Hội chứng ruột kích thích tuy không gây ảnh hưởng đến tính mạng nhưng lại gây ra nhiều phiền toái đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của bệnh nhân. Hiện nay, có rất nhiều phương pháp, những bài thuốc chữa hội chứng ruột kích thích an toàn mà hiệu quả từ dân gian hay đông y với những dược liệu, cây thuốc quen thuộc.

Vậy thực hư những bài thuốc này như thế nào? Cách thực hiện và liều lượng ra sao? Cùng tìm hiểu những thông tin hữu ích được tổng hợp trong bài viết dưới đây.

1. Hội chứng ruột kích thích là gì?

Hội chứng ruột kích thích còn có tên gọi là viêm đại tràng co thắt, bệnh đại tràng co thắt, bệnh đại tràng chức năng... Đây là một dạng rối loạn chức năng ở phần ruột già với nhiều yếu tố nguy cơ gây ra như chế độ ăn uống không lành mạnh, bị nhiễm khuẩn đường ruột, căng thẳng, stress,...

Chứng bệnh này xảy ra khá phổ biến ở Việt Nam và cả trên thế giới, có khoảng 20% dân số mắc phải với xu hướng ngày càng gia tăng. Nếu bệnh được phát hiện và chữa trị kịp thời với các bài thuốc chữa hội chứng ruột kích thích hiệu quả thì các triệu chứng sẽ bị đẩy lùi trong thời gian ngắn.

2. Những biểu hiện của hội chứng ruột kích thích

Khi mắc chứng viêm đại tràng co thắt, người bệnh sẽ có những triệu chứng bệnh như sau:

Đau bụng

Đau bụng được xem là một triệu chứng điển hình của hội chứng ruột kích thích. Thông thường, bộ phận ruột và não sẽ làm việc cùng nhau để kiểm soát vấn đề tiêu hóa của cơ thể. Khi xuất hiện vấn đề bên trong hệ tiêu hóa, thông qua các hormone, dây thần kinh ở ruột sẽ phát tín hiệu đến hệ thần kinh. Điều này sẽ khiến cho các cơ trong đường tiêu hóa bị căng và đau với vị trí phổ biến là vùng bụng dưới.

Tiêu chảy

Với hội chứng ruột kích thích, việc vận chuyển thức ăn qua ruột diễn ra nhanh, khiến bệnh nhân bị tiêu chảy. Tình trạng tiêu chảy được chia thành 4 nhóm chính:

• IBS tiêu chảy chiếm ưu thế
• IBS táo bón chiếm ưu thế
• IBS vừa tiêu chảy vừa táo bón
• IBS không tiêu chảy không táo bón

Trong đó, có khoảng 1/3 bệnh nhân thuộc nhóm IBS tiêu chảy chiếm ưu thế. Cứ trung bình mỗi tuần sẽ đi tiêu 12 lần, gấp 2 lần so với người bình thường.

Táo bón

Trong thực tế, có tới hơn 50% bệnh nhân mắc chứng ruột kích thích bị táo bón chiếm ưu thế. Sự trục trặc tín hiệu giữa não và ruột khiến thời gian vận chuyển bình thường của phân tăng hoặc chậm. Lúc này, ruột sẽ hấp thụ nhiều nước từ phân và khó tiêu, dẫn đến táo bón.

Táo bón và tiêu chảy luân phiên

Biểu hiện của bệnh nhân mắc chứng ruột kích thích vừa tiêu chảy vừa táo bón chiếm khoảng 20%. Dấu hiệu này liên quan đến tình trạng đau bụng kinh niên, tái phát thường xuyên. Và xu hướng trở nên nghiêm trọng hơn so với các nhóm khác. Vì vậy, khi gặp triệu chứng này, bệnh nhân cần theo dõi sát sao và điều trị kịp thời, tránh để lại những biến chứng nguy hiểm.

Thay đổi nhu động ruột

Thời gian phân di chuyển trong đường ruột chậm khiến chúng bị khô, cứng do ruột hấp thụ nhiều nước và triệu chứng táo bón trầm trọng hơn. Ngược lại, sự di chuyển của phân trong đường ruột nhanh cũng làm cho ruột ít hấp thụ nước gây ra tình trạng tiêu chảy.

Khi bạn đại tiện ra máu, trong phân có lẫn máu thì đó có thể là biểu hiện của các bệnh lý nguy hiểm khác. Do đó, bạn cần đến bác sĩ chẩn đoán chính xác và có cách điều trị phù hợp.

Đầy hơi

Chướng bụng, đầy hơi cũng là một trong các biểu hiện thường thấy của chứng ruột kích thích. Theo kết quả của một nghiên cứu mới đây, có khoảng 83% người mắc bệnh này cảm thấy đầy hơi, đau bụng. Khi bị tình trạng đầy hơi, bạn nên hạn chế sử dụng các thực phẩm chứa lactose để dễ chịu hơn.

Mệt mỏi và khó ngủ

Khi mắc hội chứng ruột kích thích, hầu hết bệnh nhân đều cảm thấy mệt mỏi, khó chịu. Ngoài ra, chất lượng giấc ngủ cũng không tốt, nhiều người rơi vào tình trạng mất ngủ, hay bị thức giấc, uể oải vào buổi sáng.

Ngoài ra, các bệnh nhân mắc chứng ruột kích thích còn gặp một số vấn đề khác như rối loạn kinh nguyệt, đau cơ, nhức đầu, rối loạn vị giác, chóng mặt, đau ngực, sốt,...

3. Những cách điều trị hội chứng ruột kích thích

Hội chứng ruột kích thích nếu không được chữa trị sớm có thể để lại những biến chứng thành mạn tính như các bệnh trĩ, sa trực tràng, ung thư đại tràng,... Hơn nữa, các triệu chứng của bệnh cũng khiến bệnh nhân luôn trong tình trạng lo lắng, căng thẳng và bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày.

Khi xuất hiện các dấu hiệu bệnh, bạn nên đến bác sĩ chuyên khoa để khám, chẩn đoán tình trạng chính xác để áp dụng phương pháp điều trị phù hợp.

Sử dụng thuốc tây y theo chỉ định của bác sĩ

Tùy thuộc vào từng mức độ tiến triển của bệnh, các bác sĩ sẽ chỉ định bạn sử dụng các loại thuốc phù hợp như thuốc chống táo bón, thuốc giảm đau, thuốc giảm sự co thắt được ruột, thuốc trị tiêu chảy, thuốc an thần,...

- Đối với các bệnh nhân bị táo bón: Thường bác sĩ sẽ kê đơn thuốc chống táo bón kết hợp với việc bổ sung chất xơ để giúp việc đi tiêu dễ dàng hơn.

- Đối với bệnh nhân tiêu chảy: Sử dụng thuốc trị tiêu chảy.

- Đối với bệnh nhân bị đau bụng thường xuyên: Uống thuốc chống co thắt đường ruột.

Các loại thuốc sẽ giúp bệnh nhân cảm thấy dễ chịu hơn, các triệu chứng bệnh thuyên giảm. Lưu ý, bệnh nhân nên sử dụng thuốc theo đúng chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ và phải trao đổi ngay nếu gặp bất cứ tác dụng phụ nào xảy ra.

Những bài thuốc dân gian chữa hội chứng ruột kích thích

Các bài thuốc chữa hội chứng ruột kích thích từ các loại thảo dược được nhiều người áp dụng bởi chúng khá lành tính và hiệu quả. Dưới đây là một số bài thuốc dân gian bạn có thể tham khảo:

Cây lược vàng

Cây lược vàng chứa nhiều chất kích thích sinh học, có tác dụng an thần, giảm đau, giảm co thắt và chữa trị các vết thương nhanh chóng. Những chất này còn có khả năng chữa nhiều bệnh như viêm loét dạ dày, hen suyễn, bệnh về mắt,...

Cách sử dụng cây lược vàng làm bài thuốc chữa hội chứng ruột kích thích khá đơn giản:

- Ngâm rượu: Dùng lá và thân cây lược vàng rửa sạch, đập dập, thái thành khúc rồi phơi nắng. Cho vào bình thủy tinh, đổ ngập rượu và ngâm khoảng 15 ngày. Mỗi ngày dùng 1 chén nhỏ trước khi ăn.

- Hãm nước sôi: Thân và lá cây lược vàng rửa sạch, thái nhỏ. Cho vào bình thủy tinh, đổ 1l nước sôi vào hãm trong khoảng 12 giờ. Uống nhiều lần trong ngày.

- Ăn sống: Cách đơn giản nhất là rửa lá cây lược vàng rồi ăn sống trước bữa ăn. Mỗi ngày dùng 3 lần.

Hoa chuối

Không chỉ là nguyên liệu để chế biến nhiều món ăn ngon, hoa chuối còn mang lại nhiều tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe: chống nhiễm trùng, chống oxy hóa, trị rối loạn tiêu hóa, kiểm soát đường huyết, giảm táo bón, trị đầy hơi...

Cách điều trị hội chứng ruột kích thích với hoa chuối như sau: 10g hoa chuối rửa sạch, sắc lấy nước, bỏ bã. Khi uống, hòa thêm một chén rượu trắng. Hoặc dùng 10g hoa chuối, 30g gạo, 1 quả tim lợn để nấu chung và ăn trong 10 ngày liên tiếp.

Cây mã đề

Cây mã đề có nhiều tác dụng trị bệnh như chữa lành vết thương, hỗ trợ đường tiêu hóa, chữa đại tràng co thắt, mát gan lợi tiểu,...

Người ta thường dùng mã đề để trị bệnh đại tràng co thắt theo 2 cách như sau:

- Cách 1: Dùng mã để rửa sạch, sao vàng. Hãm cùng với lá chè xanh khoảng 20 phút. Uống nước này thay nước trong ngày.

- Cách 2: Dùng mã đề, hoa hòe rửa sạch, sao vàng, sau đó tán thành bột mịn. Mỗi lần dùng 2 thìa pha với nước ấm, uống 2 lần/ngày. Thực hiện liên tục từ 1-2 tuần để các triệu chứng bệnh thuyên giảm.

Củ riềng

Củ riềng tính ấm, tác dụng giảm đau bụng, trị tiêu chảy, giảm nôn ói và chữa hội chứng ruột kích thích hiệu quả.

Các bài thuốc chữa hội chứng ruột kích thích từ củ riềng như sau:

- Cách 1: 50g củ riềng cả rễ và vỏ, 6g gừng khô. Đem nguyên liệu thái lát và đun sôi với nước. Uống 2 lần/ngày.

- Cách 2: 20g riêng tươi, 20g lá lốt rửa sạch, sắc lấy nước uống hàng ngày, thay cho nước lọc.

Củ sen

Củ sen có tác dụng thanh lọc cơ thể, điều trị các bệnh về dạ dày, đại tràng. Ngoài ra, trong củ sen có chứa hàm lượng chất xơ dồi dào, tốt cho hệ tiêu hóa.

Bài thuốc chữa hội chứng ruột kích thích từ củ sen: dùng 40g củ sen, 60g gạo trẻ, 60g đậu ván trắng. Trong đó củ sen bỏ vỏ, thái lát mỏng, gạo và đậu đãi sạch. Đem tất cả nguyên liệu nấu cháo. Mỗi ngày ăn từ 2-3 lần cho đến khi khỏi bệnh.