Nói tới đề kháng sau khi khỏi Covid-19, các bác sĩ đều nhận định, người khỏi bệnh thường có được kháng thể khoảng 6 tháng sau đó sẽ giảm dần. Mức kháng thể của F0 khỏi bệnh thậm chí còn hơn cả người được tiêm vắc xin.
Thế nhưng, gần đây đã có nghiên cứu phát hiện ra điều vô cùng đặc biệt. Đó là người có khả năng ‘miễn dịch siêu nhân’ nhờ tiêm vắc xin sau khi mắc Covid-19.
Một số nhà khoa học gọi hiện tượng này là "siêu miễn dịch". Với Shane Crotty, chuyên gia về miễn dịch trên người, khả năng chống chịu virus corona cao đột biến ở một số người được ông gọi với cái tên "miễn dịch hỗn hợp".
Theo các nhà khoa học, người có hệ miễn dịch hỗn hợp là người từng nhiễm virus SARS-CoV-2, sau đó được tiêm vaccine sử dụng công nghệ mRNA của Pfizer hoặc Moderna.
Cơ thể họ không chỉ tạo ra lượng kháng thể lớn, những kháng thể ấy có độ linh hoạt cao, có khả năng chống chọi nhiều loại biến chủng đang hoành hành trên thế giới, và dường như cũng sẽ phát huy hiệu quả trước bất cứ biến chủng nào xuất hiện trong tương lai.
"Có lý do để tin rằng những người này được bảo vệ hiệu quả trước phần lớn, thậm chí là tất cả biến chủng SARS-CoV-2 mà chúng ta có thể phải đối mặt trong tương lai", Paul Bieniasz, chuyên gia về virus từ Đại học Rockerfeller, nói.
Trong một nghiên cứu công bố hồi tháng 8, ông Bieniasz và các cộng sự phát hiện kháng thể ở những người này có khả năng trung hòa rất mạnh 6 biến chủng nằm trong danh sách quan ngại của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), gồm cả biến chủng Delta và Beta.
"Có thể tôi đang phỏng đoán 1 chút, nhưng tôi cho rằng những người này có cơ chế miễn dịch trước các loại virus giống SARS chưa lây lan sang con người," Bieniasz nói thêm.
Bằng chứng từ những người đã tham gia nghiên cứu, không chỉ có hiệu quả với virus nCoV
Theo các nhà khoa học, đó là những người đã tiếp xúc "lai" với virus. Cụ thể, họ là những người đã từng bị nhiễm virus corona vào năm 2020, sau đó được tiêm vắc xin Covid-19 công nghệ mRNA trong năm nay.
"Những người này có phản ứng đáng kinh ngạc với vắc xin. Kháng thể trong máu họ thậm chí có thể trung hòa được virus SARS-CoV-1, chủng virus corona từng gây ra đại dịch SARS 20 năm trước. Virus này rất khác virus SARS-CoV-2", giáo sư Hatziioannou, Đại học Rockefellercho biết.
Thậm chí, những kháng thể này còn có thể vô hiệu hóa được loại virus đã được con người sửa gene để tăng khả năng chống lại hệ miễn dịch. Virus này gồm 20 đột biến có khả năng ngăn chặn kháng thể của con người bám dính vào chúng.
Kháng thể từ những người chỉ tiêm vắc xin hoặc chỉ mắc nCoV trước đó trở nên vô dụng trước loại virus này. Thế nhưng kháng thể từ người có miễn dịch hỗn hợp có thể vô hiệu hóa được chúng.
Theo bà Hatziioannou, phát hiện này cho thấy vắc xin sử dụng công nghệ mRNA phát huy hiệu quả mạnh mẽ đối với người từng mắc Covid-19 trước đó.
"Nhiều nghiên cứu hiện tập trung vào mục tiêu tìm ra loại vắc xin bảo vệ cơ thể trước các biến chủng virus có thể xuất hiện trong tương lai. Nghiên cứu này cho thấy, về mặt kỹ thuật, chúng ta đã có loại vắc xin đó", bà Hatziioannou nói.
Tuy vậy, để có miễn dịch hỗn hợp này, con người đầu tiên cần phải bị lây nhiễm virus corona. "Sau khi bị nhiễm bệnh, kháng thể dường như sẽ tiến hóa, chúng không chỉ mạnh hơn mà còn có độ phủ rộng hơn và nhạy hơn trước các đột biến của virus", bà Hatziioannou cho biết.
Các nhà khoa học lúc này vẫn chưa chắc chắn tất cả những người từng mắc Covid-19, sau đó được tiêm vắc xin mRNA, đều có hệ miễn dịch mạnh mẽ trước virus SARS-CoV-2. Thực tế, nhóm của bà Hatziioannou mới chỉ nghiên cứu trên nhóm 14 bệnh nhân.
"Chúng tôi mới chỉ có thể nghiên cứu ở quy mô hạn chế, bởi vì nghiên cứu này tốn rất nhiều công sức và phức tạp. Nhưng ở tất cả người bệnh đều thấy cùng một hiện tượng", bà Hatziioannou cho biết.
Thêm các nghiên cứu khác
Cụ thể, trong một nghiên cứu đăng tải trên tuần san New England Journal of Medicine, các nhà khoa học đã phân tích kháng thể của những người từng bị nhiễm virus SARS-CoV-1 hồi năm 2002 hoặc 2003, và sau đó được tiêm vắc xin mRNA vào năm nay.
Kết quả là những người này cũng sản sinh 1 lượng kháng thể rất lớn có khả năng vô hiệu hóa các biến chủng của virus giống với virus SARS, trong đó có biến chủng Delta của virus SARS-CoV-2.
Dù vậy, các nhà khoa học vẫn chưa trả lời được nhiều câu hỏi về vấn đề này. Chẳng hạn như điều gì sẽ xảy ra nếu người nhiễm Covid-19 sau khi được tiêm vắc xin? Liệu những người chưa từng nhiễm virus corona có sản sinh "phản ứng miễn dịch siêu nhân" nếu họ được tiêm liều vắc xin thứ 3?
Giáo sư Hatziioannou cho biết lúc này bà chưa thể trả lời những câu hỏi như vậy. "Tôi chắc chắn rằng liều vắc xin thứ 3 sẽ giúp kháng thể của con người tiến hóa thêm, kháng thể đó có thể chống lại nhiều biến thể của virus, nhưng có được như sau khi nhiễm bệnh hay không thì chưa biết được ," bà Hatziioannou cho biết.
