Phụ nữ mất khả năng sinh sản vì giảm cân

Vân Vân, 18 tuổi, bị sức ép bởi cuộc thi tuyển sinh đại học, cô lại còn giảm hết mức lượng thức ăn, mỗi bữa chỉ ăn rau và không ăn các món chính. Kỳ nghỉ hè, Vân Vân lại kiên trì tiết chế các loại thức ăn để giảm béo, sau khi giảm được hơn 10 cân, cô cũng bắt đầu gặp rắc rối bởi chu kỳ kinh nguyệt ngày càng thưa.

Vì lo lắng nên Vân Vân đi cùng mẹ đến Bệnh viện Sức khỏe bà mẹ và trẻ em tỉnh Vũ Hán để kiểm tra, kết quả cho thấy chức năng buồng trứng cách xa lệch khỏi quỹ đạo bình thường, vĩnh viễn mất khả năng sinh con.

Thêm trường hợp của Vi Vi, 26 tuổi đến từ Vũ Hán đã ấn định ngày kết hôn vào cuối tháng 10, vì để mặc được chiếc váy cưới nhỏ xinh, cô đã “điên cuồng” giảm cân. Ăn kiêng, tập thể dục và uống thuốc giảm cân, sau 2 tháng cô đã giảm thành công 20kg, nhưng sau đó liên tiếp xảy ra những rắc rối: số lượng kinh nguyệt ngày càng ít, sau đó kinh nguyệt không trở lại.

Kinh nguyệt 3 tháng liên tiếp không đến, Vi Vi vô cùng hoảng sợ. Cô lập tức đến Bệnh viện Sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em Vũ Hán kiểm tra. Sau khi bác sĩ thăm khám và chuẩn đoán Vi Vi bị suy buồng trứng sớm. Buồng trứng của Vi Vi giống như của người phụ nữ 60 tuổi đã bị mãn kinh, đã không thể rụng trứng được nữa. Trong tương lai, chúng ta chỉ có thể dựa vào liệu pháp thay thế estrogen và progesterone.

Tại sao giảm cân lại dẫn đến suy buồng trứng sớm?

Bác sĩ Bành Tường Sĩ, trường khoa Sản của Bệnh viện Sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em Vũ Hán nói rằng, giảm cân quá mức khiến lượng chất béo bên trong cơ thể bị giảm "cấp tốc", khi tỷ lệ chất béo giảm xuống quá thấp sẽ ảnh hưởng đến lượng estrogen trong cơ thể, vì chất béo là thành phần chủ yếu để tạo thành estrogen.

Chất béo trong cơ thể không đủ, sẽ khiến estrogen bị thiếu hụt, estrogen thiếu có thể làm rối loạn kinh nguyệt, thậm chí còn gây tắt kinh, mà tắt kinh kiềm hãm chức năng rụng trứng của buồng trứng và gây ra tình trạng suy buồng trứng.

Không chỉ vậy, một số chị em giảm cân bằng các loại thuốc giảm cân cấp tốc, hay nhịn ăn quá dài ngày. Các thành phần của thuốc hay do thiếu chất dinh dường sẽ ảnh hưởng đến sự hoạt động của buồng trứng. Tình trạng này là báo động đối với các bạn trẻ chỉ vì mong muốn một thân hình hoàn hảo nhanh chóng mà thực hiện giảm cân quá đà.

Ngoài ra, lối sống bất thường, áp lực lớn, tâm trạng mệt mỏi, và lạm dụng các sản phẩm chăm sóc sức khỏe là một số nguyên nhân phổ biến dẫn đến “suy buồng trứng sớm”. Trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều bệnh nhân trẻ bị suy buồng trứng sớm, trên 20 tuổi không phải là hiếm, trẻ nhất mới chỉ 18 tuổi.

Giáo sư Vương Thế Tuyên, bác sĩ trưởng khoa Sản, bệnh viện Đồng Tế cho biết: Buồng trứng là cơ quan sinh dục đặc thù dành cho phái nữ, tác dụng vô cùng quan trọng trong cuộc sống của phụ nữ. Tốc độ lão hóa của buồng trứng vượt xa so với các cơ quan khác trong cơ thể.

Sự lão hóa buồng trứng đề cập đến quá trình lão hóa chức năng buồng trứng của phụ nữ theo độ tuổi, yếu tố di truyền như tiền sử gia đình có người bị suy buồng trứng sớm, cũng làm tăng nguy phát triển chứng rồi loạn này.

Phụ nữ phải cảnh giác với sự lão hóa buồng trứng

Nếu một phụ nữ có một hoặc nhiều triệu chứng sau đây, cần phải cảnh giác với sự lão hóa buồng trứng. Khi những thay đổi sau xảy ra trong cơ thể, bạn nên đến bệnh viện kịp thời và bác sĩ sẽ đánh giá chức năng buồng trứng thông qua các cuộc kiểm tra.

1. Thay đổi kinh nguyệt: Thông thường triệu chứng thường gặp nhất ở bệnh nhân suy buồng trứng đó là hiện tượng rồi loạn kinh nguyệt.  Hầu như các chị em vẫn có kinh nguyệt hàng tháng nhưng số lượng máu ra ít chỉ nghĩ đó là hiện tượng kinh nguyệt không đều nhất thời chứ không nghĩ đó là những triệu chứng đầu tiên của bệnh nên lơ là, thờ ơ không đi khám và chữa.

2. Mức estrogen giảm: Chẳng hạn như tính tình thay đổi, dễ bị kích động, khô sinh dục, cảm giác nóng rát, mất ham muốn tình dục, loãng xương, gãy xương, đau mỏi gối, mất ngủ, hay nóng trong người, ra mồ hôi trán và đầu….

3. Suy giảm khả năng sinh sản hoặc vô sinh: Khả năng sinh sản giảm đáng kể, và nguy cơ sẩy thai tự nhiên tăng.

4. Những thay đổi trong hệ thống vú và bộ phận sinh dục: Teo vú, rụng lông mu và teo âm hộ.

Thay đổi thói quen và chế độ ăn uống để phòng ngừa lão hóa buồng trứng

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng hút thuốc và phơi nắng lâu dài có thể làm mãn kinh sớm 1.5-2 năm. Tập thể dục đều đặn trước khi mãn kinh có thể trì hoãn sự mãn kinh tự nhiên, cải thiện triệu chứng liên quan đến mãn kinh và duy trì sức khỏe tim mạch sau thời kỳ mãn kinh. Ngăn ngừa sự xuất hiện của bệnh loãng xương và bệnh tim mạch.

Ăn nhiều trái cây và rau quả, vitamin D, giảm axit béo không bão hòa và chế độ ăn uống protein cao, có thể trì hoãn lão hóa buồng trứng, trì hoãn sự xuất hiện của thời kỳ mãn kinh.

Hạn chế tổng lượng calo hàng ngày bằng cách cung cấp đủ chất dinh dưỡng như axit amin thiết yếu và vitamin để vẫn đảm bảo rằng cơ thể không bị suy dinh dưỡng. Đây là can thiệp lão hóa hiệu quả nhất, và đã được chứng minh là kéo dài đáng kể tuổi thọ, trì hoãn và giảm tỷ lệ mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác.

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng giới hạn calo vừa phải (2-35%) có thể ức chế sự hoạt hóa của nang nguyên sinh, cải thiện dự trữ buồng trứng, và trì hoãn sự khởi đầu của lão hóa buồng trứng.

Uống đúng số lượng cà phê, trà và rượu vang, cũng có thể trì hoãn sự lão hóa của buồng trứng. Polyphenol chứa trong trà và cà phê là một chất chống oxy hóa mạnh có thể nhặt rác các gốc tự do do sự trao đổi chất của con người tạo ra. Bảo vệ dự trữ buồng trứng và trì hoãn sự lão hóa của nó.

Tuy nhiên, không được uống rượu vang quá mức, không chỉ trực tiếp gây tổn thương tuyến sinh dục và gây co rút buồng trứng, mà còn gián tiếp ảnh hưởng đến sự bài tiết các hormon tuyến yên bằng cách làm tăng tổn thương não, ảnh hưởng đến chức năng buồng trứng.

Sớm hoặc muộn, nhanh hay chậm, cuối cùng chúng ta sẽ đi đến bước lão hóa. Khi buồng trứng bắt đầu có dấu hiệu lão hóa, đừng sợ hãi và lo lắng, đối mặt với một trái tim khoan dung và tích cực, và duy trì sức khỏe tâm thần.