Nhập viện sau 4 giờ nuốt mật

Bệnh nhân D.N.T. (59 tuổi, Hải Phòng) phải nhập viện do đau bụng quằn quại, đau hạ sườn, đi tiêu chảy sau 2 giờ nuốt mật cá trắm.

Theo người nhà của ông T., buổi trưa liên hoan gia đình mổ con cá trắm khoảng 4kg. Nghe nói mật cá trắm tốt nên ông T. giữ lại và nuốt mật kèm theo cốc rượu. Cả nhà vẫn ăn cơm trưa bình thường.

Hai tiếng sau, ông T. thấy đau bụng dữ dội kèm theo nôn, tiêu chảy đi ngoài nhiều lần. Nghĩ ông bị ngộ độc thức ăn nên để ông ở nhà theo dõi nhưng đến 16 giờ chiều cùng ngày, thấy ông T. đau quá, mặt tái mét, đi ngoài nhiều, người tái xanh nên gia đình đưa vào bệnh viện cấp cứu.

Bệnh nhân được đưa vào Viện Y học Biển thành phố Hải Phòng cấp cứu. Qua kết quả xét nghiệm, bác sĩ chẩn đoán tình trạng suy tạng nặng nề do ngộ độc: Men gan tăng rất cao (GOT: 6350U/l, GPT: 4740 U/L (gấp từ 150 đến trên 200 lần giá trị bình thường).

Bệnh nhân được chẩn đoán ngộ độc mật cá trắm và được điều trị bằng thuốc, bù điện giải, uống than hoạt tính kèm theo dõi suy thận, suy tạng khác kèm theo rối loạn đông máu. Qua 12 giờ cấp cứu chống độc và hồi sức tích cực, bệnh nhân cải thiện dần, chỉ số men gan giảm, không có dấu hiệu suy tạng khác.

Đây không phải lần đầu tiên các bác sĩ cấp cứu cho bệnh nhân suy đa tạng. Cách đây không lâu, ông Nguyễn V.P. (61 tuổi, Gia Lâm, Hà Nội) cũng được gia đình đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện Bạch Mai sau khi ông nuốt cả mật con cá trắm đen 7kg.

Theo lời kể của người thân, ông P. bị đau đầu gối do thoái hoá xương khớp. Nghe mách mật cá trắm trị nhức mỏi xương, ông P. ra chợ đặt mua bộ lòng cá trắm kèm theo còn mật. Mang về, ruột cá ông cho chó ăn còn mật cá ông giữ lại cho vào chén rượu trắng và uống. 

Sau khi uống rượu mật cá, ông P. đau bụng, vã mồ hôi, tiêu chảy, nôn ói ra dịch. Người nhà vội đưa bệnh nhân vào bệnh viện cấp cứu. Khi vào cấp cứu tại Bệnh viện Bạch Mai, tình trạng gan bị nhiễm độc.

Theo bác sĩ Nguyễn Đàm Chính, Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai, xét nghiệm cho thấy men gan cao gấp 200 lần bình thường. Chỉ số này cho thấy gan bị tổn thương nặng nề.

Theo bác sĩ Chính, nhiều bệnh nhân nuốt mật cá trắm to và chỉ 1 giờ sau đã bị ngộ độc. Mật cá to người dân càng quý, càng ưu tiên cho người có bệnh nuốt. Trong khi đó, bác sĩ Chính cho rằng cá càng to, mật càng lớn thì mức độ gây độc càng mạnh. Ngộ độc mật cá trắm gây suy gan, suy thận. Thận suy gây phù, ứ nước trong cơ thể khiến bệnh nhân có thể tử vong vì phù phổi cấp.

Các bệnh nhân dùng mật cá trắm trị bệnh hoặc bồi bổ, đều là “đơn thuốc” truyền miệng vì đến nay chưa có nghiên cứu khoa học nào chỉ ra mật cá trắm, cá chép chữa bệnh.

Có thể gây tử vong

Bác sĩ Nguyễn Bảo Nam, Trưởng khoa Cấp cứu Hồi sức tích cực và Chống độc biển, Viện Y học Biển Hải Phòng cho biết, khi uống mật cá trắm với rượu, mật ong hoặc nuốt nguyên mật là bệnh nhân đã “tự đầu độc” cơ thể với một lượng lớn alcol steroid gọi là 5a. Chất độc Cyprinol, gây rối loạn chuyển hóa các bộ phận của cơ thể và gây độc, đặc biệt đối với thận và gan. 

Với những con cá trắm, cá chép từ 3 kg trở lên, chắc chắn gây ngộ độc và không cấp cứu kịp thời sẽ gây tử vong sau 2 ngày.

Các biểu hiện ngộ độc mật cá trắm xuất hiện khoảng 2-4 giờ sau khi nuốt mật. Trường hợp nhẹ, bệnh nhân sẽ bị đau bụng, nôn, đại tiện lỏng, nặng thì vô niệu do thận bị suy, phù to, hôn mê, tử vong.

Bác sĩ Chính khuyến cáo người dân không nên nghe theo các bài thuốc truyền miệng rằng uống mật cá có lợi cho sức khỏe.

Mặt khác, bản thân mỗi người đều có một túi mật rất to, cơ thể con người thường xuyên sản sinh ra dịch mật đủ để tiêu hóa thức ăn. Vì vậy, không cần thiết phải uống mật động vật để giúp tiêu hóa tốt hơn.