Tết Nguyên đán đang đến gần, đây là thời điểm nhu cầu tiêu thụ thực phẩm của người Việt đa dạng và lớn nhất trong năm. Tuy nhiên vì lợi nhuận, nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh, chế biến thực phẩm nhân dịp này thường tranh thủ bán ra thị trường những loại thực phẩm kém chất lượng tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe người dùng.

Nhằm hạn chế những sai sót đáng tiếc cho người tiêu dùng, Sở Y tế Hà Nội đã đưa ra một số lưu ý dưới đây để giúp các gia đình có thể lựa chọn sản phẩm an toàn cho ngày Tết.

Những mẹo chọn thực phẩm sạch và an toàn cho ngày Tết

Truy xuất nguồn gốc xuất xứ của thực phẩm trước khi mua

Thông thường, tại các siêu thị lớn có uy tín, phần lớn các mặt hàng thực phẩm đều có dán tem truy xuất nguồn gốc. Tem truy xuất nguồn gốc là loại tem có chứa thông tin về thực phẩm, hàng hóa từ sản xuất, chế biến tới phân phối, tiêu thụ. Những thông tin này thường đã mã hóa bằng một mã QR, rất tiện lợi và chi tiết cho các chị em truy xét về nguồn gốc của thực phẩm.

Việc cần làm của chị em lúc này là chọn các thực phẩm còn hạn sử dụng, bao gói phải còn nguyên vẹn, không chọn các sản phẩm đóng hộp bị phồng lên hoặc rò rỉ, biến dạng do va đập, vỏ hộp có gỉ sét, hộp khi mở ra có mùi hôi, mùi lạ khác với mùi đặc trưng của sản phẩm kể cả còn hạn dùng. Bên cạnh đó, không nên mua thực phẩm, đồ uống chứa trong các chai, hộp bằng chất liệu nhựa để hạn chế độc tố từ nhựa có thể thôi nhiễm ra thực phẩm, đồ uống.

Tuy nhiên, không phải chị em nào cũng lựa chọn đi siêu thị để sắm thực phẩm tết cho gia đình mình. Nhiều chị em có xu hướng chọn mua ở các chợ lớn hoặc tiện lợi hơn là các “mặt hàng nhà làm”, vừa không phải chen chúc chọn lựa và chờ đợi tính tiền.

Tuy vậy, hãy đặc biệt cẩn trọng với các mặt hàng này, đặc biệt là các mặt hàng gắn mác “thực phẩm nhà làm”. Các sản phẩm này thường có hình thức bắt mắt, được áp dụng giao hàng tận nơi, khuyến mãi và phục vụ số lượng hạn chế. Trên thực tế, việc mua bán những thực phẩm dựa trên niềm tin, khó có thể đảm bảo các thông tin về nguồn gốc, xuất xứ, nơi làm, ngày sản xuất và hạn sử dụng. Bên cạnh đó, các cơ sở sản xuất “đồ nhà làm” như này thường là các cá nhân, gia đình, rất khó được kiểm soát chặt chẽ về quy trình sản xuất và độ đảm bảo an toàn thực phẩm, nên các chị em cần đặc biệt lưu ý khi lựa chọn mua nhé!

Mẹo chọn các thực phẩm tươi sống

- Khi chọn thịt, nên chọn các loại thịt đã qua kiểm dịch thú y (có tem dấu kiểm soát của thú y), chọn các loại thịt phải có màu tươi đặc trưng của loại thực phẩm đó, thịt có độ đàn hồi cao, khi ấn ngón tay vào thịt không để lại vết lõm khi bỏ ngón tay ra và không bị dính, thớ thịt mịn bóng, không nhão và không có biểu hiện bơm nước, không có mùi lạ.

- Đối với các loại thủy hải sản tươi sống, tốt nhất chúng ta nên chọn các loại còn sống hoặc nếu không còn sống phải được bảo quản trong đá lạnh. Đối với cá tươi, miệng cá sẽ ngậm kín, thân cá rắn chắc, đàn hồi, vảy óng ánh, bám chặt thân cá, mang cá màu đỏ hồng, không bị nhớt hay mùi hôi. Tôm tép vỏ sáng, dài và trơn láng, không bị bong lóc đầu. Nghêu sò ốc phải còn sống. Mực nang, mực ống  nên chọn loại có thịt trắng, chọn loại vừa, không quá lớn và chưa vỡ túi mực đen.

 - Nếu chọn mua thịt, cá đông lạnh thì phải chọn loại có vảy óng ánh, thịt chặt, màu sắc bình thường, không có dấu hiệu hôi, ươn. Các thực phẩm phải có nhãn mác rõ ràng, phải có nhãn ghi đầy đủ nội dung: tên sản phẩm, trọng lượng, cách bảo quản, sử dụng, nơi sản xuất chế biến, có số đăng ký sản xuất và còn thời hạn sử dụng.

Mẹo lựa chọn đồ Tết chế biến sẵn

Thực phẩm chế biến sẵn thường được ưu tiên lựa chọn trong dịp Tết bởi sự tiện lợi. Thực phẩm chế biến sẵn được sử dụng nhiều dịp  tết có thể kể đến là: giò, chả, nem, bánh chưng, thịt bò khô, trâu gác bếp...

Người tiêu dùng nên chọn mua sản phẩm có nguồn gốc uy tín, an toàn; có ngày tháng sản xuất, thời gian sử dụng, cách bảo quản, chế biến và thành phần chính trong thực phẩm...

Tránh mua thực phẩm sử dụng quá nhiều phụ gia gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người dùng.

Rau, củ quả

Cũng mang tâm lý sợ khan hiếm rau ngày tết, nhiều cô nội trợ nhanh chóng chọn lựa trước đó vài ngày các loại rau để lưu trữ, mặc dù các loại rau sau một thời gian để lâu sẽ mất đến 50% chất dinh dưỡng. Để phòng trừ trường hợp khan hiếm rau, rau giá cao, bạn chỉ nên mua các loại củ, quả có thời gian để dưới 1 tuần:

- Không mua rau đã héo úa, dập nát hay có mùi lạ, có dấu hiệu bất thường như "quá mập", "quá phồng" hoặc dính các hạt bụi nhỏ. 

- Đối với các loại rau dạng củ, quả nên chọn các loại củ trơn nhẵn, da căng, không bị dập nát, màu sắc củ phải đồng nhất, không nên chọn mua các loại củ đã mọc mầm vì ảnh hưởng đến tiêu hóa.

- Nên chọn những sản phẩm rau quả có bao gói, thùng chứa, dây buộc hợp vệ sinh; trên bao bì hoặc nhãn gắn trực tiếp vào từng sản phẩm tối thiểu phải có các thông tin của nhà sản xuất, nhà cung cấp.

- Tránh mua rau, củ, quả được gọt vỏ sẵn ngâm nước ở ngoài chợ vì người bán có thể hòa các chất độc hại để giữ trắng giòn cho thực phẩm. Hơn nữa khi ngâm trong nước các vitamin có trong rau quả dễ bị hòa tan và mất đi. Nguồn nước ngâm cũng không có gì đảm bảo là nước sạch như vậy rau, củ, quả dễ bị nhiễm vi khuẩn.

Bánh mứt tết

Thị trường bánh mứt tết luôn sôi động vào những dịp sát tết với đầy đủ sắc. Tuy nhiên, bạn cần cảnh giác với những loại mứt có bao bì bắt mắt, ngày sản xuất ghi không rõ ràng. Bởi những loại mứt có màu sắc tươi sáng, đẹp mắt phần nhiều lại do dùng màu công nghiệp, rất có hại đến sức khỏe.

Vì vậy, khi chọn mứt, bạn nên chọn mua bánh mứt có bao bì với nhãn hiệu, địa chỉ rõ ràng, bánh mứt có màu sắc tự nhiên và chế biến bằng phương pháp an toàn đã được cấp chứng nhận bởi các các cơ quan chức năng.

Trên đây là tổng hợp những mẹo chọn thực phẩm sạch và an toàn cho ngày Tết. Hy vọng với những thông tin mới được Phụ nữ và Gia đình chia sẻ trên đây, sẽ phần nào giúp các chị em chọn lựa được những thực phẩm sạch, tươi ngon và chất lượng nhất, cho một mùa Tết “vừa ngon vừa khỏe” nhé!