Nhiều nghiên cứu cho thấy tỷ lệ tồn tại phình mạch não có thể tới 5% dân số. Ảnh: Soundpointmesa. |
Theo một thống kê tại Mỹ, mỗi năm có khoảng 50.000 người ở nước này bị đột quỵ do vỡ phình mạch não. 2/3 trường hợp trong số đó tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề. Ngoài ra, khoảng 1/50 dân số Mỹ tồn tại một phình mạch não đang phát triển. Nó được mệnh danh là “kẻ giết người thầm lặng”.
Bác sĩ Nguyễn Trọng Tuyển, khoa Can thiệp mạch thần kinh, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Hà Nội, cho biết ở Việt Nam chưa có số liệu chính thức. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy tỷ lệ tồn tại phình mạch não có thể tới 5% dân số.
Dấu hiệu cần đi khám ngay
Theo bác sĩ Tuyển, phình mạch não là một vị trí phình lồi ra của mạch máu, thành mạch mỏng và khi vỡ ra gây máu tràn vào khoang dưới nhện quanh não, nhu mô não, não thất. Từ đó, chúng gây tử vong, liệt và nhiều biến chứng nặng nề khác cho bệnh nhân.
Đến nay, cơ chế chính xác gây nên túi phình động mạch vẫn chưa được hiểu một cách cặn kẽ. Trước đây, người ta cho rằng do khiếm khuyết bẩm sinh ở thành mạch gây phình. Hiện nay, chúng ta thấy rằng sự hình thành túi phình là một quá trình thoái hóa mạch não. Trong đó, các yếu tố liên quan bệnh như tuổi cao, hút thuốc lá, xơ vữa mạch máu, tăng huyết áp, uống nhiều rượu, nghiện ma túy...
Ngoài ra, bệnh nhân bị chấn thương hoặc tổn thương mạch máu, biến chứng từ một số loại bệnh nhiễm khuẩn máu cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh.
Bác sĩ Trần Xuân Thủy, khoa Can thiệp mạch thần kinh, cho hay người bệnh bị phình mạch máu não thường có các triệu chứng như đau đầu đột ngột dữ dội, đau cứng gáy, buồn nôn, nôn, lẫn lộn, hôn mê…
"Khi có các triệu chứng trên, người bệnh nên được đi khám ngay tại các cơ sở y tế", bác sĩ Thủy nhấn mạnh.
Điều trị
Theo bác sĩ Thủy, để điều trị vỡ phình mạch não, các chuyên gia có thể nút túi phình mạch não bằng cách can thiệp nút với sợi kim loại hoặc phẫu thuật túi phình…
Ngoài ra, người bệnh cũng được kết hợp điều trị nội khoa: chống co thắt mạch não, chống phù não, bảo vệ thần kinh, cầm máu, giảm đau…
Các biện pháp điều trị đa mô thức này đang được thực hiện hiệu quả tại Trung tâm Đột quỵ và nhóm thần kinh - mạch máu với hàng trăm ca mỗi năm.
Theo các bác sĩ, hiện nay chưa có biện pháp nào có thể ngăn chặn việc hình thành và phát triển của phình mạch não. Biện pháp hữu hiệu duy nhất là phát hiện phình mạch và can thiệp trước khi vỡ. Phình mạch não có thể được phát hiện thông qua chụp CT Scanner mạch máu có thuốc cản quang, hoặc cộng hưởng từ có thuốc đối quang từ, cộng hưởng từ 3 Tesla.
Bên cạnh đó, những người nên tầm soát phình mạch não sớm, bao gồm:
- Những người trong gia đình có bệnh nhân phình mạch
- Gan, thận đa nang
- Những người có các yếu tố nguy cơ: tuổi cao, hút thuốc, uống nhiều rượu, vữa xơ mạch máu, nghiện ma túy...
"Phình mạch não là một căn bệnh nguy hiểm, phát triển thầm lặng, có thể gây tử vong bất cứ lúc nào. Tuy nhiên, chúng ta có thể phát hiện và điều trị kịp thời phình mạch trước khi ảnh hưởng đến tính mạng và sức khỏe của người bệnh", bác sĩ Thủy cho hay.
