Theo Gottman, trong mỗi cuộc hôn nhân không hạnh phúc đều có sự xuất hiện của ít nhất 1 kiểu giao tiếp “giết” dần tình yêu của bạn. Do vậy, nếu chúng ta biết cách điều hòa những xung đột, đời sống hôn nhân sẽ trở nên hạnh phúc và bền chặt hơn.
Kiểu giao tiếp chỉ trích
Chỉ trích khác xa với những lời phàn nàn hay phê bình. Bạn chỉ trích ai đó là khi bạn buông ra những lời nói tấn công vào nhân phẩm và tính cách của người còn lại.
Ví dụ như: “Anh chẳng bao giờ nghĩ điều mình làm ảnh hưởng đến người khác như thế nào. Tôi không tin anh quên đâu, mà do anh là kẻ ích kỷ. Anh không nghĩ đến vợ, đến con! Anh không hề nghĩ cho tôi chút nào”.
Thay vì vậy, bạn có thể nói rằng: “Em rất lo sợ khi anh về trễ và không hề gọi cho em cuộc nào. Em nghĩ mình đã thống nhất sẽ gọi cho nhau mỗi khi một trong hai về trễ mà”.
Chỉ trích khiến đối phương cảm thấy mình bị tấn công, bị bỏ rơi và tổn thương rất nhiều, hệ quả cuối cùng là leo thang cảm xúc tiêu cực cho cả hai. Khi kiểu giao tiếp đầu tiên ngày càng tăng về cường độ và tần suất, kiểu giao tiếp số 2 sẽ xuất hiện.
Kiểu giao tiếp khinh bỉ
Khinh bỉ ai đó nghĩa là chúng ta không tôn trọng, chế nhạo, mỉa mai, nhái lại những hành vi của người kia. Lúc này đối phương sẽ cảm thấy mình bị coi thường. Chỉ trích sẽ tấn công vào nhân cách, còn khinh bỉ sẽ xem thường đối phương.
Chẳng hạn như: “Anh cũng biết mệt hả? Tức cười thật. Tôi mệt mỏi cả ngày với lũ trẻ, chúng chạy quanh như đám điên, còn anh đi làm về rồi ngồi phệt trên ghế như đứa con nít và chơi trò điện tử nhảm nhí, vô bổ. Tôi chẳng có thời gian đâu mà quản thêm một đứa nữa nhé. Anh có chút cảm thông nào với tôi không hả?”
Nghiên cứu khoa học cho thấy rằng các cặp đôi thường có hành vi khinh bỉ nhau không chỉ làm tình cảm sứt mẻ mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe. Theo đó, họ thường dễ mắc bệnh (cảm cúm, nhức đầu, sốt…) hơn những cặp khác do hệ miễn dịch suy yếu hơn hẳn.
Khinh bỉ tích lũy từ những ý nghĩ tiêu cực âm ỉ về nửa kia và bộc phát khi không còn chịu đựng nổi. Điều quan trọng, khinh bỉ là một trong những yếu tố quan trọng dự báo ly hôn hơn cả ngoại tình hay các kiểu giao tiếp khác.
Kiểu giao tiếp tự vệ
Kiểu giao tiếp này xuất hiện khi hôn nhân của bạn đang trên bờ vực tuyệt vọng. Khi bị buộc tội oan, chúng ta thường sẽ tìm lý do và cố gắng phân bua để nửa kia dừng lại.
Đáng tiếc, "chiêu" này gần như không bao giờ hiệu quả. Bởi lý do chúng ta đưa ra chỉ khiến nửa kia tin rằng bạn đang không nghiêm túc chịu trách nhiệm cho lỗi của mình.
Ví dụ, “Anh gọi cho bạn anh bảo rằng chúng ta sẽ không tới điểm hẹn kịp giờ chưa?”. Nếu một anh chồng mang xu hướng giao tiếp tự vệ sẽ trả lời: “Em không thấy là anh quá bận hả. Cả ngày hôm nay anh không ngơi tay chút nào này. Sao em không gọi luôn đi?”
Anh chồng không chỉ trả lời mang tính tự vệ, mà còn đổ lỗi cho người vợ của mình. Thay vào đó, người chồng có thể nhận trách nhiệm, thừa nhận lỗi sai và hiểu cho vợ mình hơn: “Ôi! anh quên mất. Lẽ ra anh nên nhờ em gọi giúp. Anh xin lỗi. Để anh gọi liền”.
Mặc dù bạn bảo vệ mình khi bạn căng thẳng và cảm thấy bị tấn công là điều chính đáng, nhưng tự vệ không giúp ích gì cả. Tự vệ sẽ khiến căng thẳng leo thang và dần trầm trọng hơn. Bởi vì, tự vệ thực sự là bạn đang đổ lỗi cho người kia và không giúp điều hòa xung đột cho cả hai.
Kiểu giao tiếp ngăn cách
Ngăn cách diễn ra khi bạn đang nói, còn đối phương chẳng mảy may đoái hoài. Sau đó, cả hai sẽ tìm phương cách né tránh nhau như rút lui, bỏ đi nơi khác hoặc giả vờ bận rộn.
Ngăn cách thường khó dừng lại và khiến cả tình cảm cả hai bỗng trở nên ngập tràn cảm xúc buồn chán, tuyệt vọng và phai nhạt dần tình cảm dành cho nhau.
Những tương tác “độc hại” trên sẽ dẫn cuộc hôn nhân của bạn tới bờ tuyệt vọng, bạn cần phải điều chỉnh bằng các phương thức giao tiếp lành mạnh và tích cực hơn để cải thiện mối quan hệ giữa cả hai.
May thay, mỗi kiểu giao tiếp đều có một liều thuốc riêng để giải độc, bạn có thể theo dõi các cách sau cho từng kiểu giao tiếp.
Liều thuốc cho chỉ trích – Khởi đầu nhẹ nhàng
Liều thuốc cho khinh bỉ - Ghi nhận yêu thương
Liều thuốc cho tự vệ – Xác nhận trách nhiệm
Liều thuốc cho ngăn cách – Xoa dịu bản thân
