Chiều 26/2, cuộc họp của Thường trực Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch Covid-19 diễn ra dưới sự chủ trì của Phó thủ tướng Vũ Đức Đam (Trưởng ban Chỉ đạo).
Tốc độ lây lan của biến thể virus SARS-CoV-2 mới và vaccine phòng dịch là những nội dung chính được Thường trực Ban Chỉ đạo và các chuyên gia đề cập.
Năng lực phản ứng phải tương ứng tốc độ lây lan
Các chuyên gia cho biết những nghiên cứu trong phòng thí nghiệm trên thế giới cho thấy tốc độ lây lan sinh học của biến thể mới virus SARS-CoV-2 nhanh hơn khoảng 1,7 lần.
Song trên thực tế, các chuyên gia đánh giá tốc độ lây lan của biến thể mới nhanh gấp 4-5 lần. Điều này đòi hỏi năng lực phát hiện, cách ly, khoanh vùng, đặc biệt là xét nghiệm phải tăng tương ứng.
Thường trực Ban Chỉ đạo đánh giá năng lực phản ứng của ngành y tế, chính quyền, lực lượng các cấp được nâng lên rất rõ.
So sánh ổ dịch tại Hải Dương (1/2021) và Đà Nẵng (tháng 7/2020), đại diện Bộ Y tế phân tích ở Hải Dương chỉ sau 3 ngày đã “đuổi kịp” dịch kể từ khi phát hiện ca bệnh đầu tiên, kiểm soát dịch sau 8 ngày. Trong khi đó, con số này ở Đà Nẵng lần lượt là 11 ngày và 23 ngày.
Tuy nhiên, dịch bệnh ở Hải Dương xảy ra tại những cụm công nghiệp có số lượng công nhân rất lớn. Biến chủng virus SARS-CoV-2 tại Hải Dương (biến thể Anh B.1.1.7) có khả năng lây lan nhanh hơn virus gây dịch bệnh tại Đà Nẵng (biến thể châu Âu D614G).
PGS.TS Trần Đắc Phu nhận định nhiều nguyên nhân gây nên đợt dịch vừa qua nhưng có điều trùng hợp là các biến thể virus đều từ bên ngoài xâm nhập vào và có phần trùng với khoảng thời gian nhiều chuyên gia nước ngoài vào Việt Nam làm việc, cách ly ngắn hạn.
Đồng tình với nhận định của các chuyên gia, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng chiến lược 5 bước (ngăn chặn, phát hiện, cách ly, khoanh vùng dập dịch và điều trị hiệu quả) được áp dụng hiệu quả trong đợt chống dịch vừa qua, cần tiếp tục kiên trì thực hiện.
Trường hợp biến thể mới lây lan nhanh hoặc dẫn đến rủi ro cao, theo ông Đam, có thể áp dụng các biện pháp “phong tỏa trong phong tỏa” như Hải Dương đã thực hiện.
Vòng trong truy vết nhỏ nhưng chặt, còn vòng ngoài phong tỏa tạm thời ở quy mô rộng hơn. Sau khi xác định được yếu tố rủi ro sẽ dỡ phong tỏa vòng ngoài để chống dịch và giảm thiểu thiệt hại kinh tế, tránh xáo trộn đời sống người dân.
Có vaccine cũng không được chủ quan
Phó thủ tướng nhấn mạnh vaccine ngừa Covid-19 vẫn là giải pháp căn cơ nhất. Nhưng có vaccine rồi cũng không được chủ quan. Vì kháng thể chống lại virus chỉ sản sinh khi tiêm mũi thứ hai. Trong khoảng thời gian giữa mũi thứ nhất và thứ hai, phải coi người dân như chưa được tiêm vaccine.
Thêm nữa, Việt Nam chưa thể tiêm vaccine cho tất cả người dân. Cơ quan chức năng cần tiếp tục kiểm soát dịch bệnh, còn người dân (kể cả trường hợp đã được tiêm vaccine) vẫn phải thực hiện nghiêm thông điệp 5K và các biện pháp chống dịch theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
Phó thủ tướng Vũ Đức Đam hoan nghênh Bộ Y tế, Bộ KH&CN và đơn vị đã rất nỗ lực, cố gắng để thực hiện chương trình nghiên cứu, phát triển vaccine ngừa Covid-19 của Việt Nam. Sáng nay, một trong 3 vaccine đang được phát triển ở Việt Nam đã bắt đầu giai đoạn thử nghiệm thứ hai.
Ông đề nghị việc nghiên cứu, phát triển, thử nghiệm vaccine trong nước phải “tuân thủ các bước, chắc chắn nhưng cố gắng nhanh nhất có thể”. Đến nay, các đơn vị nghiên cứu đã rút ngắn 50% thời gian thực hiện giai đoạn 2, từ 6 tháng xuống 3 tháng.
Những thông tin ban đầu cho thấy các vaccine ngừa Covid-19 chỉ sinh ra kháng thể trong một thời gian nhất định, có nghĩa nhiều khả năng hàng năm đều phải tiêm nhắc lại chứ không phải một đợt, hay một năm là xong.
“Chúng ta vẫn phải tiếp tục cảnh giác vì không ai có thể chắc chắn ở Việt Nam không có mầm bệnh, thậm chí ổ dịch tiềm tàng trong cộng đồng. Chúng ta cảnh giác nhưng không run sợ vì đã quen với ‘kẻ địch Covid-19’, dù có biến thể nào đi chăng nữa. Và sẽ chiến thắng nếu kiên trì chiến lược chống dịch từ đầu”, Phó thủ tướng nhấn mạnh.
Việt Nam ngày 26/2 ghi nhận 5 ca mắc mới Covid-19, trong đó 4 ca ghi nhận tại Hải Dương đã được cách ly tập trung và một ca nhập cảnh đã được cách ly ngay tại Đồng Tháp.
Từ ngày 25/1 đến nay đã ghi nhận 831 ca mắc trong nước, trong đó, 12/13 tỉnh, thành phố có ca bệnh liên quan đến ổ dịch tại Hải Dương (là người trở về từ Hải Dương hoặc tiếp xúc với F0); 10/13 tỉnh, thành phố qua 14 ngày không ghi nhận ca mắc mới trong cộng đồng.
