Bác sĩ Nguyễn Ngọc Thiện, Phó trưởng Khoa Chăm sóc bàn chân, Bệnh viện Nội tiết Trung ương, cho biết sau Tết số ca nhập viện vì biến chứng bàn chân, phải đoạn chi tăng cao.

Điển hình là trường hợp bệnh nhân nam 70 tuổi, trú tại Hải Phòng, được người nhà đưa vào viện cấp cứu trong tình trạng sốt cao, nhiễm trùng, bàn chân trái hoại tử lan rộng và có mùi hôi thối... 

Theo bệnh nhân, 3 tháng trước ông ngã cầu thang, tím ở ngón chân. Vết thương nhanh chóng lan rộng sang các ngón chân khác. Bệnh nhân đã điều trị tích cực ở tuyến dưới nhưng bàn chân vẫn hoại tử.

Khi vào viện, bệnh nhân bị tổn thương ở bàn chân không có khả năng bảo tồn nên bác sĩ phải chỉ định cắt cụt để tránh nguy cơ nhiễm trùng rộng, nguy hiểm cho tính mạng người bệnh. 

Người nhà cho biết bệnh nhân bị đái tháo đường nhưng việc điều trị không đúng chỉ định, thường xuyên uống rượu dẫn tới biến chứng tim mạch. Bệnh nhân đi lại khó khăn, sụt 10kg và hiện tại biến chứng bàn chân phải cắt bỏ. 

Trường hợp khác là bà P.T.S (57 tuổi, trú tại Hà Nội) bị tiểu đường hơn 10 năm nay. Bệnh nhân cho biết lúc 50 tuổi bà đã cắt các ngón chân do nhiễm trùng. Ba năm trước bác S. lại cắt 1/3 bàn chân trái do chủ quan trong điều trị. Ban đầu, các ngón chân chỉ sưng, đỏ, bà tự bôi thuốc nhưng không đỡ, ngón chân nứt toác, đen kịt lại.

Sau Tết, bàn chân phải của bà S lại tím đen, xuất hiện vết loét ở lòng bàn chân. Bà vội đi khám và điều trị sớm nên may mắn chưa bị tháo ngón chân.
 
Theo bác sĩ Thiện, người bệnh đái tháo đường dễ bị xơ vữa động mạch. Các mạch máu bị hẹp hoặc tắc sẽ làm giảm lượng máu đến bàn chân. Điều này làm các vết loét lâu lành.
 
Tại khoa Chăm sóc bàn chân, khoảng 95% bệnh nhân có viêm nhiễm do biến chứng đái tháo đường loét chân. Bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường đôi khi chủ quan, không biết chăm sóc bàn chân dẫn đến hoại tử. Bệnh nhân loét bàn chân đều nhập viện ở mức độ nặng, hoại tử lan rộng, phải phẫu thuật cắt lọc cấp cứu để tránh nhiễm trùng huyết. Trong khi đó, việc điều trị bàn chân đái tháo đường khá phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp đồng thời nhiều chuyên khoa.

Theo số liệu của Liên đoàn Đái tháo đường thế giới, cứ 20 giây sẽ có một người bị đoạn chi do đái tháo đường. Tại Việt Nam, số người trưởng thành mắc bệnh đái tháo đường khoảng 5 triệu, chiếm hơn 7% dân số, trong đó hơn 2 triệu người chưa được chẩn đoán.

Đặc biệt, biến chứng loét bàn chân do đái tháo đường là nguyên nhân hàng đầu khiến người bệnh phải nhập viện và đoạn chi không do chấn thương. Tỷ lệ xuất hiện loét chân của người bệnh đái tháo đường có thể lên đến 25%. Nguy cơ bị đoạn chi ở người bệnh đái tháo đường tăng gấp 15-40 lầm so với người không mắc. Tỷ lệ tử vong sau khi đoạn chi là 13-40% sau một năm, 35-65% sau 3 năm và 39-80% sau 5 năm.