Phiên tòa xét xử sơ thẩm công khai đối với bị cáo Nguyễn Võ Quỳnh Trang (27 tuổi, quê Gia Lai) và bị cáo Nguyễn Kim Trung Thái (37 tuổi, cha ruột của nạn nhân) nhận được sự quan tâm lớn của dư luận. Theo kết luận điều tra của Cơ quan CSĐT Công an TP. HCM và Cáo trạng của VKSND TP. HCM thì bị cáo Nguyễn Võ Quỳnh Trang đã phạm tội 'Giết người' và 'Hành hạ người khác', được quy định tại Điều 123, Điều 140 Bộ luật Hình sự; bị cáo Nguyễn Kim Trung Thái đã phạm tội 'Hành hạ người khác' và 'Che giấu tội phạm', được quy định tại Điều 140, Điều 389 Bộ luật Hình sự.
Luật sư Nguyễn Anh Thơm (Trưởng văn phòng luật sư Nguyễn Anh, Đoàn luật sư Hà Nội) đã giành cho chúng tôi một cuộc trò chuyện đặc biệt sau khi trở về từ TP.HCM. Trước đó, anh cùng 3 luật sư bảo vệ quyền lợi cho bé gái 8 tuổi bị dì ghẻ bạo hành tử vong đã thành công bước đầu khi các kiến nghị đưa ra được tòa ghi nhận và xem xét, đồng thời trả hồ sơ cho VKS để điều tra bổ sung theo kiến nghị của người bảo vệ lợi ích hợp pháp của bị hại về giám định thương tích, thương tật của bị hại vào các ngày 7, 10, 11 và 12-12-2021 là có cơ sở, được chấp nhận.
Với LS Thơm, hành trình bảo vệ cho bé V.A vẫn tiếp tục: 'Đây là vụ án để lại cho tôi nhiều kỷ niệm, cảm xúc và ám ảnh nhất. Có lẽ tôi sẽ không thể quên được trong cuộc đời mình.'
NẾU KHÔNG KHÔI PHỤC ĐƯỢC DỮ LIỆU CAMERA VỤ ÁN SẼ RẤT KHÓ KHĂN
- Xin chào LS Nguyễn Anh Thơm. Được biết anh vừa trở về Hà Nội sau phiên tòa sơ thẩm ngày 21/7 vừa qua. Cảm xúc lúc này của anh thế nào?
- LS Thơm: Cảm giác của tôi đến thời điểm này rất khó tả. Tôi rất xúc động trước sự quan tâm của người dân Tp.HCM và người dân cả nước. Qua đây xin gửi lời cảm ơn đến tất cả bà con đã đồng hành cùng các luật sư trong hành trình đòi công bằng, công lý xã hội.
- Luật sư thấy thế nào trước phản ứng của người dân, đặc biệt là trên mạng xã hội trước sự việc này?
- LS Thơm: Bản thân tôi rất xót xa, vì cháu không có tội tình gì mà phải hứng chịu sự mâu thuẫn của người lớn, từ mâu thuẫn đó trút hận thù lên cháu vô cớ như vậy. Chúng tôi rất bất bình trước sự tàn độc, vô cảm như vậy.
- Trong hành trình bảo vệ quyền lợi cho bé V.A, có câu chuyện nào khiến anh nhớ nhất không ạ?
- LS Thơm: Quá trình từ Hà Nội và TP. HCM để bảo vệ quyền lợi cho cháu bé tôi đã nhận được tình cảm và sự quan tâm của mọi người. Tôi nhớ nhất là khoảnh khắc mà sau khi chúng tôi kết thúc phiên tòa sơ thẩm, tôi cùng LS Trần Thị Ngọc Nữ ra về thì mọi người ở ngoài rất đông và động viên luật sư rất nhiều. Tôi chưa từng gặp trong quá trình hành nghề của mình. Đặc biệt là có 1 cụ già, cụ đi từ rất xa lên tòa để ủng hộ công lý cho bé V.A. Cụ vừa nắm tay chúng tôi, vừa khóc, cụ kể là cụ đi từ sáng sớm lên đây, không bán hàng nữa vì muốn lên ủng hộ cho cháu bé, thực sự là rất xúc động.
- Anh có thể chia sẻ thêm về quá trình khiến anh lại quyết định nhận bảo vệ quyền lợi cho cháu bé miễn phí?
- LS Thơm: Ban đầu tôi biết đến sự việc qua báo chí truyền thông thôi. Với kinh nghiệm 20 năm trong nghề tôi cũng có những đánh giá, phân tích về vụ án. Tôi cũng bày tỏ quan điểm về việc người bố phải chịu trách nhiệm về cái chết của cháu bé, chứ không chỉ là ở 'che giấu tội phạm'. Gia đình sau đó biết đến tôi và có lời đề nghị nhờ tôi hỗ trợ trong việc bảo vệ quyền lợi cho cháu bé. Tôi đã đồng ý nhận trợ giúp pháp lý miễn phí cho gia đình và nhanh chóng vào TP.HCM để gặp gỡ gia đình làm việc và tiếp nhận hồ sơ vụ án.
- Vụ việc lần này được dư luận rất quan tâm, luật sư có bao giờ bị tác động bởi dư luận bên ngoài hay không?
- LS Thơm: Tôi tham gia bất kỳ vụ án nào thì ý kiến của công luận hay mạng xã hội chỉ là nguồn tham khảo. Quan trọng là người làm pháp luật phải có cái đầu lạnh và phải dựa trên quy định của pháp luật. Chúng tôi phải đối chiếu giữa ý kiến của dư luận xã hội với những quy định của pháp luật để soi chiếu. Có nhiều người am hiểu luật cũng đóng góp những ý kiến rất xác đáng để chúng tôi có cơ sở xem xét cho vụ án mình đang tiếp nhận.
- Theo thông tin thì cơ quan điều tra đã trích xuất 283 clip để làm bằng chứng tại tòa. Liệu đó có phải là 283 lần cháu V.A đã bị bạo hành?
- LS Thơm: Các clip này là cơ quan điều tra đã thu giữ được trong thời gian dài, chủ yếu là từ thời điểm cháu bị bạo hành đến ngày cháu tử vong. Cơ quan điều tra đã nén thành 283 tài liệu để làm tài liệu điều tra để trích xuất hình ảnh, file ghi âm.
- Như vậy có thể số lần cháu bị đánh còn nhiều hơn thế?
-LS Thơm: Hành vi của đối tượng diễn ra trong thời gian liên tục rất dài như thế, thì cơ quan điều tra sẽ bóc tách những hình ảnh, chi tiết cụ thể diễn tả lại hành vi bị cáo đã bạo hành cháu bé, đó cũng là bằng chứng biết nói khiến bị cáo phải tâm phục khẩu phục. Trong vụ án này nếu không thu giữ được camera hình ảnh thì rất khó để buộc tội đối tượng. Ban đầu các đối tượng không khai đúng sự thật chỉ nói là do tức giận dạy cháu học mới đánh rồi cháu bị nôn chớ dẫn tới tử vong, chứ không biết là cháu đã bị bạo hành thời gian dài.
Trong khi đó bị cáo Thái đã xóa camera. Sau đó, cho đến khi cơ quan điều tra thu giữ điện thoại của người bố khôi phục lại camera mới phát hiện ra tội ác kinh hoàng trong thời gian dài. Lúc đó thì bị cáo buộc phải khai nhận vì chứng cứ đã quá rõ ràng, chối cũng không được.
- Trong phiên xử sơ thẩm, tòa đã xem xét kiến nghị từ phía các luật sư và hoãn phiên tòa trả hồ sơ để điều tra bổ sung. Lý do của việc này là gì và nó có ảnh hưởng gì đến quá trình điều tra hay kết quả của vụ án hay không?
- LS Thơm: Chúng tôi đã có những kiến nghị hội đồng xét xử xem xét quá trình điều tra còn thiếu sót, như là việc trưng cầu giám định thương tích của cháu bé, đặc biệt là những ngày trước ngày tử vong. Tòa đã chấp nhận kiến nghị của luật sư chúng tôi và trả lại hồ sơ để điều tra bổ sung để không để lọt tội phạm.
Các đối tượng đã bạo hành thời gian dài, cháu liên tiếp có những vết thương do bị bạo hành. Những thương tích cũ là yếu tố cộng vào cùng với những thương tích nặng nề trong ngày 22/12 đã gây nên cái chết của cháu... Đặc biệt, theo tôi, người bố phải chịu trách nhiệm đồng phạm với bị cáo Trang vì rõ ràng trong thời gian như vậy, biết con bị bạo hành nhưng không can ngăn, vẫn lạnh lùng, mặc kệ con. Nếu như Thái không biết thì không nói, nhưng Thái mở camera biết con bị đánh nhưng vẫn không can ngăn.
Thời điểm tính mạng của cháu đang rất mong manh, người bố vẫn không có một hành động gì, mặc kệ Trang đánh con. Trước đó, Thái và Trang có thỏa thuận là khi Trang dạy dỗ cháu Thái không được can thiệp, giao cho bạn gái dạy dỗ con. Nhưng theo tôi đây hoàn toàn không chỉ là dạy dỗ mà có thù tức cá nhân. Nếu người bố không đồng thuận thì Trang không thể nào hành động như vậy.
- Trên mạng xã hội lan truyền lá đơn được cho là mẹ của bị cáo Nguyễn Võ Quỳnh Trang nói lý do con hành hạ bé V.A là do rối loạn tâm thần hậu Covid-19, anh quan điểm thế nào nếu giả sử có trường hợp trên xảy ra?
- LS Thơm: Theo tôi, các bậc làm cha làm mẹ có quyền bảo vệ con, lá đơn đó cũng là quyền của công dân thôi. Nhưng với những gì nêu trong đơn thì không có cơ sở, không bằng chứng đó là ngụy biện. Tòa khi tiếp nhận đơn cũng sẽ phải điều tra, giám định theo quy định của pháp luật mới đưa ra kết luận.
Hơn nữa trong quá trình điều tra, cơ quan điều tra xác định hai bị cáo có đủ năng lực hành vi về năng lực pháp luật, có đầy đủ năng lực để chịu trách nhiệm hình sự với những hành động của mình. Việc gửi đơn như vậy không có giá trị về pháp lý.
TÔI SẼ ĐẶT TÊN BÉ THỨ 2 NHÀ TÔI LÀ 'AN'
- Với vai trò của một người cha, luật sư có chia sẻ gì không?
- LS Thơm: Tôi cũng có cháu hơn cháu bé trong vụ án 3 tuổi. Con rất yêu quý bố, mình cũng rất quấn con, quan tâm từng li từng tí. Trẻ em hôm nay là thế giới ngày mai là tương lai của chúng ta. Tôi biết rằng trong quá trình dạy dỗ con cái cũng có lúc này lúc khác, nhưng mình không được cho phép mình quyền dùng vũ lực với con.
Trong vụ án này, không phải chỉ là dạy dỗ con vì con không nghe lời mà còn có những thù tức cá nhân trút giận lên cháu bé. Chính vì thế mà nhìn cháu bé gái rất đáng yêu như thế mà phải hứng chịu những bạo hành dã man như vậy, thực sự rất xót xa. Tôi có chia sẻ với mọi người trong gia đình, nếu thời gian tới tôi dự kiến có cháu thì dù cháu trai hay cháu gái tôi cũng sẽ đặt tên là An. Đó là thể hiện tình cảm của tôi, như là cháu được sinh ra lần nữa trong vòng tay của tôi, để bù đắp cho con. Tôi mong sau này xã hội không xảy ra những vụ việc đau lòng như thế.
- Luật sư có bị ảnh hưởng tâm lý khi theo đuổi vụ án này không?
- LS Thơm: Nói không ảnh hưởng tâm trạng thì cũng không đúng. Vì trách nhiệm của tôi hàng ngày vẫn phải tiếp tục nghiên cứu hồ sơ, phân tích hành vi, chứng cứ và càng ngày đọc hồ sơ vụ án càng kinh khủng, tôi tin chắc mọi người sẽ không ai có thể chịu được khi xem những hành động dã man của bị cáo đối với cháu bé. Tôi cũng là con người cũng có cảm xúc, cũng có trái tim nóng, mình cũng là người cha nên thực sự rất ám ảnh. Có lẽ là phải khi kết thúc vụ án tôi mới có thể trở về cuộc sống bình thường.
- Còn gia đình của anh khi biết anh đồng hành cùng vụ án này, phản ứng của mọi người ra sao?
- LS Thơm: Gia đình tôi rất hiểu con người, công việc của tôi như thế nào, nên với vụ án này cũng vậy, gia đình đều rất hiểu và ủng hộ. Trong những vụ án hình sự luôn tiềm ẩn những nguy hiểm, nhưng chúng tôi không bao giờ chùn bước. Vì cuộc đời mình có ý nghĩa khi mà mình giúp được cho nhiều người bằng năng lực của mình.
- Thế còn con trai của anh, cháu bé có chia sẻ gì với bố không ạ?
- LS Thơm: Cháu nhà tôi cũng nói vui với bố là 'Con cứ mở mạng ra là thấy bố'. Mấy lần trước khi tôi vào TP. HCM tôi cũng đưa cháu đến thắp hương cho em bé 8 tuổi và chia sẻ câu chuyện của em với cháu. Cháu cũng thể hiện quan điểm của mình là sao lại có người độc ác như vậy. Nên cháu rất hiểu. Mỗi khi nghĩ đến con là tôi lại nghĩ đến bé, chính vì thế tôi mới quyết định đặt tên cho người con thứ 2 của tôi giống tên bé.
Cảm ơn luật sư về cuộc trò chuyện. Chúc anh thật nhiều sức khỏe tiếp tục hành trình bảo vệ công lý của mình.