Quả bòn bon hay còn được gọi là boòng boong, có tên khoa học là Lansium domesticum, thuộc họ Meliaceae. Với hương vị thơm, ngọt và chua nhẹ, đây là loại quả được ưa chuộng vào những ngày hè.
Tuy nhiên, trong hạt và vỏ của trái bòn bon có chứa một số chất có độc tính. Nếu ăn với lượng quá nhiều có thể gây hại đối với sức khoẻ.
1. Giá trị dinh dưỡng của quả bòn bon
Quả bòn bon là một loại trái cây giàu dinh dưỡng chứa nhiều dưỡng chất quan trọng như protein, carbohydrate, khoáng chất, vitamin và chất xơ dồi dào. Đặc biệt, quả bòn bon rất giàu vitamin A, thiamine và riboflavin, cần thiết cho nhiều chức năng của cơ thể.
Trong 100g quả bòn bon có chứa:
2. Lợi ích sức khoẻ của quả bòn bon
Quả bòn bon được biết đến với nhiều lợi ích sức khoẻ nổi bật như:
2.1. Tăng cường sự hình thành hồng cầu
Trái bòn bon rất giàu vitamin như riboflavin và thiamine, cung cấp 8-11% lượng riboflavin được khuyến nghị hàng ngày cho người lớn. Riboflavin đóng một vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất và chức năng thần kinh, sản xuất hồng cầu, giúp chuyển hóa carbohydrate, giúp chuyển hoá carbohydrate để cung cấp năng lượng cho cơ thể.
Bòn bon có hàm lượng vitamin B2 cao tốt cho hệ thần kinh và sản xuất hồng cầu (Ảnh: Internet)
2.2. Ngăn ngừa tổn thương tế bào
Quả bòn bon chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh giúp chống lại các gốc tự do gây hại cho tế bào. Gốc tự do gây ra sự rối loạn hoạt động bình thường của tế bào, phá hủy tế bào và đẩy nhanh quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể.
Một nghiên cứu được công bố vào năm 2006 cho thấy quả bòn bon có khả năng chống oxy hóa tương tự như các loại trái cây nhiệt đới khác như chuối và đu đủ.
Ngoài ra, quả bòn bon còn chứa limonoids - đây là chất có thể chống ung thư và bảo vệ cơ thể khỏi nhiều yếu tố gây ung thư.
2.3. Tốt cho răng và xương
Quả bòn bon có chứa vitamin A và phốt pho. Vitamin A thực chất là một loại vitamin tan trong chất béo, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì răng và hệ xương. Phốt pho cũng là dưỡng chất giúp xương chắc khỏe, sản xuất năng lượng, đảm bảo cơ thể hoạt động bình thường.
Quả bòn bon có chứa vitamin A và phốt pho - hai dưỡng chất tốt cho xương và răng (Ảnh: Internet)
2.4. Tốt cho hệ tiêu hoá
Quả bòn bon có hàm lượng chất xơ cao. Chất xơ có nhiều vai trò đối với cơ thể, đặc biệt với hệ tiêu hoá. Chất xơ là yếu tố thúc đẩy sự phát triển của các loại lợi khuẩn sinh sống trong đường ruột, do đó giúp quá trình tiêu hoá tại ruột diễn ra hiệu quả hơn, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất.
Ngoài ra, chất xơ có thể kiểm soát hàm lượng cholesterol trong máu nên có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
2.5. Ngăn ngừa bệnh sốt rét
Nghiên cứu gần đây cho thấy quả bòn bon là một nguồn hợp chất có tác dụng chống lại các chủng Plasmodium falciparum kháng chloroquine, một trong những động vật nguyên sinh gây bệnh sốt rét.
Chiết xuất từ quả bòn bon làm xáo trộn vòng đời của Plasmodium falciparum và có hoạt tính chống lại chủng ký sinh trùng kháng chloroquine.
2.6. Tốt cho làn da
Sức khỏe làn da có thể được duy trì bằng cách thường xuyên tiêu thụ thực phẩm có chứa lợi ích vitamin E. Quả bòn bon cũng bao gồm một lượng vitamin E dồi dào nên có thể có tác dụng duy trì sức khỏe làn da như ngăn ngừa lão hóa sớm, làm mềm và mềm da, giữ ẩm cho da, bảo vệ da khỏi tia UV và giúp chữa lành vết thương.3
Trái bòn bon chứa nhiều vitamin tốt cho sức khoẻ làn da (Ảnh: Internet)
3. Lưu ý khi ăn quả bòn bon để tránh độc tố
Mặc dù được biết có nhiều lợi ích đối với sức khoẻ nhưng vỏ và hạt của bòn bon có chứa độc tố. Do đó, khi ăn loại quả này, mọi người nên lưu ý:
- Hạt của trái bòn bon có vị đắng và có chứa một chất xác định là cấu trúc alkaloid có thể gây độc cho con người. Do đó, những múi bòn bon có hạt to thì mọi người không nên nhai hoặc nuốt.
- Theo Đông Y, vỏ của trái bòn bon có thể dùng để chữa bệnh như hỗ trợ điều trị bệnh tiêu chảy. Tuy nhiên, vỏ của loại quả này lại có chứa chất acid lansium - chất này có độc tố cao, tiêu thụ với liều cao có thể làm ngưng tim ở ếch. Do đó, khi bóc loại quả này, mọi người không nên dùng miệng cắn mà nên dùng tay hoặc dao để tách vỏ.
- Người bị tiểu đường không nên ăn quá nhiều bòn bon vì hàm lượng đường trong loại trái cây này khá cao.
Để bổ sung trái bòn bon vào chế độ ăn uống, mọi người có thể ăn như một loại trái cây, dùng trong các bữa nhẹ. Tuy nhiên, mỗi ngày bạn nên ăn với lượng vừa phải để tránh gây quá tải cho hệ tiêu hoá.
