Ngày 21/7/2022 vừa qua, TAND TP.HCM đã chính thức đưa vụ án bé gái 8 tuổi ở quận Bình Thạnh bị dì ghẻ tới tử vong ra xét xử công khai. Sau hơn 1 giờ tiến hành phiên tòa, đại diện Hội đồng xét xử quyết định trả hồ sơ vụ án để điều tra bổ sung, yêu cầu giám định các thương tích trước ngày cháu bé tử vong và sẽ công bố thời gian của phiên tòa sắp tới sau.
Lý giải về việc giám định bổ sung vết thương cũ của nạn nhân khi đã hỏa thiêu thi thể, luật sư Nguyễn Anh Thơm – Trưởng VPLS Nguyễn Anh (Hà Nội) – một trong các luật sư bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho bị hại - bé V.A phát biểu với báo chí: "Bản kết luận giám định pháp y tử thi cháu V.A ngày 20/01/2022 của Phòng kỹ thuật hình sự Công an TP Hồ Chí Minh kết luận nguyên nhân chết do phù phổi cấp do sốc đa chấn thương.
Cơ chế hình thành dấu vết để lại trên tử thi đã xác định có rất nhiều các tổn thương trên cơ thể là nguyên nhân cháu tử vong, trong đó ghi rõ: "Là các tổn thương cũ, do vật tày tác động gây nên. Nguyên nhân gây ra cái chết cho nạn nhân... Các tổn thương cũ, xảy ra trước khi tử vong trong khoảng từ 2 đến 25 ngày là yếu tố cộng thêm dẫn đến cái chết của N.T.V.A...''.
Ngay sau đó, trên trang cá nhân, luật sư Thơm cho biết thêm về thủ tục, số lần trả hồ sơ điều tra bổ sung của HĐXX tại phiên tòa sơ thẩm như sau:
Thứ nhất, về thủ tục trả hồ sơ:
Theo quy định tại Thông tư liên tịch số 02/2017 thì việc trả hồ sơ phải lập thành văn bản, có chữ ký của người có thẩm quyền và ghi rõ nội dung cần điều tra bổ sung, những vi phạm thủ tục tố tụng cần khắc phục. Sau khi nhận được hồ sơ và quyết định trả hồ sơ của Tòa án, nếu xét thấy không thể bổ sung, Viện kiểm sát phải chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra, nếu thấy quyết định trả hồ sơ của Tòa án không có căn cứ thì Viện kiể sát gửi văn bản nêu rõ lý do và chuyển lại hồ sơ cho Tòa án. Đối với cơ quan điều tra, sau khi nhận được hồ sơ phải tiến hành điều tra những nội dung trong quyết định trả hồ sơ. Sau khi kết thúc điều tra phải ra kết luận điều tra bổ sung. Tùy thuộc vào kết luận điều tra, Viện kiểm sát ra thông báo hoặc ban hành Bản cáo trạng mới nếu thay đổi tội danh, bổ sung tội mới và chuyển hồ sơ cho Tòa án tiến hành xét xử vụ án.
Thứ hai, về số lần trả hồ sơ của HĐXX tại phiên tòa sơ thẩm: Theo khoản 2 Điều 174 BLTTHS, HĐXX chỉ được trả hồ sơ điều tra một lần.
TÒA CÓ QUYỀN XÉT XỬ TỘI NẶNG HƠN TRUY TỐ
Căn cứ Điều 298 Bộ luật tố tụng hình sự quy định về Giới hạn của việc xét xử của Tòa như sau:
1. Tòa án xét xử những bị cáo và những hành vi theo tội danh mà Viện kiểm sát truy tố và Tòa án đã quyết định đưa vụ án ra xét xử.
2. Tòa án có thể xét xử bị cáo theo khoản khác với khoản mà Viện kiểm sát đã truy tố trong cùng một điều luật hoặc về một tội khác bằng hoặc nhẹ hơn tội mà Viện kiểm sát đã truy tố.
3.Trường hợp xét thấy cần xét xử bị cáo về tội danh nặng hơn tội danh Viện kiểm sát truy tố thì Tòa án trả hồ sơ để Viện kiểm sát truy tố lại và thông báo rõ lý do cho bị cáo hoặc người đại diện của bị cáo, người bào chữa biết; nếu Viện kiểm sát vẫn giữ tội danh đã truy tố thì Tòa án có quyền xét xử bị cáo về tội danh nặng hơn đó.
Như vậy, có thể thấy, nếu sau khi Tòa trả hồ sơ điều tra bổ sung khắc phục những thiếu sót nhằm xác định đúng tội danh, hành vi phạm tội của các bị cáo mà Viện kiểm sát vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố thì Tòa vẫn có thể xét xử bị cáo về một tội danh khác nặng hơn.
Trước đó, ngay khi vừa kết thúc phiên xét xử, trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Anh Thơm khẳng định tội ác của Trang và Thái là chưa từng có trong cuộc đời hành nghề luật sư của ông.
