích thích ngôn ngữ trong môi trường gia đình có vai trò quan trọng đối với sự phát triển ngôn ngữ của trẻ. Nếu cha mẹ không thường xuyên giao tiếp với con cái, hoặc môi trường ngôn ngữ trong gia đình phức tạp (như nhiều ngôn ngữ cùng tồn tại) thì có thể ảnh hưởng đến việc học ngôn ngữ của trẻ.
Yếu tố di truyền
Yếu tố di truyền cũng có thể ảnh hưởng đến tốc độ phát triển ngôn ngữ của trẻ ở một mức độ nhất định. Nếu trong gia đình có thành viên chậm phát triển ngôn ngữ thì khả năng trẻ nói muộn cũng sẽ tăng lên.
Vấn đề về thính giác
Suy giảm thính lực là một lý do quan trọng khiến trẻ chậm biết nói. Nếu trẻ không thể tiếp nhận tín hiệu âm thanh một cách bình thường thì đương nhiên trẻ sẽ gặp khó khăn khi học nói.
Làm thế nào để thúc đẩy sự phát triển kỹ năng ngôn ngữ của trẻ?
Tạo môi trường ngôn ngữ phong phú
Cha mẹ nên giao tiếp nhiều hơn với con, kể chuyện, hát đồng dao, chơi trò chơi ngôn ngữ,... để kích thích ngôn ngữ phong phú cho trẻ.
Khuyến khích trẻ thể hiện bản thân
Khi trẻ cố gắng thể hiện ý tưởng của mình, cha mẹ nên đưa ra phản hồi tích cực và khuyến khích để tăng cường sự tự tin và mong muốn thể hiện bản thân của trẻ.
Chú ý đến sức khỏe thính giác của trẻ
Kiểm tra thính giác của trẻ thường xuyên để đảm bảo trẻ có thể tiếp nhận tín hiệu âm thanh bình thường.
Tìm kiếm sự trợ giúp chuyên nghiệp
Nếu con bạn bắt đầu nói muộn và có các hành vi bất thường khác (như phối hợp vận động kém, kỹ năng xã hội yếu,…), bạn nên đưa trẻ đi khám kịp thời để loại trừ các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.
Trang Aboluowang chia sẻ câu chuyên cha mẹ của một bé trai 2 tuổi rất lo lắng vì con mình chậm nói. Tuy nhiên, cậu bé có thể chỉ chính xác các loài động vật trong sách, thích lắng nghe những câu chuyện và có thể hiểu được những hướng dẫn phức tạp. Điều này cho thấy mặc dù bé trai này có chậm phát triển ngôn ngữ nhưng khả năng hiểu và nhận thức của bé là bình thường, thậm chí có thể vượt trội hơn những trẻ cùng độ tuổi ở một số khía cạnh. Sau khi được bác sĩ đánh giá và tư vấn, cha mẹ cậu bé bắt đầu chú ý hơn đến việc tương tác và giao tiếp với con, tạo ra môi trường ngôn ngữ phong phú hơn cho con. Theo thời gian, khả năng ngôn ngữ của cậu bé dần được cải thiện.
Tóm lại, việc trẻ biết nói sớm hay muộn không trực tiếp quyết định chỉ số IQ của trẻ. Nên chú ý nhiều hơn đến sự phát triển toàn diện của trẻ em thay vì chỉ tập trung vào kỹ năng ngôn ngữ của chúng.
Đồng thời, điều quan trọng là phải cung cấp cho trẻ em một môi trường hỗ trợ và giàu ngôn ngữ, khuyến khích trẻ khám phá và học tập theo tốc độ của riêng mình.
