Khi bị thương, chúng ta luôn lo lắng sẽ bị để lại sẹo, đặc biệt là sẹo lồi. Việc đảm bảo chế độ dinh dưỡng cũng rất quan trọng giúp cải thiện tình trạng thương tổn.
Vết thương thường trải qua ba giai đoạn trước khi phục hồi, bao gồm: Giai đoạn chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn vào vết thương; giai đoạn tạo mô hạt để làm đầy vết thương; và giai đoạn tái tạo biểu bì được xem như giai đoạn cuối cùng để vết thương lành hoàn toàn.
Theo Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM, quá trình lành và tạo sẹo của một vết thương nhanh hay chậm, xấu hay đẹp phụ thuộc vào nhiều yếu tố như bản chất của vết thương (vết thương nhỏ, nông dễ lành và có thể không để lại sẹo). Mức độ tổn thương (vết thương bị bầm dập nhiều sẽ dễ bị nhiễm trùng, mưng mủ, lâu lành và để lại sẹo xấu). Cách xử lý vết thương (đúng và kịp thời sẽ giúp vết thương mau lành và tránh được hiện tượng nhiễm trùng, mưng mủ).
Một số yếu tố khác làm chậm quá trình lành và tạo sẹo của vết thương là khẩu phần ăn không đủ hoặc không đa dạng dẫn đến thiếu chất đạm, thiếu vitamin, selen và kẽm, người cao tuổi, người bị bệnh đái tháo đường, người đang điều trị bằng thuốc có chất corticoid, người đang được hóa trị bệnh ung thư,…
Không nên ăn gì khi vết thương nhiễm trùng?
Một số quan niệm truyền miệng cho rằng trong thời gian vết thương đang lành sẹo hoặc đang bị nhiễm trùng-mưng mủ nếu ăn các loại thực phẩm như tôm, cua, thịt bò, rau muống... sẽ gây ra sẹo lồi và vết thương càng tạo nhiều mủ, sưng và lâu lành hơn.
Tuy nhiên, theo thông tin từ Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM, thực chất khi vết thương bị nhiễm trùng-mưng mủ, chỉ nên kiêng thực phẩm mà cá thể người đang bị vết thương khi ăn vào bị dị ứng (sau khi ăn thực phẩm thì bị ngứa, nổi mề đay, sưng tay chân, sưng mí mắt, thậm chí có thể bị khó thở hoặc lên cơn suyễn...). Tình trạng dị ứng này sẽ gây tăng hiện tượng viêm tại chỗ và tạo mủ nhiều hơn tại vết thương.
Ăn gì để vết thương mau lành?
Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM đưa ra một số lời khuyên về chế độ dinh dưỡng giúp vết thương chóng lành như cần bổ sung thực phẩm chứa nhiều chất đạm như thịt, cá, tép, trứng, lươn,… và các loại đậu. Vì đây là nguyên liệu chính để tạo các tế bào mới, các thành phần có liên quan đến quá trình lành vết thương.
Đồng thời, việc bổ sung các loại thực phẩm giàu sắt, acid folic, vitamin B12… sẽ tốt cho quá trình tạo máu. Vì máu sẽ mang các nguyên liệu cần thiết như protein, vitamin, khoáng chất và ôxy đến mô đang bị tổn thương; mang các tế bào bạch cầu, đại thực bào đến tiêu diệt các vi khuẩn xâm nhập vào vết thương, đồng thời dọn dẹp các chất thải như xác vi trùng chết, xác các tế bào đã chết. Các chất này có nhiều trong các loại thịt, gan, trứng, sữa, các loại rau xanh đậm,…
Cần tiêu thụ những thực phẩm chứa vitamin B, A, E, là các vitamin có vai trò quan trọng trong việc tạo mô mới và làm vết thương mau lành. Vitamin C có ảnh hưởng đáng kể đến việc lành vết thương, giúp tăng sức đề kháng của cơ thể chống lại hiện tượng nhiễm trùng, mưng mủ. Các loại rau lá có màu xanh đậm và quả tươi như đu đủ, thanh long, quít, cam, bưởi,… có chứa nhiều các vitamin này.
Ngoài ra, ăn cá, thịt gia cầm, trứng, nghêu, sò, ốc, thận, gan, ngũ cốc,… giàu kẽm và selen cũng giúp mau lành vết thương, chống nhiễm khuẩn.