Phong cách giáo dục mà cha mẹ lựa chọn đóng một vai trò quan trọng, thậm chí là quyết định đến hành trình phát triển và nhân cách của con cái. Mỗi gia đình, dựa trên bản sắc văn hóa và quan điểm riêng, áp dụng những phương pháp giáo dục khác biệt. Thực tế cho thấy, đa số cha mẹ cảm nhận được sự gia tăng kiến thức và kỹ năng sống vô giá thông qua hành trình nuôi dạy con.
Mọi cha mẹ đều nuôi dưỡng ước mong cháy bỏng về một tương lai rực rỡ cho con mình. Mỗi bé yêu, với những nét đặc trưng không lẫn vào đâu được, đòi hỏi phụ huynh phải kiên nhẫn nghiên cứu, tìm hiểu để có thể định hình phương pháp giáo dục phù hợp nhất. Tuy nhiên, có 3 kiểu cha mẹ có thể không ý thức được rằng họ đang tạo ra một môi trường không khích lệ, khiến con mình dễ dàng rơi vào trạng thái tự ti và nản lòng:
1. Cha mẹ luôn mang trong mình cảm xúc tiêu cực
Cha mẹ là nguồn cảm hứng vô hạn, là tấm gương phản chiếu tình yêu và sức sống cho con cái. Nếu trong ánh mắt và nụ cười của họ lấp lánh niềm vui, lòng tràn đầy sự bao dung, thì không chỉ bản thân con cái mà cả bạn đời và mọi người xung quanh cũng sẽ được sưởi ấm bởi hạnh phúc ấy. Cảm xúc là làn sóng vô hình, có sức mạnh lan tỏa từ người này qua người khác. Ngược lại, nếu bố mẹ chìm đắm trong u sầu, sự buồn bã ấy sẽ như bóng đen in dấu lên tâm hồn con trẻ.
Sự vui tươi, hạnh phúc là chìa khóa mở cánh cửa năng lượng tích cực, là nguồn nuôi dưỡng tâm hồn trong sáng và tài năng của con cái. Để thắp sáng ngọn lửa ấm áp đó, cha mẹ cần sống hài hòa, không đặt quá nhiều kỳ vọng hoặc gây áp lực nặng nề lên vai trẻ. Một môi trường đầy yêu thương và tự do sẽ là món quà vô giá, là bệ phóng vững chãi cho sự phát triển của mỗi đứa trẻ.
Những trái tim mang nặng tâm trạng tiêu cực sẽ không tránh khỏi việc vô tình gieo rắc ảnh hưởng đó lên suy nghĩ và hành động. Mỗi nỗi lo, mỗi sợ hãi vô hình chung đều có thể gây nên những vết rạn nứt trong niềm vui, chen lấn đi những khoảnh khắc hạnh phúc của chính họ lẫn người xung quanh.
2. Cha mẹ không quan tâm đến con cái
Dành thời gian bên con không chỉ là việc ngồi cạnh bé mà suy nghĩ lại đang lạc về những con số trên màn hình điện thoại hay hình ảnh trên tivi. Liệu đã bao giờ bạn về nhà, hứa hẹn một trò chơi nhưng tâm trí lại lơ là, thậm chí bỏ qua những lời bé kể. Trẻ thơ khao khát những phút giây đùa vui bên cha mẹ, nhưng đôi khi, chính sự vô tâm của người lớn lại làm xước xát tâm hồn non nớt của chúng.
Khi thời gian trôi qua, bé yêu của bạn sẽ ngày càng trưởng thành và những khoảnh khắc bên gia đình sẽ trở nên hiếm hoi hơn. Bởi lẽ, bé không chỉ có ba mẹ mà còn có những lo lắng riêng biệt từ trường học, vòng bạn bè, người thầy cô và những sở thích cá nhân. Và lúc đó, sự lơ là từ phụ huynh chính là bước đệm đẩy con cái ra xa khỏi vòng tay yêu thương của mình. Cha mẹ cần biết cách thể hiện sự quan tâm và tình yêu thương đúng đắn, đúng lúc để bé luôn cảm thấy được chở che.
Nếu không lắng nghe và quan tâm tới những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống của con, cha mẹ có thể vô tình bỏ lỡ những vấn đề mà con đang gặp phải: có thể là những khó khăn trong học tập, những lần bị bạn bè không đối xử tốt, hay đơn giản là một buổi học không vui... những chuyện mà nếu không được giải quyết kịp thời, bé sẽ thấy không còn cần thiết phải mở lòng với bố mẹ. Kết cục là, khi lớn lên, những đứa trẻ ấy có thể trở nên tự ti, dễ chán chường, và ngần ngại trong việc bày tỏ cảm xúc của mình.
3. Cha mẹ phủ nhận mọi nỗ lực của con
Không một đứa trẻ nào mong muốn phải sống trong những lời quát mắng và trách móc không dứt của cha mẹ. Ngược lại, khi được nhận mỗi lời khen, trẻ sẽ mạnh mẽ và phát triển hơn, còn sự chỉ trích có thể làm chúng chùn bước. Cha mẹ hãy dành thời gian để nhận ra và nâng niu những điểm mạnh của con mình, tránh việc quá chú tâm vào những yếu kém không đáng kể.
Giáo dục không chỉ là những con số trên bảng điểm, mà quan trọng hơn là hành trình mà trẻ trải qua. Bởi mỗi đứa trẻ đều ẩn chứa một tiềm năng vô hạn, một bước vấp ngã nhỏ hôm nay không đồng nghĩa với việc không thành công trong tương lai.
Cha mẹ hãy là ngọn gió đưa đẩy, là ánh nắng ấm áp gieo mầm tự tin và niềm lạc quan cho trẻ, bằng cách đưa ra những lời khen ngợi chân thành và động viên con mỗi ngày. Một không gian gia đình yêu thương và hạnh phúc chính là điều kiện cần thiết để trẻ em có thể thăng hoa và khám phá năng khiếu của mình. Hãy nhớ rằng, việc không công nhận nỗ lực của con cái không những làm tổn thương trái tim bé bỏng mà còn dập tắt ngọn lửa cố gắng trong đứa trẻ ấy.
