Liên quan đến việc 2 nghệ sĩ Việt bị cáo buộc tấn công tình dục ở Tây Ban Nha, Bộ Ngoại giao Việt Nam ra thông cáo cho biết tòa án trả hộ chiếu cho hai công dân Việt Nam do đã có luật sư người địa phương đại diện liên lạc với toà án. Hiện hai công dân nói trên đã rời Tây Ban Nha. Tuy nhiên, quá trình điều tra vụ việc vẫn đang được tiếp tục. Đại sứ quán Việt Nam tại Tây Ban Nha và Bộ Ngoại giao sẽ tiếp tục theo dõi, phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan xử lý vụ việc theo nhiệm vụ và thẩm quyền.
Cũng chia sẻ về vấn đề này, khi được hỏi về việc 2 nghệ sĩ này được về nước thì có chứng minh được sự trong sạch không? - Luật sư Đặng Văn Cường (Văn phòng luật Chính Pháp) cho rằng nguyên tắc chung của pháp luật Việt Nam và quốc tế, một người có hành vi vi phạm pháp luật thì có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý: xử phạt hành chính, truy cứu trách nhiệm hình sự; hoặc nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định pháp luật.
Trong sự việc 2 nghệ sĩ bị tố cáo tại Tây Ban Nha, trước tiên, cơ quan bảo vệ pháp luật của quốc gia nước sở tại xác minh làm rõ sự việc theo đơn thư của người tố cáo. Trường hợp thông tin tố cáo không có căn cứ, sai sự thật thì cơ quan chức năng quốc gia này sẽ có câu trả lời với người bị tố cáo và sẽ đảm bảo quyền lợi của người bị tố cáo theo quy định pháp luật. Và trong tình huống này, trách nhiệm pháp lý sẽ không được đặt ra vì cơ quan chức năng xác định là không có hành vi vi phạm pháp luật.
Trường hợp thứ 2 là kết quả thẩm tra, xác minh của cơ quan tư pháp của quốc gia này cho thấy 2 nghệ sĩ là khách du lịch và có hành vi vi phạm pháp luật, xâm hại tình dục đối với công dân quốc gia đó thì 2 vấn đề: Thứ nhất là thủ tục tố tụng liên quan đến thẩm quyền xử lý; Thứ 2 là luật áp dụng và các chế tài áp dụng.
Trong trường hợp hành vi có dấu hiệu cấu thành tội phạm thì căn cứ vào luật của quốc giá đó, sau đó tính đến Hiệp định tương trợ tư pháp. Hiện nay, Việt Nam và Tây Ban Nha có Hiệp định tương trợ tư pháp để xác định xem thẩm quyền thuộc về cơ quan tố tụng Việt Nam hay Tây Ban Nha.
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, công dân Việt Nam ra nước ngoài thực hiện hành vi vi phạm ở nước ngoài thì vẫn có thể áp dụng pháp luật Việt Nam để giải quyết trên cơ sở điều ước quốc tế, tập quán quốc tế, Hiệp định tương trợ tư pháp. Bởi vậy, trong trường hợp này, nếu hành vi xác định là có dấu hiệu tội phạm thì cũng có thể được xử lý theo pháp luật Việt Nam. Hoặc có thể xử lý theo luật pháp Tây Ban Nha trên cơ sở Hiệp định tương trợ tư pháp hai bên, trên cơ sở làm việc của cơ quan lãnh sự ngoại giao.
Đối với hành vi xâm hại tình dục ở nước ngoài mà xử lý theo pháp luật Việt Nam thì có mấy tình huống xảy ra: Hành vi mua dâm với người dưới 18 tuổi; Hoặc giao cấu trái ý muốn sẽ bị xử lý hình sự về tội hiếp dâm theo quy định tại điều 141 Bộ luật hình sự năm 2015, tuỳ thuộc tính chất mức độ hành vi, hậu quả mà người vi phạm sẽ bị chế tài khác nhau: tù có thời hạn hoặc chung thân.
"Với trường hợp 2 nghệ sĩ này có bị xử lý hay không hoặc xử lý theo mức độ nào, theo pháp luật của quốc gia nào thì phải căn cứ vào kết quả điều tra xác minh của cơ quan điều tra nước sở tại. Nếu kết luận có vi phạm pháp luật thì vấn đề chế tài, thẩm quyền mới được đặt ra. Mức độ xử lý phụ thuộc vào hành vi cụ thể, hậu quả cụ thể của sự việc sau khi xác minh.
Trường hợp nước sở tại thụ lý đơn tố giác và xác nhận không có căn cứ thì 2 nghệ sĩ được về nước và không bị xử lý theo pháp luật Việt Nam hay nước sở tại. Đồng thời, trong trường hợp này xem xét trách nhiệm của người tố cáo", luật sư Cường khẳng định.
"Về việc nghệ sĩ đi nước ngoài mà không có sự cho phép của cơ quan (ở đây là Nhà hát kịch Hà Nội và Học viện âm nhạc quốc gia Việt Nam) hoặc vi phạm quy định của luật công chức/viên chức (nếu nghệ sĩ là công chức/viên chức) thì cơ quan quản lý sẽ xem xét mức độ xử lý căn cứ vào hành vi, hậu quả xảy ra theo các hình thức kỷ luật đối với viên chức", Luật sư Đặng Văn Cường cho biết thêm.
Trước đó, Giám đốc Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam đã lên tiếng cho biết, trước mắt, ông đã yêu cầu khoa Âm nhạc truyền thống - trực tiếp quản lý Hồ Hoài Anh - liên lạc và làm việc với nhạc sĩ.
"Lãnh đạo trường yêu cầu Hồ Hoài Anh phải trình diện vào ngày 15/8 để làm việc", ông Anh Tuấn cho biết. Theo ông Tuấn, sau buổi làm việc, nhà trường sẽ đưa ra phương án xử lý kỷ luật.
Về phía Hồng Đăng, NSND Trung Hiếu - Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội cho biết: "Diễn viên Hồng Đăng đã vi phạm quản lý cán bộ viên chức của cơ quan, chúng tôi sẽ xin ý kiến của lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao để có hướng xử lý cụ thể. Việc không xin phép khi ra nước ngoài của Hồng Đăng là sai. Chắc chắn Hồng Đăng phải chịu hình thức kỷ luật của Nhà hát".
