“Tôi chỉ đi tìm những điểm tốt của con người. Bản thân tôi không thiếu sai lầm, tôi không định bới móc sai lầm của người khác.” – Mahatma Gandhi
Dưới đây là 6 tác động tiêu cực của sự phán xét đối với con người.
- Tự giới hạn khả năng của mình
Khi bạn phán xét một ai đó, bạn gắn một ai đó với câu chuyện mà bạn tin là đúng về con người của họ. Bạn đã tự mặc định rằng: 'cô ta thật phiền phức', 'anh ấy thật thô lỗ', 'cô ấy thật ngu ngốc' và loại bỏ mọi khả năng có thể để nhìn nhận họ theo một cách khác. Không cho người đó cơ hội để thay đổi, để chứng minh bạn đã sai về họ hay cho họ nhìn thấy những mặt tích cực khác bên trong họ, bạn có thể đã bỏ lỡ những mối quan hệ tuyệt vời cùng những trải nghiệm thú vị.
Một ví dụ cụ thể đó là, giáo viên của Thomas Edison đã từng đánh giá rằng ông ngu ngốc!
- Lời tiên tri tự ứng nghiệm
Khi lên án ai đó là 'thô lỗ, tồi tệ hay tham lam', chúng ta chỉ luôn luôn nhận thấy những đặc điểm này ở họ. Từ đó ta khiến chúng dần biến trở thành hiện thực thật sự.
- Đừng làm điều gì mà bạn không muốn người khác làm cho mình
Không phải bạn cảm thấy cực kỳ tệ khi mà người ta phán xét bạn, đưa ra một giả định cứng nhắc về con người của bạn, đôi khi chỉ do dựa trên một cuộc trò chuyện hoặc một sự việc tình cờ nào đó hay sao? Vậy thì tại sao bạn lại có thể làm điều tương tự như vậy với người khác? Bạn không muốn cho họ cơ hội để sửa chữa lỗi lầm; cơ hội để cải thiện mình; hay một cơ hội để thay đổi sao?
- Lãng phí thời gian và năng lượng quý báu của chúng ta
Thời gian dành để phán xét, chỉ trích và buôn chuyện là một sự lãng phí rất lớn đối với thời gian quý báu ít ỏi mà chúng ta có được trên hành tinh này. Hãy để dành nó để làm điều gì tích cực hơn.
- Ta phán xét trong vô thức
Đối với phần lớn chúng ta, phán xét là một thói quen, chúng ta làm điều đó mà không cần phải suy nghĩ một cách có ý thức. 'Nhìn quần áo của cô ta kìa', 'đồ béo phì thua cuộc', 'tên ăn mày bẩn thỉu', chúng ta hiểu rõ phải làm thế nào mà.
Hãy nghĩ thử xem, nếu cứ thường xuyên giữ những suy nghĩ tiêu cực như thế này, thì làm thế nào chúng ta mong mình cảm thấy vui vẻ được?
Bạn có thể kiểm soát thói quen tiêu cực này của mình không?
- Thử thách mình
Hãy ấn định một ngày nào đó trong tuần mà chúng ta sẽ dùng nó để một cách có ý thức không phán xét bất kỳ ai. Cứ gọi đây là 'Ngày không phán xét' hoặc 'Ngày không công kích người khác' hay bất cứ cái tên nào bạn thích.
Hãy nhớ rằng đó phán xét chủ yếu là một thói quen, vì vậy thay đổi nó ngay sẽ không dễ dàng như bạn tưởng. Nhưng hãy kiên trì, hãy tự nhắc nhở chính mình khi bạn lại bắt đầu theo thói quen phán xét ai đó trong ngày hôm đó. Khi bạn đã hoàn thành thử thách này trong một ngày, bạn sẽ tiếp tục phát huy cách hành xử tích cực này đến bao xa, tất cả đều là phụ thuộc vào bạn.