Ngày Tết, ngoài việc sửa sang nhà cửa thì việc dọn bàn thờ ngày Tết cũng là một việc rất quan trọng. Để có một bàn thờ Tết đẹp là một việc khá cầu kì và đòi hỏi sự cẩn thận cũng như tỉ mỉ cao. Nhưng với tấm lòng thành thì để có một bàn thờ gia tiên ngày Tết thật đẹp là việc nên làm của các bậc con cháu. Dưới đây là một số hướng dẫn trong việc dọn bàn thờ ngày Tết cũng như cách chưng bàn thờ ngày Tết đúng cách. Mời các bạn tham khảo nhé.

Tìm hiểu về bàn thờ ngày Tết

Ý nghĩa bàn thờ ngày Tết 

Truyền thống "Uống nước nhờ nguồn" "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" là nét đẹp văn hóa của người Việt nên việc thờ phụng ông bà, tổ tiên, dọn dẹp trang trí bàn thờ ngày Tết có một ý nghĩa hết quan trọng và linh thiêng mỗi độ Tết đến, Xuân về. 

Việc dọn dẹp, trang trí bàn thờ ngày Tết như là một cách hiếu kính, tưởng nhớ đến thần linh, ông bà, tổ tiên ở thế giới bên kia, như là một phương thức giao tiếp, sợi dây kết nối quan trọng giữa cõi âm và cõi dương của các gia đình người Việt.

Dọn dẹp bàn thờ ngày Tết

Bàn thờ là nơi ngự vị của các vị thần, Phật và các bậc tiền nhân trong gia đình. Vị trí bàn thờ, nhất là bàn thờ Phật ngày Tết, cần được đặt ở vị trí trung tâm và cao nhất trong nhà. Tuyệt đối đừng để một số đồ vật cùng vách mà cao hơn bàn thờ là không nên (bóng đèn do chân không chạm đất nên không tính). Bàn thờ ngày Tết cần phải được dọn dẹp sạch sẽ. Chổi quét và khăn lau bàn thờ cần được dùng riêng, hạn chế sự chung đụng. Rất không nên sử dụng khăn lau nhà, lau cửa, lau ô tô đi lau bàn thờ, bát hương. Nước lau bát hương, bàn thờ cũng phải là nước sạch, và chỉ dùng 1 lần rồi đổ. (Đừng tham tiết kiệm một tí nước mà giông cả năm).

Việc quét dọn bàn thờ tuy không quá câu nệ, nhưng nên dành cho người đàn ông trong gia đình. Nó thể hiện sự hiếu kính cùng nhu cầu giao hòa, gắn kết thế giới tâm linh linh thiêng. Việc bày biện, thắp hương trên bàn thờ không phân biệt nam, nữ tuổi tác. Nhưng theo nếp xưa, mọi người thường mời người đàn ông lớn tuổi nhất trong gia đình, dòng tộc là người khấn và thắp hương cho ông bà, tổ tiên trong bàn thờ ngày Tết vào các thời điểm quan trọng: tất niên, đêm giao thừa, mừng năm mới, ngày 23 tháng Chạp…

Việc sắp xếp bàn thờ ngày Tết cũng cần thật tỉ mỉ và cẩn trọng. Bát hương cần được đặt chính giữa bàn thờ (tượng trưng cho tinh tú) và quay ra ngoài (hình 2 con rồng nhả châu hướng ra ngoài). Ngày Tết thì nên thắp hương vòng (tượng trưng cho vũ trụ, nén hương, bàn thờ là trục vũ trụ). Hai bát hương trái phải cần được sắp xếp phù hợp để tạo thành thế tam tài. Hai góc ngoài bàn thờ ngày Tết bắt buộc phải có 2 đèn dầu hoặc nến tượng trưng cho mặt trời bên trái và mặt trăng bên phải.

Lễ vật thắp hương dâng cúng cho bàn thờ ngày Tết rất đa dạng. Nhưng bắt buộc phải có tiền vàng mã, các chén rượu và nước, một đĩa ngũ quả lớn ở trung tâm bàn thờ, một bình hoa lớn. Các lễ vật khác có thể khác nhau tùy theo từng địa phương và phong tục. Hoa trang trí bàn thờ ngày Tết bắt buộc phải là hoa tươi, còn hoa cắm bình có thể là hoa giấy bạc, giấy vàng. Hương để thắp bàn thờ ngày Tết nên sử dụng hương vòng, hương có mùi thơm để tăng phần ấm cúng. Việc thắp hương cần phải được diễn ra liên tục trong ít nhất 4 ngày: ngày 30, mùng 1, mùng 2 và mùng 3.

Bàn thờ ông Địa ngày Tết

Ngoài bàn thờ gia tiên ngày Tết, bàn thờ ông Địa ngày Tết cũng cần phải được chú trọng không kém, đặc biệt là những nhà mà làm ăn buôn bán. Cách bài trí bàn thờ ông Địa ngày Tết cũng cần phải sạch sẽ, gọn gang. Nên rửa tượng thần Tài, ông Địa thật sạch sẽ, vệ sinh bàn thờ, bát hương cẩn thận. Hoa quả, nước rượu cũng cần được thay thế thường xuyên. Cũng như bàn thờ gia tiên, trong những ngày Tết, cần phải thắp 5 nén hương mỗi lần.

Còn rất nhiều điều để nói về bàn thờ ngày Tết nữa, có gia đình cũng tiến hành lập bàn thờ Tổ quốc ngày Tết bên cạnh bàn thờ gia tiên, để tưởng nhớ đến công lao và lịch sử dựng nước, giữ nước lâu dài của dân tộc Việt, các vong linh đất Việt. Bàn thờ Tổ quốc ngày Tết cũng là một cách bảo tồn các giá trị lịch sử và văn hóa của người Việt, nhất là trong thời kỳ hội nhập, giao thoa các nền văn hóa đa dạng hiện nay, với đặc điểm về lễ vật cúng bao gồm bánh chưng, bánh dày tưởng nhớ thời Hùng Vương, dưa hấu đỏ liên quan sự tích Mai An Tiêm, chén nước trong, đĩa trầu cau tượng trưng cho tình cảm anh em, họ hàng thắm thiết,... Tuy nhiên trong thời lượng hạn hẹp của bài viết, cũng như kiến thức chưa đầy đủ của người viết, chúng tôi chỉ có thể nêu ra được những điều căn bản. Nếu còn thiếu sót điều gì, mong bạn đọc bỏ qua và đóng góp ý kiến tại địa chỉ facebook của trang báo hoặc dưới phần bình luận dưới đây. Xin vô cùng trân trọng và cám ơn.\

Fanpage Phụ nữ và gia đình: https://www.facebook.com/phunugiadinhvietnam/