Trong những kỳ nghỉ dài ngày, đặc biệt là vào dịp Tết Nguyên đán, hạt bí được nhiều gia đình dùng để ăn vặt, tiếp khách. Đây là loại hạt có giá rẻ, an toàn và có vị béo ngậy nên được nhiều người yêu thích.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, chuyên gia về Công nghệ sinh học và thực phẩm cho biết, hạt bí nếu tự tay các gia đình nạo, đãi lấy hạt, phơi khô, sau đó tự rang chín thì mức độ an toàn dường như là tuyệt đối. Bởi hạt bí nằm sâu ở phía trong lớp vỏ và lớp thịt bí, không tiếp xúc với hóa chất khi chăm sóc cũng như bảo quản do vậy mọi người có thể yên tâm sử dụng.
“Với hạt bí mua sẵn thì vẫn có nguy cơ bị nhiễm hóa chất, bởi các chủ cửa hàng có thể sẽ dùng chất bảo quản để chống mối mọt. Vì thế, nếu hạt bí mua ngoài chợ không rõ nguồn gốc thì nên dùng dụng cụ tách vỏ trước khi ăn, không nên cắn trực tiếp hạt bí”, ông Thịnh khuyên.
Theo vị chuyên gia này, đã có nghiên cứu chỉ ra rằng, hạt bí mang lại nhiều lợi ích với sức khỏe như tốt cho tim mạch, phòng chống ung thư, giúp giảm trầm cảm… Tuy nhiên, trong thực tế nhiều người Việt đang ăn hạt bí chưa thực sự khoa học và hợp lý.
Ông Thịnh cho rằng, để mang lại tác dụng với sức khỏe, mọi người cần ăn hạt bí một cách điều độ và thường xuyên. Thế nhưng, đa số người Việt ăn loại hạt này theo kiểu ăn tranh thủ, khi ngồi tán gẫu, hay trong dịp Tết tụ họp. Như vậy, không những ít mang lại lợi ích cho cơ thể, mà thậm chí còn có thể gây hại với sức khỏe.
Lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ, Hội Đông y Hà Nội cho biết, một trong những công dụng nổi bật của hạt bí ngô với sức khỏe là giúp ngủ ngon vì chúng có chứa hợp chất L- tryptophan. Hợp chất này cũng ó tác dụng giúp giảm trầm cảm.
Ngoài ra, hạt bí còn có kháng khuẩn rất tốt do chúng có các hoạt chất như lariciresinol, medioresinol và pinoresinol. Vì thế, trước đây khi chưa có thuốc tẩy giun, mọi người thường dùng hạt bí ngô để tẩy trừ giun sán.
Mỗi lần chỉ nên ăn 20-25 hạt và không ăn nhiều lần/1 ngày. Ảnh minh họa.
Đặc biệt, trong hạt bí ngô còn chứa nhiều các loại khoáng chất, nhất là kẽm nên chúng có tác dụng rất tốt cho tuyến tiền liệt, giúp tăng cường sinh lý, tăng số lượng tinh trùng. “Trong đông y, những thực phẩm giàu kẽm không chỉ giúp bổ thận mà còn có tác dụng tăng khả năng sinh sản ở nam giới”, ông Sáng cho hay.
Dù có nhiều tác dụng với cơ thể nhưng các chuyên gia lại khuyên, không nên ăn nhiều hạt bí ngô, đặc biệt là ăn nhiều vào cùng một thời điểm như dịp Tết. Hạt bí ngô có thể ăn hàng ngày, nhưng chỉ nên ăn mỗi ngày khoảng 20 hạt để vừa mang lại hiệu quả phòng bệnh, lại không sợ bị tăng cân.
TS.BS Nguyễn Trọng Hưng (Viện Dinh dưỡng Quốc gia) cho biết, đa số mọi người trong dịp Tết ăn rất nhiều hạt bí và các loại hạt khác, cộng với đó là sử dụng các đồ ăn giàu chất béo, nhiều năng lượng và hệ lụy tất yếu là bị tăng cân. Bác sĩ Hưng cho biết, trong 100g hạt bí ngô cung cấp 559Kcal (nhiều hơn 1 tô phở), loại hạt này cũng chứa nhiều chất béo vì thế nếu ăn nhiều chắc chắn sẽ tăng cân.
“Dù chứa nhiều năng lượng và chất béo nhưng rất ít người cảm thấy no khi ăn hạt bí ngô. Vì thế, khi ngồi trò chuyện dù chúng ta ăn rất nhiều mà không hề hay biết. Do vậy, khi ăn loại hạt này cần phải tiết chế, chỉ lấy đủ số lượng khuyến cáo để tránh tình trạng bon miệng, ăn thả phanh”, bác sĩ Hưng khuyên.